Military Coup Myanmar

NUGရဲ့လက်အောက်ခံတပ်ရင်းတွေ ခွဲထွက်နေတာ၄ခုလောက်ရှိနေပါပြီ။ကရင်ပြည်နယ်မှာတစ်ခု၊ ရှမ်းတောင်မှာတစ်ခုနဲ့ အညာဒေသမှာနှစ်ခုပါ။ခွဲထွက်ရတဲ့အဓိကအကြောင်းရင်းတွေက လက်နက်လုံလောက်စွာတပ်ဆင်မပေးနိုင်ခြင်းနဲ့ ၊တပ်တွေရွေ့ပြောင်းမှုတွေမလုပ်ချင်ကြလို့ဟုသိရတယ်။တနိုင်ငံလုံးကလက်အောက်ခံတပ်ရင်းတွေကို NUGဟာအခုချိန်ထိလက်နက်လုံလောက်စွာ တပ်ဆင်ပေးနိုင်ခြင်းမရှိသေးပါဘူး။တပ်ရင်းပေါင်းနှစ်ရာကျော်ရှိနေတဲ့အတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေဆဲပဲ။ဒါ့ကြောင့်အချို့တပ်ရင်းတွေ ခွဲထွက်ကုန်ကြတယ်။ဒါ့အပြင်အခုချိန်မှာ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေကတပ်ရင်းတွေကို ပြည်မဒေသတွေကိုရွှေ့နေတယ်လို့သိရတယ်။ဒီအချိန်မှာမလိုက်ချင်တဲ့ တပ်ရင်းတစ်ချို့က တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တချို့နဲ့ ဆက်လက်တွဲချင်တာကြောင့်NUGနဲ့လမ်းခွဲကြတယ်။ ဘယ်လိုအကြောင်းပြချက်နဲ့ပဲဖြစ်ပါစေ NUGကခွဲထွက်သွားတဲ့တပ်တွေ ဒီထပ်များလာရင်တော့သိပ်မကောင်းပါဘူး။ပြည်မဒေသတော်လှန်ရေးကို အနည်းနဲ့အများထိခိုက်စေမှာပါ။  

နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံဟာအာရှမှာတတိယ အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သွားပါပြီ။အပေါ်မှာနီပေါနဲ့အာဖဂန်နစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံသာကျန်ပါတော့တယ်။အရှေ့တောင်အာရှမှာတော့အဆင်းရဲဆုံးနဲ့ ဒုက္ခသည်အများဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုပေါ့။အရင်တုန်းက ကိုယ့်နောက်မှာရှိခဲ့တဲ့လာအိုနဲ့ကန်ဘောဒီးယားအပြင် အခုလောလောလတ်လတ်အရှေ့တီမောနိုင်ငံကပါ ကိုယ်တွေထက်ချမ်းသာနေပါပြီ။အာရှမှာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့အလားအလာအရှိဆုံးနိုင်ငံကနေ အခုလိုအဆင့်ရောက်သွားတာမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ကျေးဇူးတွေပေါ့။နောက်တစ်နှစ်လောက်နေရင်လဲ နီပေါကကျော်တက်သွားဦးမှာပါ။မြန်မာပြည်ကတော့လက်ရှိအ​ခြေအနေကနေ ရုန်းထွက်နိုင်ဖို့အနည်းဆုံးနောက်သုံးနှစ်လောက်အထိ လမ်းမမြင်ပါဘူး။ဆီးရီးယားလိုပြည်တွင်းစစ် ဆယ်နှစ်လောက်ကြာအောင်မဖြစ်ဖို့ဆုတောင်းရမှာပဲ။        

ကချင်ပြည်နယ်၊ ဗန်းမော်မြို့ စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်(စကခ-၂၁) အနီးရှိ တပ်ရင်းတစ်ခုကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ပူးပေါင်းတပ်က ထပ်မံတိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီဘက်မှ ဖမ်းမိခဲ့သည့် စစ်သုံ့ပန်း ၇၀ကျော်ရှိတယ်လို့ သိရတယ်။ ထိုတပ်ရင်းကိုဘသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ဆုတ်ခွာလမ်းကြောင်းတွေကိုပါ ပိတ်ဆို့လိုက်နိုင်တာကြောင့် အခုလိုအရေအတွက်များများ ဖမ်းမိခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်။ ဗန်းမော်လေဆိပ်ကိုလဲ...

