အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

စစ်ကောင်စီဟာ၂၀၂၃ခုနှစ်သင်္ကြန်ပွဲကိုစည်းကားအောင်ကျင်းပဖို့ပြင်ဆင်နေပါတယ်။တိုင်းပြည်အတွင်းပုံမှန်ပြန်ဖြစ်နေသယောင်ဖော်ပြချင်တဲ့အတွက်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်သင်္ကြန်ကိုစိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေးရေးအနေနဲ့လက်နက်လိုနှစ်တိုင်းအသုံးချနေတာပဲလေ။ဒါပေမယ့်ပြည်သူအများစုကတော့တော်လှန်သင်္ကြန်အဖြစ်စစ်ကောင်စီပြုလုပ်ပေးတဲ့ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေမှာမပါဝင်ကြဘူး။ဒီနှစ်မှာလဲစစ်ကောင်စီကမြို့ကြီးအများစုမှာမဏ္ဏပ်တွေတည်ဆောက်လျက်ရှိတယ်။မြို့ပြပျောက်ကျားအဖွဲ့တွေနဲ့တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကတော့စစ်ကောင်စီကျင်းပပေးတဲ့သင်္ကြန်ပွဲတော်မှာမပါဝင်ဖို့သတိပေးထားတယ်။

တနေ့ကဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ကရင်ပြည်နယ် ၊ မြဝတီမြို့နယ် ရွှေကုက္ကို မြို့သစ်အနီးတဝိုက်ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) များပူးပေါင်း အထိုင်ချထားသည့် စခန်း ငါးခုကို တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တဲ့တိုက်ပွဲတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ BGF ၈၅ ယောက်သေပြီး...

မနေ့ကမနက်ပိုင်းရွှေကုက္ကိုမြို့ဖက်မှာတိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေသလိုနေ့ခင်းပိုင်းမှာမြဝတီမြို့အနီးမှာပဲတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့စစ်ကောင်စီတပ်တွေဒီနေ့အထိဆက်လက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလျက်ရှိတယ်။ပြီးခဲ့တဲ့သုံးရက်ကလည်းမြဝတီကိုပြန်လာတဲ့စစ်တပ်အင်အားလေးဆယ်လောက်ပါတဲ့စစ်ကားကိုကော်ဘရာစစ်ကြောင်းကတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့အပြင်ဝေါလေဗျူဟာကုန်းကိုဒရုန်းနဲ့ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ဗျူဟာကုန်းမှာရှိတဲ့ဟောင်ဝစ်ဇာအမြောက်ထိခိုက်ပျက်စီးသွားတယ်။ထိုအမြောက်ဟာအနီးအနားကျေးရွာတွေကိုရမ်းသမ်းပစ်ခတ်ပြီးဒုက္ခပေးနေတဲ့အမြှောက်တစ်ခုပါ။အခုတော့ပျက်စီးသွားပါပြီ။ ထိုင်းမြန်မာကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းပေါ်ကကော့ကရိတ်မြို့ကစပြီးမြဝတီအထိမတ်လ၂၅ရက်နေ့ကစပြီးတိုက်ပွဲတွေဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေလို့အာရှလမ်းမကြီးကိုပိတ်လိုက်ရပြန်ပြီ။မကြာမှီသင်္ကြန်ရောက်တော့မယ့်အချိန်မှာထိုင်းမြန်မာကုန်သွယ်ရေးရပ်ဆိုင်းသွားတဲ့အတွက်ပြည်တွင်းမှာသင်္ကြန်ကာလကုန်ဈေးနှုန်းတွေတက်လာနိုင်တယ်လို့ပြောဆိုနေကြတယ်။

ကရင်ပြည်နယ်၊မြဝတီမြို့ရွှေကုက္ကိုမြို့သစ်မှာစစ်တပ်လက်အောက်ခံBGFစခန်းတွေကိုကရင်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေဒီမနက်အစောပိုင်းမှာစီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ရွှေကုက္ကိုမြို့သစ်ဆိုတာကရင်ပြည်နယ်မှာတရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနဲ့တည်ဆောက်ထားတဲ့လောင်းကစားမြို့ပါ။ထိုမြို့ကိုBGFတပ်ဖွဲ့တွေကထိန်းချုပ်ထားတယ်။ဒီမနက်မှာတော့လောင်းကစားရုံတွေရှိတဲ့နေရာတွေမှာပါနှစ်ဖက်တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတယ်။တိုက်ပွဲပြင်းထန်တဲ့အတွက်စစ်တပ်ကလေကြောင်းကနေပစ်ကူပေးနေတယ်။မြို့နေလူထုသုံးထောင်လောက်ကတော့သောင်ရင်းမြစ်ကိုကူးပြီးထိုင်းဖက်ထွက်ပြေးနေရတယ်။နှစ်ဖက်အထိအခိုက်အကျအဆုံးကိုတော့အတိအကျမသိရသေးဘူး။ကရင်ပြည်နယ်ထဲမှာတော့စစ်ခွင်ဟာတဖြည်းဖြည်းကျယ်ပြန့်လာနေတယ်။

