အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

ရန်ကုန်ကYBS BUSကားတွေပေါ်မှာလုယက်အကြမ်းဖက်မှုတွေတနေ့တခြားပိုမိုဆိုးရွားလာနေပြီ။အရင်ကBUSကားတွေပေါ်မှာခါးပိုက်နှိုက်မှုတွေလောက်သာရှိခဲ့ရာမှအခုဆိုရင်အနုကြမ်းစီးမှုတွေပါဖြစ်ပေါ်လာတယ်။ခါးပိုက်နှိုက်တွေလဲအရင်ကထပ်သိသိသာသာပေါများလာတယ်။ကျူးလွန်သူတွေဟာတစ်ယောက်ထဲမဟုတ်ပဲအဖွဲ့လိုက်ကျူးလွန်ကြတယ်။ကိုယ့်ပစ္စည်းပါသွားရင်ဘယ်တော့မှပြန်မရဘူး။ရဲစခန်းလဲအားကိုးလို့မရဘူး။အချက်အလက်တွေအရလိုင်းကားတွေပေါ်မှာခါးပိုက်နှိုက်ခံရသူအနည်းဆုံးတစ်ရက်ကိုသုံးဦးအထက်ရှိနေတယ်။ကိုယ်တိုင်လဲခံရတာနှစ်ခါရှိပြီ။သတိရှိလို့သာဘာပစ္စည်းမှမဆုံးသွားတာပါ။ အခုနောက်ပိုင်းကျူးလွန်သူတွေဟာBUSကားတွေပေါ်မှာပေါ်ပေါ်ထင်ထင်ဓားမြတိုက်လာကြတယ်။နေ့ခင်းပိုင်းကားချောင်တဲ့အချိန်မျိုးကိုရွှေးပြီးကားပေါ်ကိုအုပ်စုလိုက်တက်လာကြပြီးဓားပြချိန်းခြောက်ကာခရီးသည်တွေဆီကလုယက်ကြတယ်။ဘယ်သူမှလဲမကူညီနိုင်ကြဘူး။ဒီလိုဖြစ်ရပ်မျိုးအရင်ကစိတ်ကူးထဲတောင်မကြားဖူးဘူး။အခုဆိုရင်BUSကားစီးရတာကားကြပ်ရင်ခါးပိုက်နှိုက်ရန်ကြောက်ရပြီးကားချောင်ရင်ဓားမြတိုက်ခံရမှာကြောက်နေရတယ်။  

နာမည်ကြီးရသစာရေးဆရာအကြည်တော်ကွယ်လွန်သွားပြီ။ဒီကာလမှာစာရေးဆရာ၊ကဗျာဆရာတွေတဖြုတ်ဖြုတ်ကြွေလွင့်ကုန်ကြတယ်။မြန်မာ့စာပေလောကကလဲပျက်သလောက်ဖြစ်နေပြီ။နိုင်ငံရေးအခြေအနေမကောင်းတဲ့အတွက်ဖန်တီးမှုအသစ်တွေမလုပ်နိုင်ကြတော့ဘူး။စာအုပ်အသစ်တွေမထွက်တော့ဘူး။ထွက်လာတဲ့စာအုပ်တွေကလဲစက္ကူဈေးကြီးမြင့်မှုကြောင့်ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့မရောင်းနိုင်ကြတော့ဘူး။ဒါကြောင့်လူတွေလဲဝယ်မဖတ်နိုင်တော့ဘူး။ရသစာပေဆိုရင်ပျောက်ကွယ်သလောက်တောင်ဖြစ်နေပြီ။ စာရေးဆရာတွေကြွေလွင့်နေသလိုသတင်းထောက်တွေလဲတချို့ကအဖမ်းခံရ၊တချို့ကပြေးနေကြရတယ်။စာပေလောကတစ်ခုထဲတင်မဟုတ်ပဲအနုပညာလောကကြီးတစ်ခုလုံးရပ်တန့်ပျက်စီးနေတယ်။ရုပ်ရှင်လောကမှာလဲရုပ်ရှင်အသစ်တွေထပ်မရိုက်ကြတော့ဘူး။မင်းသားမင်းသမီးဒါရိုက်တာတွေကထောင်ထဲမှာလေ။လွတ်မြောက်လာတဲ့သူတွေကလဲအနုပညာလှုပ်ရှားမှုတွေဆက်မလုပ်ကြဘူး။ရှိတဲ့သူနဲ့ဖြစ်သလိုရိုက်ပြီးရုပ်ရှင်ကားတွေထွက်လာတယ်ဆိုလည်းကြည့်မယ့်ပရိသတ်မရှိဘူး။အားလုံးပျက်စီးနေပြီ။  

အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့်Global Town Hall 2022 အခမ်းအနားမှာNUGနိုင်ငံခြာရေးဝန်ကြီးဒေါ်ဇင်မာအောင်မိန့်ခွန်းပြောမယ့်အစီအစဉ်ကိုအခမ်းအနားစခါနီးမှဖျက်သိမ်းခြင်းခံလိုက်ရတယ်။ကုလသမဂ္ဂအရာရှိတစ်ယောက်ကကန့်ကွက်တဲ့အတွက်အခုဖြစ်သွားတာလို့သိရတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကစစ်ပွဲအတွင်းမှာ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ တစ်ဖက်ဖက်ကို ရွေးချယ်လိုက်တယ်လို့ အထင်ခံရမှာကို ကြောက်ရွံစိုးရိမ်တဲ့အတွက် Global Town Hall 2022 အခမ်းအနားမှာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားနေတဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတွေကိုချန်လှပ်ထားဖို့တောင်းဆိုခဲ့တာဖြစ်တယ်။အခမ်းအနားစီစဉ်တွေအနေနဲ့ ဖိတ်ကြားထားနှင့်ပြီးသား မြန်မာနိုင်ငံရဲ့...

ဒီနေ့ကတော့တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ပါ။အရင်တုန်းကတော့မိုးလေကင်းလွတ်သီတင်းကျွတ်နဲ့တန်ဆောင်တိုင်လတွေဆိုတာသင်္ကြန်ပွဲတော်ပီးရင်မြန်မာနိုင်ငံမှာအစည်ကားဆုံးလတွေပါ။သီတင်းကျွတ်လမှာမီးထွန်းပွဲတွေနဲ့မီးပုံးပျံတွေလွတ်ကြတယ်။တန်ဆောင်မုန်းလမှာကထိန်ပွဲနဲ့နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်တွေရှိတယ်။စစ်အာဏာသိမ်းပီးနောက်ဒီလိုအချိန်မှာဘာပွဲတော်မှမရှိတော့ဘူး။ကထိန်ပွဲလောက်ပဲရိုးရာမပျက်မည်ကာမတ္တလောက်သာလုပ်နိုင်ကြတော့တယ်။ပြည်သူတွေအချင်းချင်းအလှူကြီးပေးတဲ့ပုံစံနဲ့ပြုလုပ်ကြတဲ့နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်ဆိုတာပျောက်ကွယ်သွားတာသုံးနှစ်လောက်ရှိနေပြီ။မြန်မာပြည်မှာအပျော်တွေပျေက်ဆုံးနေတာကြာြပီ။ ဒီနှစ်တွေမှာတော့တန်ဆောင်မုန်းလမှာလူတွေပုံစံတမျိုးနဲ့အပျော်တွေဖန်တီးလာကြတယ်။ဒီနေ့လိုညမျိုးမှာပံသကူပစ်ကြကောက်ကြတယ်။ပံသကူပစ်တယ်ဆိုတာလှူတဲ့သူကလှူမယ့်ပစ္စည်းကိုတနေရာမှာဖွတ်ထားရပြီးကောက်တဲ့သူကရှာဖွေကောက်ရတာပါ။အခုတော့ပုံစံတွေပြောင်းကုန်တယ်။လမ်းမတွေပေါ်မှာသွားလာနေတဲ့ကားတွေကပိုက်ဆံတွေပစ်ချသွားကြတယ်။ကောက်မယ့်သူတွေကလဲလမ်းမတွေရဲ့နဘေးမှာတပုံကြီးပဲ။ယာဉ်အန္တရာယ်ကိုဂရုမစိုက်ကြပဲဝရုန်းသုန်းကားနဲ့ပိုက်ဆံလိုက်ကောက်နေကြတယ်။ရိုးရာဓလေ့တွေလဲပျက်စီးကုန်ကြပြီ။

