အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)၏ မြောက်ဦးမြို့သိမ်း တိုက်ပွဲကာလအတွင်း အချုပ်ခန်းအတွင်းချုပ်နှောင်ထားသည့် ကိုဖိုးလပြည့်နှင့်သတင်းသမားကိုဖိုးသီဟအပါအဝင်ခုနစ်ဦးကိုသေနတ်ဖြင့်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုတစ်ခုပေါပေါက်လာခဲ့တယ်။သတ်ဖြတ်ရန် တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးစေခိုင်းခဲ့သူ ဗိုလ်မှူးသိမ်းထိုက်စိုးနှင့် ပါဝင်သူ ခရိုင်ရဲမှူး၊ ဗိုလ်ကြီးတို့ကအေအေတပ်တော်ကဖမ်းမိခဲ့ပြီးသူတို့ကိုယ်တိုင်ဝန်ခံထွက်ဆိုခဲ့တာပါ။ AAက မြောက်ဦးခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူးရုံးကို သိမ်းပိုက်လိုက်ခြင်းကြောင့် ချုပ်နှောင်ထားသူ ၇ဦးကို ခမရ(၃၇၈) တပ်ရင်းသို့ ခေါ်ယူချုပ်နှောင်ထားစဉ် အဆိုပါ တပ်ရင်း၏...

လူအများရဲ့ အာရုံစိုက်မှုဟာ ရှမ်းမြောက်ဒေသ၊ ရခိုင်ဒေသ၊ စစ်ကိုင်းအထက်ပိုင်းဒေသကို ရောက်နေချိန်မှာ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းက တနင်္ဿာရီတိုင်းမှာစစ်ရေးအောင်ပွဲတွေတိတ်တဆိတ်ရရှိနေပြီးချေမှုန်းရေးတိုက်ပွဲများပင် ဆက်တိုက်ပေါ်ထွက်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ တနင်္သာရီတိုင်းဟာ ကျန်တိုင်း နဲ့ ပြည်နယ်တွေနဲ့ ယှဉ်ရင်စစ်တပ် တပ်ဖြန့်မှု နည်းပါးတဲ့ဒေသဖြစ်တဲ့အတွက် လွတ်မြောက်နယ်မြေ အဖြစ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်...

တောင်ပိုင်းကKNUကလေလုံးတွေသာကြီးနေပေမယ့်မြောက်ပိုင်းကKIAကတော့တော်လှန်ရေးမှာပုံမှန်လေးဆက်သွားနေတယ်။ဒီရက်ပိုင်းကချင်ပြည်နယ်မှာတိုက်ပွဲတွေခပ်စိတ်စိတ်ဖြစ်ပွားလျက်ရှိတယ်။ကျောက်စိမ်းထွက်ရှိရာဖားကန့်မြို့နယ်ထဲမှာစခန်းတချို့သိမ်းထားနိုင်ပြီးဗန်းမော်မြို့နားကစစ်ကောင်စီရဲ့အရေးပါတဲ့တပ်စခန်းတွေကိုလဲသိမ်းပိုက်လျက်ရှိတယ်။ဒါ့အပြင်မြို့လှမြို့ကိုလဲစစ်ကောင်စီတပ်တွေစွန့်ခွာသွားတာကြောင့်KIAကသိမ်းနိုင်လိုက်တယ်။ဒါ့‌ကြောင့်ကချင်ပြည်နယ်ထဲမှာမတိုက်ရပဲသိမ်းလိုက်နိုင်တာ၂မြို့ရှိသွားပြီဖြစ်တယ်။ KIAဟာရှမ်းမြောက်မှာတိုက်ပွဲတွေရပ်သွားကတည်းကသူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့နယ်မြေတွေမှာစစ်ကောင်စီကိုဖြေးဖြေးမှန်မှန်ပဲဆက်လက်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိတယ်။စစ်ရေးသတင်းတွေကိုလဲတော်ရုံနဲ့ထုတ်ပြန်လေ့မရှိဘူး။စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲကPDFတွေကိုလဲလိုအပ်တဲ့အကူအညီတွေပေးနေတယ်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) အနေဖြင့်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများထက် စစ်ကောင်စီ၏ အရှိုက်ဖြစ်သည့် နေပြည်တော်ကို ထိုးဖောက်နိုင်ရေး အတွက် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း KNU ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကပြောကြားလိုက်တယ်။ KNUအနေဖြင့်မြ၀တီမြို့အနီး လက်ခက်တောင် နေရာအပါအဝင်တပ်မဟာ(၆)ဒေသ၊နေပြည်တော်နှင့်နီးသည့်တပ်မဟာ(၃)နှင့်တပ်မဟာ(၁)နယ်မြေများကိုနယ်မြေစိုးမိုးထားနိုင်ပြီး စစ်ကောင်စီက ခွာစစ်၊ ခံစစ် အနေအထား သာရှိတော့တယ်။အာရှလမ်းမကြီး တစ်ခုလုံးထိန်းချုပ်ထားနိုင်ကြောင်း ၊ထို့နောက်စစ်တောင်းမြစ်အရှေ့ဘက်အခြမ်းက...