တော်လှန်အနုပညာရှင်သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ပိုင်ဖြိုးသုရဲ့ အကယ်ဒမီရုပ်ထုကိုကံစမ်းမဲဖောက်ပေးပြီးအလှူခံခဲ့ရမှာ ဒေါ်လာသုံးသိန်းနီးပါးရရှိခဲ့ပါတယ်။ထိုကမ်ပိန်းကိုစစ်ကောင်စီရဲ့ အကယ်ဒမီပေးပွဲနဲ့အပြိုင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်။လှူရမယ့်ငွေပမာဏကို တိတိကျကျသတ်မှတ်မထားတာကြောင့် ပြည်သူအတော်များများလှူဖြစ်မှာပါ။စစ်ကောင်စီဆင်ဆာအောက်ကမြန်မာကားတွေကိုတော့ မကြည့်ဖြစ်တာကြာပီမို့ ဘယ်သူတွေအကယ်ဒမီရမှန်း​လဲမသိတော့ပါဘူး။ရရှိတဲ့အလှူငွေတွေအားလုံးကို စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေအတွက်လှူဒါန်းသွားမယ်လို့သိရတယ်။  

စစ်ကောင်စီနဲ့TLNAတို့​​​တွေ့ဆုံမှုဟာ ဘာသဘောတူညီချက်မှမရပဲပြီးဆုံးသွားတယ်။တရုတ်ရဲ့အတင်းအကြပ်ဖိအားပေးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ေတွ့ဆုံပွဲဟာအောင်မြင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။စစ်ကောင်စီကလဲလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတယ်လေ။ TLNAဘက်ကနှစ်ဖက်တပ်တွေရောက်တဲ့နေရာမှာ အပစ်ရပ်ရန်၊လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေရပ်ရန်၊စစ်ကောင်စီက ပိတ်ထားတဲ့ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတွေ ဖွင့်ပေးရန်စတဲ့အချက်သုံးချက်တောင်းဆိုခဲ့တယ်လို့သိရတယ်။စစ်ကောင်စီဘက်ကတောင်းဆိုချက်တွေကိုတော့ မသိရပါဘူး။ဆွေးနွေးပွဲမအောင်မြင်တာကြောင့် စစ်ကောင်စီကလေကြောင်းခြိမ်းခြောက်ပိုမိုများလာနိုင်ခြေရှိပါတယ်။သူတို့အားသာတာလေကြောင်းတစ်ခုပဲရှိတယ်လေ။

ပီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းကစပြီးလျှပ်စစ်မီးရရှိချိန် အနည်းငယ်တိုးလာခဲ့တယ်။တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ ရှမ်းမြောက်ကမဟာဓာတ်အားလိုင်းတစ်ခုပြုပြင် ပြီးစီးသွားတာကြောင့်လို့သိရတယ်။ရန်ကုန်မှာဆိုတနေ့လေးနာရီခန့်လျှပ်စစ်မီးရရှိခဲ့ရာကနေ ၁၂နာရီအထိတိုးတက်လာပြီ။စက်မှုန်ဇုန်တွေအတွက်လဲ ရန်ကုန်ကဂတ်တာဘိုင်တွေပြန်လည်ဖို့လုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ ညှိနှိုင်းနေတယ်လို့သိရတယ်။ ဒါပေမယ့်ဒီအခြေအနေက ကြာကြာခံမယ်လို့တော့မထင်ဘူး။ပူပြင်းခြောက်သွေ့တဲ့နွေရာသီရောက်လာတော့မယ်လေ။နွေရာသီရောက်ရင် ဓာတ်အားသုံးစွဲမှူနှုန်းတွေအဆမတန်တိုးလာမှာပဲ။ဒါကိုဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို့စစ်ကောင်စီမှာ သေချာတဲ့ပလန်တွေမရှိသေးပါဘူး။မတ်လကုန်ဧပြီလဆန်းလောက်ရောက်လာရင် အရင်လိုပဲဓာတ်အားပြတ်တောက်မှုတွေဆိုးရွားလာဦးမှာပါ။

TLNAခေါင်းဆောင်တွေစစ်ကောင်စီနဲ့ ဆွေးနွေးဖို့တရုတ်နိုင်ငံကိုထွက်ခွာသွားတယ်လို့သိရတယ်။MNDAAနဲ့စစ်ကောင်စီတို့တွေ့ဆုံပြီး အပစ်ရပ်သဘောတူညီချက်ရပြီးနောက်မှာတော့TNLAနဲ့ပါ ဆွေးနွေးပွဲတွေဖြစ်လာတာပါ။အခုတွေ့ဆုံပွဲမှာစစ်ကောင်စီကအပေါ်စီးကနေဆွေးနွေးလိမ့်မယ်လို့TLNAခေါင်းဆောင်အချို့က ပြောထားတယ်။ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာလဲ TLNAထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြို့တွေကိုလေကြောင်းကနေ ဆက်တိုက်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေပါတယ်။သူတို့ပြောသမျှ လက်မခံရင်မြင်သမျှဗုံးကြဲဖျက်စီးမယ်ဆိုတဲ့ သဘောပါပဲ။MNDAAနဲ့သဘောတူညီချက်ရပြီးနောက်​တော့ MNDAAထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေကို  ဗုံးကြဲဖျက်စီးမှုတွေမတွေ့ရတော့ပါဘူး။စစ်ကောင်စီက အခုလိုအကြပ်ကိုင်နေပေမယ့်လဲပထဆုံးအကြိမ်တွေ့ဆုံမှုဖြစ်တာကြောင့် သဘောတူညီချက်တစ်စုံတရာ ရရှိလိမ့်မယ်လို့မထင်ပါဘူး။