စစ်ကောင်စီဟာNLDပါတီကိုမဖျက်သိမ်းခင်ထောင်ထဲရောက်နေတဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုဖျောင်းဖျဖို့ကြိုးစားခဲ့တယ်။သူတို့သိမ်းသွင်းထားတဲ့အရင်NLDပါတီအမတ်ဟောင်းဒေါ်စန္ဒာမင်းကိုဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ပေးတွေ့ခဲ့သေးတယ်။ဒေါ်စန္ဒာမင်းဆိုတာစစ်ကောင်စီဘက်ပြည်သူ့မျက်နှာမထောက်ပူးပေါင်းသွားလို့ပြည်သူ့ချဉ်ဖတ်ဖြစ်သွားတဲ့အမတ်ဟောင်းတစ်ယောက်ပဲ။ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုသူနဲ့ပေးတွေ့ပေးပြီးNLDပါတီရွှေးကောက်ပွဲပြန်ဝင်အောင်ကြိုးစားခဲ့တာပါ။ဒါမှလဲသူတို့လုပ်တဲ့ရွှေးကောက်ပွဲအတုအယောင်ကနိုင်ငံတကာမှတရားဝင်မှုများရလာမလားလို့ပါ။ဒါပေမယ့်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကအတွေ့မခံပဲပြန်လွှတ်လိုက်တယ်။ဒါဟာပြည်သူတွေဆင်နွဲနေတဲ့တော်လှန်ရေးအပေါ်ထားတဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့သဘောထားပဲ။သူမဟာပြည်သူတွေနဲ့အတူရှိနေပါတယ်။

NLDပါတီအပါအဝင်ပါတီလေးဆယ်ကျော်ကိုရွှေးကောက်ပွဲအတွက်မှတ်ပုံပြန်မတင်လို့စစ်ကောင်စီကဖျက်သိမ်းလိုက်တာနဲ့ပတ်သတ်ပြီးအနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေကဝိုင်းဝန်းပြစ်တင်ကန့်ကွက်ကြတယ်။အထူးသဖြင့်NLDပါတီဖျက်သိမ်းခံလိုက်ရတာကိုပေါ့။ပါတီကိုဖျက်သိမ်းပြီးနောက်ပါတီပိုင်ပစ္စည်းတွေကိုပြည်သူပိုင်သိမ်းမယ်လို့လဲစစ်ကောင်စီကလေသံပစ်ထားတယ်။ဒီကာလမှာတော့ဘာဥပဒေမှမရှိပဲသူတို့ပြုသမျှနုရမှာပေါ့။ ထူးခြားမှုကထိုဖြစ်စဉ်အပေါ်တရုတ်နဲ့အာဆီယံကဘာမှမပြောပဲနုတ်ဆိတ်လျက်ရှိတယ်။တရုတ်ဆိုရင်အရင်ကNLDပါတီဖျက်သိမ်းမှုအပေါ်မှာမလိုလားကြောင်းပြသခဲ့တယ်။ဒါပေမယ့်အခုချိန်မှာဘာမှမပြောတော့ပဲနုတ်ဆိတ်နေတာဟာစစ်ကောင်စီနဲ့အပေးအယူတစ်ခုခုများရှိနေလားမပြောတတ်ဘူး။အာဆီယံဆိုတာလဲအလားတူပဲ။သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့တွေ့ဆုံနိုင်ရေးဆိုပြီးအသံကောင်းဟစ်နေပေမယ့်အခုကျတော့ဘာသံမှထွက်မလာနိုင်ဘူး။ဘာပဲစစ်ကောင်စီကသူလုပ်ချင်တာလုပ်ခွင့်ရသွားတာပဲ။  