ရှမ်းတောင်မှာလဲတိုက်ပွဲတွေဟာတဖြည်းဖြည်းနဲ့ရှမ်းပြည်နယ်မြို့တော်တောင်ကြီးနားကိုရောက်ရှိလာနေပါပြီ။အရင်ကကရင်နီနဲ့ရှမ်းပြည်နယ်စပ်နယ်မြေတွေမှာလောက်သာတိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေခဲ့ရာကနေPLNOအဖွဲ့ကစစ်တပ်ကိုပြန်လည်တိုက်ခိုက်ကာဆီဆိုင်မြို့ကိုသိမ်းလိုက်ပီးနောက်တိုက်ပွဲတွေဟာတဖြည်းဖြည်းနဲ့ရှမ်းတောင်မှာပိုမိုပြန့်နှံလာခဲ့ပါတယ်။စစ်တပ်ဟာဆီဆိုင်မြို့ကိုပြန်လည်ရရှိဖို့နေစဉ်ဆိုသလိုတိုက်ခိုက်နေပေမယ့်လဲမအောင်မြင်တဲ့အပြင်အခုဆိုတောင်ကြီးမြို့အရှေ့ဘက်၁၀မိုင်အကွာကဟိုပုံးမြို့ကိုခြိမ်းခြောက်ခံနေရပါပြီ။ထိုဒေသမှာဒီရက်ပိုင်းတိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတာကြောင့်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းမကြီးတစ်ခုဖြစ်တဲ့တောင်ကြီးကျိုင်းတုံလမ်းကိုပိတ်ထားတယ်။ယာဉ်စီးရေရာကျော်လဲထိုလမ်းပေါ်မှာပိတ်မိနေကြတယ်။ရှမ်းမြောက်စစ်မျက်နှာမှာတိုက်ပွဲတွေငြိမ်သက်သွားပြီးနောက်ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းမှာစစ်ကောင်စီအတွက်မထင်မှတ်တဲ့စစ်မျက်နှာတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့တယ်။ဒါတောင်ရှမ်းတောင်မှာအင်အားကြီးEAOတစ်ခုဖြစ်တဲ့SSPPဟာပေါ်ပေါ်ထင်ထင်စစ်တပ်ကိုမတိုက်ခိုက်သေးပါဘူး။SSPPသာစစ်ကောင်စီကိုစစ်ကြေညာလာရင်ရှမ်းပြည်နယ်မြို့တော်တောင်ကြီးကိုအလွယ်တကူခြိမ်းခြောက်နိုင်လိမ့်မယ်။ဒါ့အပြင်နေပြည်တော်ကိုချီတက်ဖို့လမ်းကြောင်းတချို့လဲထပ်ပွင့်လာနိုင်တယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့၊မြို့မရဲစခန်းကိုအေအေကသိမ်းပိုက်နိုင်လိုက်ပါတယ်။ဆက်လက်ပြီးမြို့ထဲမှာရှိနေသေးတဲ့ခလရ၅၅၀ကိုအေအေကတိုက်ခိုက်နေပါတယ်။ထိုတပ်ရင်းကိုရရင်ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ပြီလို့ပြောလို့ရပါပြီ။ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ဟာမြို့တော်စစ်တွေမြို့အဝင်မှာတည်ရှိပြီးထိုမြို့ကိုအေအေကရလိုက်ရင်စစ်တွေကိုချီတက်ဖို့အတွက်အများကြီးလွယ်ကူသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်မင်းပြားမြို့နယ်ထဲမှာလဲစစ်တပ်ရဲ့နောက်ဆုံးကျန်ရှိတဲ့တပ်စခန်းဖြစ်တဲ့အမှတ်၉တိုင်းလေ့ကျင့်ရေးသင်တန်းကျောင်းကိုဆက်လက်