အေအေတပ်တော်ဟာစစ်တွေမြို့ပြင်ရှိစစ်ကောင်စီတပ်စခန်းတွေကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့စတင်ပစ်ခတ်နေပါပြီ။စစ်တွေမြို့ကိုထိုးစစ်စတင်တော့မှာလား။စစ်ကောင်စီကတော့ ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေအင်အားတွေ ဆက်တိုက်ဖြည့်တင်းနေတယ်။ ဗန်းမော်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှာလဲKIAကတဆင့် ချင်းစီရှေ့ဆက်တိုးနေပါတယ်။ဗန်းမော်မြို့ဟာကချင်ပြည်နယ်အတွက် စစ်ရေးအရဗဟာဗျူဟာကျတဲ့မြို့ဖြစ်လို့အင်နဲ့အားနဲ့ ခံစစ်ကိုပိတ်ဆို့ထားတယ်။ဒါ့ကြောင့် KIAက ခက်ခက်ခဲခဲတိုက်ယူနေရတာဖြစ်တယ်။အခုလောလောဆယ်တော့ ဗန်းမော်တိုက်ပွဲဟာတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ အပြင်းထန်ဆုံးဖြစ်နေတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆၊ ၂၀၂၅။ (တနင်္ဂနွေ) ICCကဖမ်းဝရမ်းမထုတ်ခင်မှာပဲ အကြမ်းဖက်စစ်ခါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ကို အာဂျင်တီးနားတရားရုံးကရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်လိုက်ပါပြီ။ဒါ့ကြောင့်မင်းအောင်လှိုင်ဟာ နိုင်ငံတကာဝရမ်းပြေးတစ်ဦးအဖြစ် ပထမဆုံး​အကြိမ်ဖြစ်လာပါပြီ။သူ့ကိုနောက်ထပ်ပြီးICCကဝရမ်းထုတ်ဖို့ပြင်ဆင်နေတဲ့အပြင် ICJမှာလဲအမှုရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ဒါပေမယ့်တစ်ခုရှိတာက ဘယ်တရားရုံးကပဲဝရမ်းထုတ်ထုတ်သူ့ကိုမြန်မာပြည်ထဲအထိ ဝင်ဖမ်းလို့မရပါဘူး။နိုင်ငံတကာကိုအသွားအလာကန့်သတ်လိုက်တဲ့ သဘောလောက်ပဲအကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမှာပါ။ဒါ​ကြောင့်တော်လှန်ရေးအပေါ်အကျိုးသက်ရောက်မှုကတော့ သိပ်ရှိမှာမဟုတ်ဘူး။ အာဂျင်တီးနားကဖမ်းဝရမ်းထုတ်တဲ့အထဲမှာ အရပ်သားသမ္မတဟောင်းဦးထင်ကျော်နဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့လဲပါဝင်နေပါတယ်။ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဝရမ်းထုတ်တာဖြစ်တဲ့အတွက်အမှုတွဲထဲပါဝင်သွားပုံပဲ။​လတ်တလောမှာတော့ ထိုကဲ့သို့ပါဝင်သွားတာဟာ သူတို့အပေါ်သက်ရောက်မှုမရှိသလောက်ပါပဲ။သူတို့ကိုယ်တိုင်ဟာလဲ...

ပြည်ပထွက်ပြီးအလုပ်လုပ်မယ့်အလုပ်သမားတွေအတွက် ထုတ်ပေးနေတဲ့အလုပ်သမားမှတ်ပုံတင်ကတ်OWICကတ် ထုတ်ပေးမှုကိုစစ်ကောင်စီက ယာယီရပ်ဆိုင်းလိုက်ပါပြီ။ဘယ်တော့ပြန်ဖွင့်ပေးမလဲဆိုတာလဲ မသိရသေးပါဘူး။ဒါဟာပြည်ပကိုအလုပ်သမားစေလွှတ်မှုတွေအားလုံး ရပ်နားလိုက်တဲ့သဘောပါပဲ။အသက်၁၈နှစ်မှ၃၅နှစ်ကြားလူငယ်တွေကို လေကြောင်းလမ်းကနေ ပြည်ပထွက်ခွာခွင့်လုံးဝမပေးတော့ပါဘူး။ ဒါ့အပြင်နယ်စပ်ထွက်ပေါက်တွေကတဆင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကိုထွက်ခွာမယ့် လူငယ်တွေကိုပါ လိုက်လံပိတ်ပင်တားဆီးနေပါတယ်။ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ထွက်လို့ရတဲ့ နယ်စပ်ဂိတ်အနည်းဆုံးသုံးခုခန့်နှင့်တရုတ်နိုင်ငံဘက်ထွက်လို့ရတဲ့ ရှမ်းမြောက်ကမူဆယ်နယ်စပ်ဂိတ်တွေမှာပါ ထိုအသက်အရွယ်အတွင်းအကျုံးဝင်သူတွေကို တရားဝင်လမ်းကြောင်းမှထွက်ခွာခွင့်မပေးတော့ပါဘူး။စစ်မှုထမ်းအသက်ရွယ်အတွင်းရှိနေတဲ့ လူငယ်တွေအားလုံးပြည်တွင်းမှာပိတ်မိကုန်ကြပါပြီ။