စစ်ကောင်စီကမတ်လ၃၀ရက်နေ့နောက်ပိုင်းကစပြီးစစ်တိုင်းမှုးနဲ့ထိပ်ပိုင်းရာထူးတွေကိုအပြောင်းအလဲပြုလုပ်နေတယ်။တချို့တွေကိုဖြုတ်ပစ်လိုက်ပြီးတချို့တွေကိုတော့ရာထူတိုးပေးကာနေရာရွှေ့ပြောင်းလိုက်တယ်။အထူးသဖြင့်လတ်တလောတိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတဲ့တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှုးနေရာကိုအပြောင်းအလဲလုပ်ထားတယ်။တောင်ပိုင်းကကရင်ပြည်နယ်မှာအခုရက်ပိုင်းအတွင်းစစ်တပ်ဟာအကြီးအကျယ်တိုက်ခိုက်ခံနေရတယ်။ စစ်တိုင်းမှုးတွေအပြောင်းအလဲလုပ်တာဟာစစ်တပ်အတွင်းမတည်ငြိမ်မှုတွေကိုဖော်ပြနေတာပဲ။အသစ်ရောက်လာတဲ့တိုင်းမှုးတွေဟာနယ်မြေအနေအထားကောင်းစွာမသိသေးပဲစစ်ဆင်ရေးတွေပြုလုပ်လေ့ရှိတာကြောင့်စစ်တပ်ဟာပိုပြီးအထိနာလာနိုင်တယ်။ဒါကြောင့်စစ်တပ်အတွင်းအပြောင်းအလဲများလေလေတော်လှန်ရေးအတွက်ကောင်းလေလေပဲ။

စစ်ကောင်စီကသူတို့ပြဌာန်းထားတဲ့ရွှေးကောက်ပွဲဥပဒေကိုအကြောင်းပြပြီးNLDပါတီကိုဖျက်သိမ်းတယ်လို့ကြေငြာလိုက်တယ်။ထိုဥပဒေမှာရွှေးကောက်ပွဲကိုဝင်မပြိုင်ရင်ပါတီအဖြစ်မှာအလိုလိုပျက်ပျယ်တယ်လို့ပြောထားတယ်။စစ်ကောင်စီရဲ့အတုအယောင်ရွှေးကောက်ပွဲမှာပြည်သူဖက်မှာရှိတဲ့အထင်ကရပါတီကြီးတွေတစ်ခုမှဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိဘူး။NLDနည်းတူတတိယအကြီးဆုံးပါတီကြီးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ရှမ်းပြည်နယ်ကSNLDပါတီကလဲဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမရှိဘူး။စစ်ကောင်စီရဲ့အဆွယ်အပွားနောက်လိုက်ကြိုးဆွဲပါတီတွေသာပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြတာဖြစ်တယ်။သူတို့တွေပါတီမှတ်ပုံတင်နေကြပေမယ့်ထိုအတုအယောင်ရွှေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ့်ရက်အတိအကျကိုတောင်မှစစ်ကောင်စီကအခုထိကြေငြာနိုင်ခြင်းမရှိဘူး။ဒါဟာလိမ်ဆင်ကြီးတစ်ခုပဲဆိုတာအသိသာကြီးပဲလေ။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်ကခန့်မှန်းတယ်တဲ့။ ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဌာနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုနှုန်းဆိုးဆိုးရွား ရွားဆုတ်ယုတ်နိုင်ဖယ်ရှိတယ်လို့ဆိုတယ်။ အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ကောင်းတာဘာရှိလို့ လဲ။ အခု ဆိုရင် တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ မီးပျက်တာလည်းမြင်မကောင်းဘူး။ လူတွေက မီးလာချိန်ကိုမှန်းဆပြီးအလုပ် လုပ်နေကြရတယ်။ စားဝတ်နေရေးအတွက်ကရုန်းရကန်ရ၊ စစ်တပ်ကနှိပ်စက်တာလည်းတစ်ဖက်ကနေ လူးလှိမ့်ပြီးခံနေရသေးတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ စီးပွားရေးတင်မဟုတ်ပါဘူး၊...

ထန်ထလန်မှာလည်း စစ်တပ်ကလေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတယ်လို့သိရတယ်။ စစ်တပ် ဟာ မရရတဲ့နည်းနဲ့ သူတို့အာဏာကိုတစ်နိုင်ငံလုံးလွှမ်းခြုံနိုင်ဖို့ကြိုးပမ်းနေတယ်။ ထုံးစံအတိုင်း မြေပြင်မှာ တိုက်လိုမနိုင်ရင် လေကြောင်းနဲ့ဗုံးကြဲတယ်။ အဲဒီတော့ အရပ်သားတွေပါသေဆုံးကြရတယ်။ ပြည်သူတွေ ရဲ့အသက်ဟာ စစ်တပ်အာဏာအတွက် နေ့စဉ်နဲ့အမျှပေးဆပ်နေကြရတယ်။ ထန်တလန်မှမဟုတ်ပါဘူး။ စစ်ကိုင်းရော ကယားရော...