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေပါတယ်။မင်းပြားမြို့နယ်ထဲမှာရှိတဲ့တပ်ရင်းသုံးခုကိုသိမ်းပိုက်နိုင်လိုက်ပြီးနောက်မြို့နဲ့၁၀မိုင်အကွာမှာရှိတဲ့လေ့ကျင့်ရေးသင်တန်းကျောင်းကိုဆက်လက်တိုက်ခိုက်နေတာပါ။ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာအေအေသိမ်းပိုက်စရာကျန်နေတဲ့မြို့ဆိုလို့ဘူးသီးတောင်၊မောင်တော၊ပုဏ္ဏားကျွန်းနဲ့မြို့တော်စစ်တွေသာကျန်ပါတော့တယ်။

စစ်ကောင်စီကစစ်မှုမထမ်းမနေရဥပ‌ဒေကိုထုတ်ပြန်လိုက်တာ၁၀ရက်ကျော်ရှိလာပါပြီ။အခုချိန်ထိထိုဂယက်ဟာပြည်သူတွေကြားမှာကြီးမားစွာရိုက်ခတ်နေဆဲပဲ။၁၀ရက်ကျော်ကြာတဲ့အထိတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေဘက်ကထိုဥပဒေထွက်ပေါ်လာခြင်းအပေါ်ထိရောက်တဲ့တုန့်ပြန်မှုတွေလုပ်နိုင်တာမတွေ့ရပါဘူး။လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေကလွတ်မြောက်နယ်မြေကိုလာကြဖို့နဲ့စစ်ကောင်စီကိုတိုက်ဖို့PDFထဲဝင်ဖို့လူငယ်တွေကိုဖိတ်ခေါ်ကြတယ်။NUGကတော့လိုက်နာရန်မလိုဆိုတာတခုနဲ့ပြီးသွားတယ်။သူတို့ရဲ့တုန့်ပြန်မှုတွေဟာလမ်း‌ပျောက်နေတဲ့လူငယ်တွေအတွက်အဖြေတစ်ခုမဟုတ်ပါဘူး။ဒီအချိန်မှစစ်ကောင်စီအပေါ်ထိရောက်တဲ့တုန့်ပြန်မှုတွေပေါ်မလာသေးဘူးဆိုရင်နောက်ထပ်လဲပေါ်လာနိုင်ဖွယ်မရှိတော့ပါဘူး။ တကယ်တော့လဲစစ်ကောင်စီရဲ့စစ်မှုမထမ်းမနေရဥပဒေအပေါ်ထိထိရောက်ရောက်တုန့်ပြန်နိုင်တဲ့နည်းလမ်းနှစ်ခုပဲမြင်မိပါတယ်။ပထမနည်းလမ်းကစစ်ရေးအရအဆက်မပြတ်ဖိအားပေးခြင်းနဲ့ဒုတိယနည်းလမ်းကတော့အထွေထွေလူထုသပိတ်တိုက်ပွဲပါပဲ။လက်ရှိအချိန်မှာစစ်ကောင်စီကိုစစ်ရေးအရအဆက်မပြတ်ဖိအားပေးဖို့ကလဲ၁၀၂၇စစ်ဆင်‌ရေးရပ်တန့်သွားပြီးနောက်ရခိုင်ပြည်နယ်ကလွဲပြီးတနိုင်ငံလုံးမှာစစ်ရှိန်‌လျော့ကျနေတယ်။စစ်ကောင်စီကိုဖိအားပြန်ပေးနိုင်ဖို့အတွက်၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးလိုမျိုးနောက်လှိုင်းတစ်ခုလာဖို့လိုနေတယ်။ဒုတိယနည်းလမ်းဖြစ်တဲ့လူထုသပိတ်တိုက်ပွဲကတော့ပိုလိုတောင်အလှမ်းဝေးပါသေးတယ်။အဆုံးစွန်အကြမ်းဖက်ရက်စက်နေတဲ့စစ်အုပ်စုရဲ့သေနတ်‌ပြောင်းအောက်မှာပြည်သူတွေလမ်းပေါ်မှာဆန္ဒပြဖို့ဆိုတာဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်ပါ။ဒါ့အပြင့်လူထုသပိတ်တိုက်ပွဲလုပ်ချင်ရင်တောင်ဦးဆောင်မဲ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