စစ်ကောင်စီဟာနိုင်ငံပုံမှန်ပြန်လည်လည်ပတ်နေသယောင်ပြသချင်နေတဲ့အတွက်တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်တွေကိုစည်ကားအောင်နိုင်ငံတဝန်းမှာပြုလုပ်နေတယ်။သူတို့အဲ့ဒီလိုလုပ်လေလေပြည်သူကလက်မခံလေလေပဲ။ ပြင်ဦးလွင်မှာနှစ်နှစ်ကြာရပ်နားထားခဲ့ရတဲ့မီးပုံပျံပွဲကိုဒီနှစ်စစ်ကောင်စီကအခမ်းအနားနဲ့သေချာဖွင့်လှစ်ကျင်းပခဲ့တယ်။မီးပုံးပျံခြောက်ဆယ်ကျော်ကိုလဲလွှတ်တင်ဖို့စီစဉ်ထားတယ်။ဒါပေမယ့်ဖွင့်ပွဲနေ့ကတည်းကသူတို့လူကလွဲပြီးမြို့ခံတွေဘယ်သူမှမလာကြဘူး။စည်စည်ကားကားမရှိတဲ့အတွက်လောင်းကစားဝိုင်းနဲ့အရက်ဝိုင်းတွေကိုစစ်ကောင်စီကိုယ်တိုင်မီးပုံပျံပွဲမှာထည့်သွင်းစေတယ်။ထိုလောင်းကစားဝိုင်းတွေကိုဗိုလ်မှုးတစ်ဦးကကန်ထရိုက်ယူထားတယ်လို့လဲသိရတယ်။ပြင်ဦးလွင်မီးပုံးပျံပွဲဟာရိုးရာဓလေ့ပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်ပြီးလောင်းကစားဝိုင်းတွေနဲ့ဘယ်လိုမှအပ်ဆက်မှုမရှိဘူး။စစ်ကောင်စီဟာပွဲတော်ရဲ့ပုံရိပ်ကိုရောလူတွေရဲ့အကျင့်စာရိတ္တကိုပါရည်ရွယ်ချက်ရှိဖျက်စီးဖို့ကြိုးစားနေတယ်။လူစည်ကားရင်ပီးရောမကောင်းတာမှန်သမျှလုပ်လို့ရတယ်ဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးလုပ်နေတာပဲ။ ပဲခူးမြို့မှာလဲရွှေမောဓောဘုရားဘေးမှာတန်ဆောင်တိုင်ဘုရားပွဲပြုလုပ်နေတယ်။ဘယ်ပြည်သူမှမလာလို့သူလူတွေကိုပဲနေရာရွှေ့ခိုင်းပြီးစည်ကားသယောင်ဓာတ်ပုံရိုက်ဝါဒဖြန့်နေရတယ်။ပဲခူးမြို့မှာသပိတ်တွေအားကောင်းစဉ်ကာလတုန်းကစစ်တပ်ကအကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲလို့တစ်ရက်ထဲအပစ်မဲ့ပြည်သူရှစ်ဆယ်ခန့်ကျဆုံးဖူးတယ်။မြို့ခံတွေကအားမတန်လို့မာန်လျှော့ထားရပေမယ့်စစ်ကောင်စီကိုအော့နှလုံးနာနေကြပြီ။            

စစ်ကောင်စီကပြန်လည်စည်ကားလာအောင်အသည်းအသန်ကြိုးစားနေတဲ့ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားမှာအခုတန်ဆောင်တိုင်ကာလဘုရားဖူးအနည်းငယ်သာလာရောက်ကြတယ်လို့သိရတယ်။တောင်တက်ကားနဲ့အခမဲ့တည်းခိုခွင့်တွေပါစီစဉ်ပေးခဲ့ပေမယ့်ဘုရားဖူးသူရာဂဏန်းလောက်သာလာရောက်ကြတယ်။လာတဲ့သူတွေကလဲစစ်ကောင်စီနဲ့အတင်းအကျပ်စေခိုင်းမှုကြောင့်လာရတဲ့Non CDMဝန်ထမ်းတွေပါ။စတုဒီသာကျွေးမွေးဖို့စီစဉ်ထားတဲ့နေရာမှာအစားအသောက်တွေအများအပြားပိုလျှံနေတာကိုလဲတွေ့ရတယ်။ခါတိုင်းဒီလိုအချိန်တွေဆိုဘုရားဖူးတွေကြက်ပျံမကျနေရာလပ်မရှိအောင်စည်ကားတတ်တဲ့နေရာမျိုးဟာအခုလိုအခြေအနေဖြစ်သွားတဲ့အတွက်စစ်ကောင်စီရဲ့ကြိုးပမ်းမှုဟာအရာမရောက်ခဲ့ဘူး။ ရှမ်းပြည်နယ်ကလောမြို့လေးမှာလဲစစ်ကောင်စီကတန်ဆောင်တိုင်ပွဲပြုလုပ်ဖို့စီစဉ်ခဲ့ပေမယ့်မြို့ခံတွေကလက်မခံတာကြောင့်မဖြစ်မြောက်ခဲ့ဘူး။ခရီးသွားမြို့လေးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ကလောမြို့ဟာသေးငယ်ပေမယ့်ဒေသခံတွေရဲ့စည်းလုံးမှုကိုစစ်ကောင်စီကဖျက်စီးလို့မရခဲ့ဘူး။ခေတ်ပြန်ကောင်းရင်တော့ကလောမြို့လေးကိုလေးစားတဲ့အနေနဲ့နောက်တစ်ခေါက်ထပ်သွားဖြစ်လိမ့်ဦးမယ်။

