မနေ့ညပိုင်းက မိုးကုတ်မြို့ ဗုံးကြဲခံရတဲ့ဖြစ်စဉ်အပြီး ဒီနေ့မှာလဲ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ နောင်ချိုမြို့ရှိ လန်းဆန်းလက်ဖက်ရည်ဆိုင်နေရာအား လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထိုင်နေသူများ၊ ခရီးသည်ကားများ ဗုံးထိမှန်ခဲ့ပြီး ပြည်သူ ၂၀ခန့်ထပ်မံသေဆုံးခဲ့ရတယ်။ သေဆုံးသူများတွင် ခရီးဝေးဧည့်သည်အများစုပါဝင်နေတယ်။ ဗုံးကလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ပေါ်တည့်တည့်ကျတာဖြစ်ပြီး ဆိုင်နေရာဟာတွင်းကြီးဖြစ်သွားပြီး မြေကွက်လပ်ပဲကျန်တော့တယ်။ ဒဏ်ရာရတာတွေများတယ်။...

TNLA သိမ်းထားတဲ့ မိုးကုတ်မြို့ကို စစ်ကောင်စီက  မနေ့ ညအချိန် လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲခဲ့တဲ့အတွက် ပြည်သူ ၁၅ဦးသေဆုံးပြီး လူနေအိမ်၁၀လုံးထက်မနည်းပျက်စီးသွားပါတယ်။ မိုးကုတ်မြို့အရှေ့ပိုင်းနဲ့အနောက်ပိုင်း လူနေရပ်ကွက်တွေကို မနေ့က  ည၁၁နာရီခွဲဝန်းကျင် ဗုံးကြဲသွားတာပါ။ ဒဏ်ရာရရှိသူတွေလည်းရှိနေပြီး အရေအတွက်အတိအကျမသိရသေးပါဘူး။ ဒီမနက်ပိုင်းမှာ ထွက်ပေါ်လာတဲ့...

စစ်ကိုင်းတိုင်းပုလဲမြို့တိုက်ပွဲတွေနဲ့ တပြိုင်နက်ထဲမှာပဲချင်းပြည်နယ်မင်းတပ်မြို့နဲ့ဖလမ်းမြို့ကို ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ကတိုက်ပွဲတွေဆင်နွှဲနေပါတယ်။စစ်ကိုင်းတိုင်းအထက်ပိုင်းမှာလဲ အင်းတော်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲဆက်ရှိနေတယ်။ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလဲအေအေက အမ်းမြို့အပြင်တောင်ဂုတ်နဲ့ဂွမြို့တွေကို တစ်ပြိုင်ထဲထိုးစစ်ဆင်နေပါတယ်။ဒါဟာရှမ်းမြောက်မှာတိုက်ပွဲတွေ ငြိမ်သက်သွားပေမယ့်နိုင်ငံရဲ့အခြားနေရာဒေသအနှံအပြားမှာ စစ်ကောင်စီကိုတော်လှန်စစ်တွေ၊မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေဆက်ရှိနေတယ်ဆိုတာ ပြသလိုက်တာပဲ။တရုတ်ရဲ့ဖိအားဟာသူနိုင်တဲ့အဖွဲ့တွေရှိတဲ့ ရှမ်းမြောက်ကိုသာသက်ရောက်နိုင်မယ်။အခြားတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုမရှိနိုင်ပါဘူး။

ဒီနေ့မနက်အ​​စောပိုင်းကစပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ပုလဲမြို့ထဲကစစ်ကောင်စီတပ်တွေကို ဗိုလ်နဂါးဦးဆောင်တဲ့BRNAတပ်တွေဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်နေပါတယ်။BRNAဟာ ပုလဲ၊ယင်းမာပင်​ဒေသမှာအခြေစိုက်ထားပြီးNUGလက်အောက်မှာမရှိပဲ သီးခြားရပ်တည်နေတဲ့​တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တယ်။ထိုတပ်ဖွဲ့ဟာအင်အားရောနာမည်ပါရှိတာ​ကြောင့် အခုပုလဲမြို့ကိုသိမ်းပိုက်ဖို့ကြိုးစားလာတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာပါ။ပုလဲမြို့ကိုဒေသခံတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်းကာပြီးခဲ့တဲ့သြဂုတ်လတုန်းကသိမ်းပိုက်ဖို့ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် တစ်ရက်သာထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။စစ်ကောင်စီရဲ့အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် မုံရွာနဲ့မိုင်၃၀ခန့်သာကွာဝေးတာကြောင့် ထိုမြို့ကိုသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ဆိုတာ သိပ်တော့မလွယ်ကူပါဘူး။  