့လူပုဂ္ဂိုလ်မျိုးလက်ရှိနိုင်ငံရေးနယ်ပယ်မှာမရှိတော့ပါဘူး။ဒီအချက်ထပ်စာရင်စစ်ရေးအရဖိအားပေးဖို့ကအနည်းငယ်ဖြစ်နိုင်‌ေခြရှိသေးတယ်။ဒါ့ကြောင့်စစ်ကောင်စီရဲ့စစ်သားစုဆောင်းမှုတွေစတင်မယ့်သင်္ကြန်မတိုင်မှီမှာစစ်တပ်ကိုဖိအားပေးနိုင်မယ့်ထိုးစစ်ကြီးတစ်ခုခုထပ်မံဖော်ဆောင်ဖို့လိုနေပါတယ်။မိုးမတိုင်ခင်ထိုးစစ်ကြီးတစ်ခုမဖော်ဆောင်နိုင်ရင်တော့ပြည်သူတွေရဲ့ဘဝဟာစစ်တပ်ပြုသမျှနုရပါလိမ့်မယ်။

ရန်ကုန်ကထိုင်းသံရုံးမှာဗီဇာရဖို့လူအုပ်ကြီးနဲ့တန်းစီစုပြုံထိုးနေစဉ်အတွင်းမှာပဲမန္တလေးမြို့၊ အောင်မြေသာစံမြို့နယ်ရှိ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ထုတ်ပေးသည့်ရုံး (ပတ်စ်ပို့ရုံး) တွင် ​နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှောက်ထားရန် လူထောင်နှင့်ချီ စုပြုံတိုးစဉ် လူအုပ်ပိ၍ အမျိုးသမီးနှစ်ဦး သေဆုံးသွားတယ်။မန္တလေးပတ်စ်ပို့ရုံးတွင် နေ့စဉ် လူဦးရေ ၂၀၀ ဝန်းကျင်ကိုသာ ရုံးအတွင်းဝင်ရောက် လျှောက်လွှာတင်ခွင့် ပြုထားသော်လည်း လူဦးရေ ၅၀၀၀...

စစ်ကောင်စီရဲ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့်ပြည်တွင်းကငွေကြေးတက်နိုင်တဲ့လူတွေနဲ့လူငယ်တွေဒီရက်ပိုင်းအစုလိုက်အပြုံလိုက်ပြည်ပကိုထွက်ခွာနေကြတယ်။ဒါပေမယ့်သူတို့မှာရွေးချယ်စရာနိုင်ငံများများစားစားတော့မရှိပါဘူး။ထိုင်း၊မလေးရှားနဲ့စင်ကာပူနိုင်ငံတွေလောက်သာရှိနေတယ်။ထိုနိုင်ငံတွေထဲမှာမှလူတန်းစားအတော်များများအတွက်အဆင်ပြေတဲ့ထိုင်းနိုင်ငံကိုသွားကြတာတော့အများဆုံးပေါ့။ဒီလိုအခြေအနေတွေကြောင့် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ လျှောက်ထားသူများပြားသည့် အတွက် ဗီဇာလျှောက်ထားသူအရေအတွက် ကို အကန့်အသတ်ဖြင့်သာလက်ခံတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ရန်ကုန်မြို့ရှိ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာထိုင်းသံရုံးက ထုတ်ပြန်လိုက်တယ်။တရက်လျှင်ဗီဇာလျှောက်ထားသူအရေအတွက်၄၀၀သာလက်ခံတော့မယ်တဲ့။ဗီဇာရက်ချိန်းကိုတန်းစီစနစ်နဲ့အွန်လိုင်းဘိုကင်စနစ်ကျင့်သုံးမှာဖြစ်တယ်။လက်ရှိအချိန်မှာတော့ထိုင်းသံရုံးရှေ့မှာလာရောက်တန်းစီသူတွေအယောက်၁၀၀၀လောက်ရှိနေတယ်။ထိုင်းသံရုံးကအခြားနိုင်ငံသံရုံးတွေထက်ဗီဇာလွယ်ကူတဲ့အထဲမှာတော့ထိုင်းပါနေတော့အကုန်စုပြုံတိုးနေကြတာ‌ပေါ့။ထိုင်းဗီဇာဟာအလည်အပတ်အတွက်ဆိုရင်၁၄ရက်freeရပြီးသွားကြတာပဲ။အခုကြာကြာနေချင်တဲ့သူတွေကဗီဇာကိုဒုက္ခခံပြီးလျှောက်နေကြတာပါ။

