အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

၂၀၂၂နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာစစ်ကောင်စီဟာနိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုခံရဖို့ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခုလုပ်ခဲ့တယ်။မဲ‌ေခေါင်-လန်မန်ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကိုမြန်မာမှာလက်ခံကျင်းပဖို့ပြင်ဆင်ခဲ့တယ်။ထိုအစည်းအဝေးဟာမဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းဒေသနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေတက်ရောက်ကြမယ့်အစည်းအဝေးပဲ။ဒါပေမယ့်အဓိကအင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်တဲ့တရုတ်နိုင်ငံကတက်ရောက်ဖို့အကြောင်းမပြန်ခဲ့လို့အစည်းအဝေးပျက်သွားတယ်။ထိုအစည်းအဝေးသာအောင်မြင်ခဲ့ရင်စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ဟာတခြားနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ပထမဆုံးအကြိမ်တရားဝင်တွေ့ဆုံခွင့်ရသွားမှာပါ။မဲခေါင်မြစ်ပေါ်ကကျန်တဲ့နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ထိုင်း၊လာအို၊ကမ္ဘောဒီးယား၊ဗီယမ်နမ်တို့ဆိုတာစစ်ကောင်စီကိုလက်ခံတဲ့နိုင်ငံတွေပဲလေ။တရုတ်ရဲ့ရပ်တည်ချက်ကြောင့်စစ်ကောင်စီရဲ့အကြံအစည်အထမမြောက်ခဲ့ဘူး။တရုတ်ကလဲအာဆီယံဆုံးဖြတ်ကိုကျော်ပြီးစစ်ကောင်စီကိုထောက်ခံသလိုဖြစ်သွားမှာမို့ထိုအစည်းအဝေးကိုလက်ရှောင်ခဲ့တယ်လို့ယူဆရတယ်။ဒီကိစ္စအပြီးမှာပဲတရုတ်ကိုယ်စားလှယ်အသစ်မြန်မာပြည်ကိုရောက်လာခဲ့ပေမယ့်ဘာမှအကြောင်းမထူးခဲ့ဘူး။စစ်ကောင်စီဟာနောက်ပိုင်းကာလတွေမှာတရုတ်ကိုလိုက်လျောမှုတွေမပြုလုပ်တော့တာကြာနေပြီ။အခုဆိုရင်တရုတ်နဲ့စစ်ကောင်စီကြားအပ်ကြောင်းဟာပိုမိုကြီးမားလာတယ်။ဒါဟာတော်လှန်ရေးအတွက်အားတစ်ခုပဲ။ဒါကိုဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေအနေနဲ့ကောင်းကောင်းအသုံးချနိုင်ဖို့လိုအပ်တယ်။တရုတ်ကိုစည်းရုံးနိုင်ရင်၊တရုတ်ကစစ်ကောင်စီကိုလုံးဝလက်လျော့လိုက်ရင်ဒီပွဲဟာမြန်မြန်ပြတ်နိုင်တယ်။

စစ်ကောင်စီဟာရွှေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ဖို့လူဦးရေစာရင်းကောက်ယူနေတဲ့နေရာတွေမှာတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့တိုက်ခိုက်ခြင်းကိုခံနေရပြီ။ချင်းပြည်နယ်၊စစ်ကိုင်းတိုင်း၊တနင်္သာရီတိုင်းတို့အပြင်မန္တလေးမြို့ပေါ်မှာတောင်သတိပေးတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြတယ်။အခုလိုကနဦးအစအချိန်မှာတောင်ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆန့်ကျင်ခြင်းကိုခံနေရရင်သူတို့ပြုလုပ်မယ့်ရွှေးကောက်ပွဲဟာနယ်တွေမှာဖြစ်လာဖို့မလွယ်ကူပါဘူး။ဒါပေမယ့်ရန်ကုန်၊နေပြည်တော်လိုမြို့ကြီးတွေမှာတော့ရအောင်လုပ်လိမ့်မယ်။ဒါကြောင့်မြို့ကြီးတွေမှာပါခြိမ်းခြောက်နိုင်ဖို့လိုလိမ့်မယ်။ စစ်ကောင်စီဟာသူတို့ကိုင်စွဲထားတဲ့၂၀၀၈အခြေခံဥပဒေအရဆိုရင်ဒီလကုန်မှာသက်တမ်းကုန်နေပြီ။ဘယ်လိုဥဏ်နီဥဏ်နက်တွေသုံးပြီးသက်တန်းတိုးမလဲဆိုတာတော့မသိသေးဘူး။ဒီလကုန်ကိုစောင့်ကြည့်ရမှာပဲ။  

မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်မှုနဲ့ ထိုင်းအစိုးရက ဖမ်းဆီးထားတဲ့လက်နက်ပွဲစား ဦးထွန်းမင်းလတ်ဆီက သိမ်းဆည်းရမိတဲ့ပိုင်ဆိုင်မှုထဲမှာ စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့သား အောင်ပြည့်စုံ နဲ့ သမီး ခင်သီရိသက်မွန်တို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေပါဝင်ကြောင်းသိရတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့အဲဒီပိုင်ဆိုင်မှုတွေထဲမှာ ဘန်ကောက်မြို့လယ်က Belle Grand Rama 9 က ဦးအောင်ပြည့်စုံ ပိုင်ဆိုင်တဲ့...

စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာလဲစစ်ရေးအခြေအနေပြောင်းလဲမှုတွေရှိလာပြီ။ပျူစောထီးရွာတွေကိုတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်နိုင်မှုတွေအကြိမ်ရေစိတ်လာပြီ။စစ်ကိုင်တိုင်းထဲမှာစစ်တပ်ကသူတို့ကိုထောက်ခံအရပ်သားတွေကိုလက်နက်တပ်ဆင်ပေးပြီးတိုက်ခိုက်ခိုင်းကာအရန်အင်အားအဖြစ်အသုံးချနေတယ်။တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကြားထဲမှာပျူစောထီးရွာတွေကအခိုင်အမာခြေကုပ်နေရာယူထားကြတယ်။အရင်ကတည်းကသူတို့ကိုတိုက်ခိုက်မှုတွေရှိခဲ့ပေမယ့်လက်နက်မပြည်စုံတာကြောင့်ရယ်၊လေကြောင်းနဲ့အကူအညီပေးမှုတွေကြောင့်ထင်တိုင်းမပေါက်ခဲ့ဘူး။အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ပျူစောထီးရွာတွေကိုသိမ်းပိုက်နိုင်တဲ့အထိလက်သံပြောင်လာပြီ။စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာပျူစောထီးတွေပျောက်ကွယ်သွားအောင်လုပ်နိုင်ရင်တော့စစ်တပ်ကအခုလောက်ထင်တိုင်းကြဲနိုင်တော့မှာမဟုတ်ဘူး။

စစ်ကောင်စီဟာEAOအခြေစိုက်စခန်းတွေကိုတိုက်ပွဲမဖြစ်ပွားပဲလေကြောင်းကဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတယ်။ချင်းပြည်နယ်ကCNFဌာနချုပ်ကိုတိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ဗုံးကြဲလို့CNFရဲဘော်တစ်ဦးနဲ့ရဲမေ၄ဦးကျဆုံးသွားတယ်။ဌာနချုပ်ကလိုင်းခန်းတွေနဲ့ဆေးရုံအဆောက်အဦးတွေလဲပျက်စီးသွားတယ်။အလားတူပဲကချင်ပြည်နယ်ဖားကန့်နဲ့တနိုင်းမြို့နယ်ကKIAတပ်စခန်းတွေကိုလဲဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ထိခိုက်ပျက်စီးမှုတော့အတိအကျမသိရသေးဘူး။ စစ်တပ်ဟာမြေပြင်မှာအရေးနိမ့်လာပြီ။ဒေသအစုံမှာလေတပ်မပါရင်စစ်မတိုက်တတ်တော့ဘူး။သူ့အားသာတာကလဲလက်နက်ကြီးနဲ့လေကြောင်းပဲရှိတော့တဲ့အတွက်ဒီနှစ်ထဲမှာလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကိုပြင်းပြင်းထန်ထန်ပြုလုပ်လာလိမ့်မယ်။

နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ထုတ်ပေးမှုကိုစစ်ကောင်စီကဒီလဆန်းမှာရုတ်တရက်ရပ်ဆိုင်းလိုက်တယ်။ရုံးခွဲတွေရှိတဲ့တနိုင်ငံလုံးကမြို့ကြီးတွေအကုန်မှာရပ်ဆိုင်းလိုက်တာပါ။ရန်ကုန်မှာနိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှောက်ထားဖို့QR Booking အရင်တင်ရတယ်။ရန်ကုန်ရုံးမှာလျှောက်ထားသူဦးရေဟာတနိုင်ငံလုံးမှာအများဆုံးပဲ။ရန်ကုန်မှာတနေ့ကို၂၅၀၀ပဲလက်ခံတယ်ဆိုပေမယ့်တကယ်တမ်းတနေ့၅၀၀၀ခန့်ပြုလုပ်ပေးနေတာပါ။လူတွေလဲနေ့တိုင်းတန်းစီတိုးကြိတ်ပြီးဒုက္ခခံကြရတယ်။ပြီးခဲ့တဲ့လကတည်းကQR Bookingပြုလုပ်ခွင့်ကိုစပြီးပိတ်ပင်ခဲ့တယ်။အခုတော့ဘိုကင်တင်ခြင်း၊စာအုပ်ပြုလုပ်ခြင်းအပြင်စာအုပ်ထုတ်ပေးခြင်းကိုပါအကြောင်းပြချက်မရှိရုတ်တရက်ရပ်ဆိုင်းလိုက်လို့နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ပြုလုပ်ချင်တဲ့သူတွေအကုန်ဒုက္ခရောက်ကုန်ပြီ။တချို့ကနိုင်ငံခြားမှာအလုပ်ခန့်ဖို့သဘောတူပြီးမှနိုင်ငံကူးလတ်မှတ်လုပ်မရတော့ဘူး။တချို့ကပညာတော်သင်ကျောင်းတက်ဖို့အကုန်စီစဉ်ပြီးမှဘာဆက်လုပ်ရမှန်းမသိတော့ဘူး။အဆိုးဆုံးကကျန်းမာရေးအတွက်ဆေးသွားကုမယ့်သူတွေပါပဲ။စစ်ကောင်စီရဲ့လုပ်ရပ်ကြောင့်ဒီနိုင်ငံမှာပဲအသေခံရတော့မယ့်အခြေအနေဖြစ်နေတယ်။လက်ရှိအနေအထားကနေပြည်တော်ကစစ်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့လက်မှတ်ပါမှလုပ်လို့ရမယ်တဲ့။ဘယ်တော့ဘယ်ဖွင့်ပေးမလဲဆိုတာလဲသေချာမကြေငြာတာကြောင့်ပြည်သူတွေဘယ်လောက်အရေးကြီးကြီးဘာမှလုပ်မရတဲ့အခြေအနေဖြစ်နေတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်း၊ပုသိမ်အကျဉ်းထောင်မှာစစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေကအကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်လို့နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား၁ဦးသေဆုံးကာ၉ဦးဒဏ်ရာရရှိသွားတယ်။နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတစ်ယောက်ဆီကဖုန်းတစ်လုံးတွေ့ရှိခဲ့လို့စတင်ရိုက်နှက်ခံရတယ်လို့ပြောသလိုနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတစ်ဦးကိုသေဒဏ်စီရင်ဖို့လုပ်နေတုန်းကျန်တဲ့အကျဥ်သားတွေဆန္ဒပြခဲ့ရာကစတယ်လို့လဲကြားတယ်။ထောင်ထဲမှာဖမ်းဆီးသွားတဲ့အကျဉ်းသားကိုပြန်လွှတ်ပေးဖို့တောင်းဆိုရာမှထောင်ဆူပူမှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာစစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရောက်လာပြီးသေနတ်နဲ့ဖြိုခွင်းပစ်ခတ်ခဲ့တယ်။လက်ရှိအချိန်မှာနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေဆိုရင်ထောင်တွင်းမှာတရားဝင်သားသတ်လိုင်စင်ရနေသလိုပဲ။သူတို့ကိုသတ်ရင်ဘာအရေးယူမှုမှမရှိဘူး။တာဝန်ရှိသူတွေကအဆင့်ဆင့်လိမ်ညာဖုန်းကွယ်ပေးကြတယ်။ဆူပူမှုမှာပါဝင်တဲ့သူတွေကိုလဲရိုက်နှက်ခဲ့တယ်။ပြီးတော့တနေကုန်နေလှမ်းထားတယ်လို့သိရတယ်။ထောင်ထဲမှာမို့အပြင်ကိုသတင်းထွက်လေ့မရှိတာကြောင့်စစ်ကောင်စီဟာထောင်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတွေကိုရက်ရက်စက်စက်ကျူးလွန်နေတယ်။