ကချင်ပြည်နယ်ထဲကနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တွေကို တရုတ်ဖက်ကပိတ်ထားခြင်းအပေါ် KIAရဲ့တုန့်ပြန်မှုကအားရဖို့ကောင်းပါတယ်။တရုတ်ဖက်က သူတို့ဖွင့်ချင်တဲ့ဂိတ်နှစ်ခုလောက်ကို ပြန်ဖွင့်ပြီးမြေရှားသတ္ထုတွေတင်သွင်းဖို့ကြိုးစားလာတဲ့အချိန်မှာ နယ်စပ်ဂိတ်တွေကိုKIAဖက်က ပြန်ပိတ်ချလိုက်တယ်။တရုတ်အနေနဲ့ဖွင့်ချင်ဂိတ်တွေအကုန်ပြန်ဖွင့်ဖို့လိုပြီးထိုကဲ့သို့မှ မဟုတ်ရင်KIAဖက်ကဂိတ်တွေအားလုံးပြန်ပိတ်ထားမယ်လို့ ကချင်ပြည်နယ်သတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုကသိရတယ်။ နယ်စပ်ဂိတ်တွေပိတ်ထားတာ တစ်လနီးပါးကြာလာချိန်မှာအခြားဒေသတွေမှာတော့ မြန်မာဘက်အခြမ်းမှာအခက်အခဲတွေရင်ဆိုင်နေရပေမယ့် ကချင်တရုတ်နယ်စပ်မှာတော့တရုတ်ဘက်အခြမ်းမှာ ပြသာနာလေးတွေရှိနေတယ်။အဓိကကတော့ မြေရှားသတ္ထုတွေ​ကြောင့်ပါပဲ။တရုတ်နိုင်ငံဟာကချင်ပြည်နယ်ကနေ မြေရှားသတ္ထုအများအပြားတင်သွင်းနေပြီး အခုလိုနယ်စပ်ဂိတ်တွေပိတ်လိုက်တဲ့အတွက် မြေရှားသတ္ထုတွေရှားပါးလာပြီး စျေးတွေတက်လာတယ်။ဒါ့ကြောင့်တရုတ်ဟာနယ်စပ်ဂိတ်တွေကို ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်ပြန်ဖွင့်ချင်တာပါ။တရုတ်တွေအသဲအသန်လိုချင်နေတဲ့...

ထရမ့်တက်လာတာ တော်လှန်ရေးအတွက်အဆိုးချည်းပဲတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ကောင်းကွက်လေးတွေလဲ မျှော်လင့်လို့တော့ရပါသေးတယ်။ထရမ့်ဟာတရုတ်မုန်းတီးရေးဝါဒီသမားတစ်ဦးဖြစ်တာကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံကိုကိုင်တွယ်ရာမှာ မြန်မာပြည်ကတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို အသုံးချလာနိုင်ပါတယ်။ဒူပေမယ့်လဲ ဒါဟာမှန်းဆချက်တစ်ခုသက်သက်သာဖြစ်တယ်။ တကယ်တော့ဘိုင်ဒန်အစိုးရလက်ထက်မှာလဲ မြန်မာ့အရေးထိရောက်စွာမကူညီခဲ့ပါဘူး။အနိမ့်ဆုံးလုပ်ပေးလို့ရတဲ့ လေယာဥ်ဆီနဲ့သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွေပိတ်ဆို့မှုကိုတောင် အခုချိန်ထိမလုပ်ပေးသေးပါဘူး။၂၀၂၂ကတည်းကပြဌာန်းထားတဲ့ Burma Act ဥပဒေကိုအကောင်အထည်ဖော်ဖို့တောင် အချိန်ဆွဲထားတယ်။အမေရိကန်မှာ ဘယ်သူပဲသမ္မတဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးရမှာပါပဲ။    

အမေရိကန်မှာထရမ့်သမ္မတဖြစ်လာဖို့သေချာသွားပြီးတဲ့နောက် တော်လှန်ရေးအပေါ်အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေကို ပြည်တွင်းမှာကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးလာကြတယ်။မနေ့ကပြောခဲ့သလို အမေရိကန်နိုင်ငံမှာနိုင်ငံရေးခိုလှုံခွင့်တောင်းထားသူတွေ အနည်းဆုံးသောင်းဂဏန်းအထက်ရှိတယ်လို့သိရတယ်။ထိုသူတွေဟာ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်မှာပိတ်မိနေကြပြီး UNအကူအညီနဲ့လောလောဆယ်နေထိုင်နေကြရတယ်။ပြည်တွင်းကိုပြန်ဝင်လို့မရတော့ အမေရိကန်ကိုသွားမရဘူးဆိုရင် သူတို့ရဲ့ဘဝတွေဟာနယ်စပ်မှာဒုက္ခသည်အဖြစ်နဲ့သာ ကုန်ဆုံးကြရလိမ့်မယ်။ နောက်တစ်ခုက သောဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရအတည်ပြုထားတဲ့Burma Act ဥပဒေအကြောင်းပါ။၂၀၂၂ကတည်းကအတည်ပြုထားခဲ့သော ထိုဥပဒေဟာအခုအကောင်အထည်ဖော်ချိန်ရောက်မှထရမ့်သမ္မတဖြစ်လာတော့ မြောင်းထဲရောက်သွားတော့မှာပါ။အခြားအကူအညီတွေ၊စစ်ကောင်စီအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုတွေကိုလဲလုပ်ပေးဖို့မသေချာတော့ပါဘူး။တော်လှန်ရေးအပေါ် သက်ရောက်လာမယ့်ဆိုးကျိုးတွေကတော့ အများအပြားရှိနေပါတယ်။