မွန်ပြည်နယ်ထဲကတစ်ခုထဲသောEAOဖြစ်တဲ့မွန်ပြည်သစ်ပါတီကခေါင်းဆောင်တချို့ဟာစစ်ကောင်စီကိုပြန်တိုက်မယ်လို့ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။မွန်ပြည်သစ်ပါတီဟာစစ်ကောင်စီနဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်NCAကိုလက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တယ်။ဒီလထဲမှာထိုအဖွဲ့ဟာညီလာခံတစ်ခုပြုလုပ်ပြီးခေါင်ဆောင်တချို့ဟာစစ်ကောင်စီကိုပြန်တိုက်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တာပါ။ထိုခေါင်းဆောင်တွေဟာစစ်တပ်ကိုတော်လှန်နေတဲ့မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းနဲ့မဆိုပူးပေါင်းသွားမယ်လို့ပြောထားသေးတယ်။ပြောရရင်တော့ပါတီနှစ်ခြမ်းကွဲသွားပြီးတခြမ်းကတော်လှန်ရေးဘက်ပူးပေါင်းလာတဲ့သဘောပဲ။စစ်ရေးအခြေအနေအနည်းငယ်ငြိမ်သက်နေတဲ့မွန်ပြည်နယ်ထဲကEAOအဖွဲ့တစ်ခုပူးပေါင်းလာတာဖြစ်တဲ့အတွက်စိတ်ဝင်စားဖို့တော့ကောင်းနေပြီ။‌လောလောဆယ်မှာတော့ချက်ချင်းလက်ငင်းအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေမရှိနိုင်ပေမယ့်တနိုင်ငံလုံးတိုက်ပွဲတွေပြန်စတဲ့အခါမွန်ပြည်နယ်ထဲမှာထင်ရှားတဲ့တိုးတက်မှုတွေမြင်လာနိုင်ပါတယ်။ ၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးရပ်နားထားပြီးနောက်ပိုင်းမှာစစ်ကောင်စီဘက်ကဘက်ပြောင်းလာတဲ့တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းသုံးဖွဲ့အထိရှိလာပါပြီ။NCAလက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ရှမ်းတောင်ကပလောင်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့PLNOနဲ့အခုမွန်ပြည်နယ်ကNMSPတို့ကNCAကနုတ်ထွက်ပြီးစစ်ကောင်စီကိုပေါ်တင်စစ်ကြေငြာလိုက်ပါပြီ။ကရင်ပြည်နယ်ထဲမှာလဲစောချစ်သူဦးဆောင်တဲ့BGFအဖွဲ့ကစစ်ကောင်စီလက်အောက်ကခွဲထွက်လိုက်ပြီးသီးခြားရပ်တည်မယ်လို့ကြေငြာထားတယ်။ထိုအဖွဲ့သုံးဖွဲ့ထဲကမှရှမ်းတောင်ကPLNOအဖွဲ့ကတော့ဆီဆိုင်မြို့နယ်မှာစစ်ကောင်စီနဲ့တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေပြီးကျန်နှစ်ဖွဲ့ကတော့အခြေအနေကိုစောင့်ကြည့်နေကြတယ်။