စစ်ကောင်စီဟာဒီနှစ်နိုဝင်ဘာလမှာ‌ရွှေးကောက်ပွဲပြန်လည်ပြုလုပ်ပေးဖို့ပြည်တွင်းကိုရောပြည်ပကိုပါပြောထားတယ်။ထိုရွှေးကောက်ပွဲအတွက်လူဦးရေစာရင်းပြုစုမှုတွေကိုဒီလ၁၀ရက်နေ့ကနေလကုန်အထိပြုလုပ်လိမ့်မယ်။ပြည်သူတွေပူးပေါင်းပါဝင်ပေးကြဖို့ပြောထားသေးတယ်။ပြည်သူတွေပါဝင်သည်ဖြစ်စေမပါဝင်သည်ဖြစ်စေသိပ်ထူးမယ်မထင်ဘူး။ဘာလို့လဲဆိုတော့စစ်ကောင်စီပြုလုပ်မယ့်ရွေးကောက်ပွဲဟာသူတို့အာဏာဆက်ထိမ်းထားနိုင်ဖို့အတွက်အရေးကြီးတာမို့မဲလိမ်ပွဲကြီးပဲဖြစ်နေမှာပဲ။ပြည်သူတွေကလဲသိပ်စိတ်မဝင်စားကြပါဘူး။တကမ္ဘာလုံးတရားမျှတပါတယ်လို့အတည်ပြုထားတဲ့၂၀၂၀ရလဒ်ကိုမျက်နှာပြောင်တိုက်ပြီးသူတို့ပဲဖျက်စီးခဲ့တာပဲလေ။အခုလဲနိုင်ငံအများစုကသူတို့ပြုလုပ်မယ့်လာမယ့်ရွှေးကောက်ပွဲကိုလက်မခံဘူးလို့ကြိုတင်ကြေငြာထားတယ်။စစ်ကောင်စီကတော့ထိုရွှေးကောက်ပွဲကိုထွက်ပေါက်တစ်ခုအဖြစ်သဘောထားနေတယ်။

နှစ်သစ်အစမှာပဲစစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ဟာနိုင်ငံတော်အဆင့်ဆုတံဆိပ်၊ဘွဲ့တံဆိပ်ပေါင်းများစွာကိုအခမ်းအနားနဲ့တကွပေးအပ်နေတယ်။ဆုပေးရာမှာလဲအရည်အချင်းနဲ့စွမ်းဆောင်ရည်ပေါ်မှာမမူတည်တော့ပဲကလေးကအစခွေးအဆုံးပေးနေတယ်။နိုင်ငံတော်အာဏာကိုအကြမ်းဖက်လုယူထားပြီးသမ္မတမဖြစ်သေးပဲနဲ့သမ္မတအဆောင်အယောင်တွေကိုလဲအရှက်မရှိဆင်မြန်းထားသေးတယ်။ဒီလူသမ္မတရူးရူးနေတာဟန်မဆောင်နိုင်လောက်အောင်ပဲ။ လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာလဲဟန်ပြအကျဉ်းသားတွေကိုလွတ်ပေးသေးတယ်။တချို့တွေကဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ပတ်သက်ပြီးတခုခုထူးခြားလိမ့်မယ်လို့မျှော်လင့်ခဲ့ပေမယ်ံဘာမှတော့ဖြစ်မလာသေးပါဘူး။သူမကိုမလွတ်ပေးသ၍စစ်ကောင်စီဟာထွက်ပေါက်ပိတ်နေဦးမှာပဲ။    

မနေ့ကကြာအင်းဆိတ်ကြီးတိုက်ပွဲမှာKNUတပ်ဖွဲ့တွေကစစ်ကောင်စီတပ်ရင်းနှစ်ခုကိုမီးရှို့ဖျက်စီးနိုင်ခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်လုံးအထိခိုက်အကျအဆုံးများခဲ့တယ်။စစ်တပ်ဘက်ကတစ်ရာကျော်သေဆုံးတယ်လို့သတင်းတွေထွက်လာပေမယ့်ဘယ်ဘက်ကမှတရားဝင်ကြေငြာသေးဘူး။ ကရင်ပြည်နယ်နဲ့မွန်ပြည်နယ်ကစစ်တပ်ရဲ့နောက်တန်းတပ်ရင်းဌာနချုပ်တွေဟာရှေ့တန်းမှာအင်အားဖြည့်နေရတဲ့အတွက်နောက်မှာလူသိပ်မကျန်တော့ဘူး။ဒါကိုကောင်းကောင်းသိလို့KNUကလျပ်တပြက်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ကရင်ပြည်နယ်ထဲမှာဒီဇင်ဘာလဆန်းကတည်းကတိုက်ပွဲတွေဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေတာပါ။ကော့ကရိတ်ဖက်မှာတိုက်ပွဲတွေပြီးသွားတာသိပ်မကြာသေးတဲ့အချိန်အခုကြာအင်းဆိတ်ကြီးဖက်မှာKNUကထိုးစစ်တွေဖော်ဆောင်လာတယ်။စစ်တပ်ရဲ့တပ်အများစုကကော့ကရိတ်ဘက်မှာအင်အားဖြည့်ထားရတဲ့အတွက်အခုတိုက်ပွဲမှာသူတို့အင်အားနည်းနေချိန်အလစ်အငိုက်မိပြီးအထိနာခဲ့တယ်။တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကြွေးကြော်ထားခဲ့သလိုစစ်ရေးအရှိန်မြှင့်မယ့်အစီအစဉ်ဟာလွတ်လပ်ရေးနေ့မှာပဲစတင်ခဲ့ပါပြီ။