ဒီနေ့ကျင်းပတဲ့အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒေါ်နယ်ထရမ့်အနိုင်ရသွားပါတယ်။ဒေါ်နယ်ထရမ့်ဟာရီပါပလစ်ကန်ပါတီကဖြစ်ပြီး သဘောထားတင်းမာသူတစ်ယောက်အဖြစ် နာမည်ကြီးနေတယ်။သူသမ္မတဖြစ်လာတာကြောင့် မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေရော တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေပါ စိတ်ပျက်လက်ပျက်ဖြစ်နေကြတယ်။ဒေါ်နယ်ထရမ့်ဟာ မြန်မာ့အရေးကူညီပေးဖို့နေနေသာသာ မြန်မာနိုင်ငံဘယ်နားရှိမှန်းတောင်သိတာမဟုတ်ဘူးလေ။ဒါ့အပြင်သူဟာ အမေရိကန်ပြည်သူတွေသာအဓိကဆိုတဲ့ မူကိုကိုင်ဆွဲထားတယ်။သူ့နိုင်ငံထဲရွေ့ပြောင်းလာသူတွေကို ပြင်းထန်စွာဆန့်ကျင်ထားတယ်။သူသမ္မတဖြစ်လာတဲ့အတွက် အနည်းဆုံးတော့မြန်မာပြည်ကနိုင်ငံရေးခိုလှုံခွင့်တောင်းသူတွေ အခက်အခဲဖြစ်မှာပဲ။

စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ကို တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ်ကိုယ်တိုင် ကနဦးဧည့်ခံတွေ့ဆုံခဲ့တယ်။ထိုတွေ့ဆုံံပွဲမှာ မင်းအောင်လှိုင်​ကရှမ်းမြောက်ကလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးချင်ရင် ငြိမ်းချမ်းရေးကိုလိုချင်ပါတယ်ဆိုတဲ့ သဘောထားလက်တွေ့ပြသမှ တွေ့ဆုံမယ်လို့ပြောသွားတယ်။ဘယ်လိုလက်တွေ့ပြရမယ်ဆိုတာတော့ အသေးစိတ်ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့စကားကိုTLNAကတော့စစ်ကောင်စီနဲ့​ဆွေးနွေးဖို့ဆိုရင် စစ်တပ်ကနိုင်ငံရေးမှအပြီးထွက်ခွာပြီး ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကိုတာဝန်ယူမှ ဖြစ်နိုင်မယ်လို့တုန့်ပြန်ထားတယ်။ဒါ့အ​ပြင်မင်းအောင်လှိုင်ဟာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တွေဆက်လက်ပိတ် ထားဖို့တရုတ်ကိုတောင်းဆိုခဲ့သေးတယ်။ထိုခရီးစဥ်ကြောင့်တော်လှန်ရေးအတွက် ဘာမှသိပ်ထူးခြားလာမှာမဟုတ်ပေမယ့်စစ်ကောင်စီအတွက်ကတော့ သူတို့ကိုနိုင်ငံတကာကစတင်ထောက်ခံနေပြီဖြစ်ကြောင်း ဝါဒဖြန့်စရာအကြောင်း ခိုင်ခိုင်လုံလုံရရှိသွားတာပေါ့။

အကြမ်းဖက်စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ဟာ တရုတ်နိုင်ငံကူမင်းမြို့ကိုမဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းနိုင်ငံများ အစည်းအဝေးတက်ဖို့ထွက်ခွာသွားပါပြီ။အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေကိုတောင် တက်ရောက်ခွင့်မရခဲ့တဲ့မင်းအောင်လှိုင်ကိုတရုတ်က သူ့နိုင်ငံမှာအိမ်ရှင်အဖြစ်ပြုလုပ်​တဲ့ပွဲကို တက်ရောက်ခွင့်ပြုပြီးလူရာစသွင်းလာပါတယ်။မင်းအောင်လှိုင်အတွက်တော့ ဒေသတွင်းမှာပထမဆုံးတက်ရောက်ခွင့်ရတဲ့ ပွဲတစ်ခုဖြစ်လာတယ်။ဒါပေမယ့်ဒီပွဲကိုနိုင်ငံတော်အဆင့်အဖြစ် ဖိတ်ကြားတာမဟုတ်ဘူးလို့တရုတ်ကအကြောင်းပြန်ထားကြောင့် NUGကပြောပါတယ်။ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင် လူရာဝင်လာတာဟာတော်လှန်ရေး​အတွက် သိပ်တော့မကောင်းပါဘူး။ဒီလိုတွေဆက်ဖြစ်လာရင် စစ်ကောင်စီဟာနိုင်ငံရေးအရတရားဝင်မှုတွေ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ရရှိသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။