NUGကရန်ပုံငွေရှာတဲ့ပရောဂျက်တွေထဲကတစ်ခုဖြစ်တဲ့မန္တလေးမြို့အရှေ့ဘက်ရေတံခွန်တောင်မြေကွက်တွေပထမအသုတ်ရောင်းကုန်သွားလို့ဒုတိယအသုတ်အနေနဲ့အကွက်နှစ်ရာကျော်ထပ်မံရောင်းချနေတယ်။ဒီတခေါက်မှာတော့တစ်ဦးထဲဒေါ်လာ၂.၃သန်းကျော်ဝယ်ယူသွားမှုမျိုးတွေရှိလာတယ်။ပြည်တွင်းကခရိုနီတွေ၊လုပ်ငန်းရှင်ကြီးတွေတော်လှန်ရေးရံပုံငွေရှာဖွေမှုမှာပါဝင်လာပြီလား။ အရင်တုန်းကရံပုံငွေရှာဖို့ဆိုရင်မူးစုပဲစုရှာနေရတဲ့အနေအထားမှာသူတို့တွေသာပါဝင်လာမယ်ဆိုရင်ငွေအလုံးအရင်းနဲ့ရလာမှာဖြစ်တဲ့အတွက်အောင်ပွဲရဖို့ပိုမြန်လာလိမ့်မယ်။သူတို့တွေဒီထက်ပိုပြီးပါဝင်လာနိုင်ဖို့NUGအနေနဲ့ကလဲအလုပ်ကောင်းကောင်းလုပ်ပြနိုင်ဖို့လိုလိမ့်မယ်။အခုဆိုရင်ရံပုံငွေရရှိနှုန်းဟာအရင်ကထက်အများကြီးတိုးတက်လာပြီ။လုံလောက်မှုမရှိသေးဘူးဆိုပေမယ့်ဒီထက်ပိုပြီးငွေဝင်လာဖို့တော်လှန်ရေးမှာသိသာထင်ရှားတဲ့ရလဒ်တွေဖန်းတီးနိုင်ဖို့လိုလာပြီ။

ပီးခဲ့တဲ့လကရန်ကုန်ရှိအငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ်တစ်ယောက်ကိုလုပ်ကြံနိုင်ခဲ့တဲ့UGအဖွဲ့ကတချို့ကလေးတွေအဖမ်းခံလိုက်ရတယ်။စစ်ကောင်စီကဖမ်းမိတဲ့အကြောင်းကိုသတင်းထုတ်ပြန်သလို့အဆိုပါအဖွဲ့ကလုံခြုံရေးကျိုးပေါက်မှုကြောင့်လို့ဝန်ခံထားတယ်။အတော်နှမြောစရာကောင်းတဲ့ဖြစ်ရပ်ပဲ။ရန်ကုန်ရောမန္တလေးမှာပါUGအဖွဲ့တွေဆက်တိုက်အဖမ်းခံနေရလို့သိပ်မကျန်တော့ဘူး။လှုပ်ရှားမှုတွေလဲသိသိသာသာနည်းသွားပြီ။ အလားတူရန်ကုန်မှာအဓိကလှုပ်ရှားနေတဲ့စမ်းချောင်းသပိတ်အဖွဲ့ကလဲသပိတ်တွေဆက်လက်ဖော်ဆောင်လှုပ်ရှားဖို့ဘယ်လိုမှအဆင်မပြေတော့လို့လွတ်မြောက်နယ်မြေတစ်ခုကိုထွက်ခွာသွားပြီလို့ကြေငြာတယ်။ဒါဟာလဲအမှန်တရားတစ်ခုပဲ။သူတို့မြို့ပေါ်မှာဆက်နေရင်အနှေးနဲ့အမြန်အဖမ်းခံရဖို့ပဲရှိမယ်။မြို့ပေါ်သပိတ်ဆိုတာကလဲဒီအချိန်မှာထိရောက်မှုသိပ်မရှိတော့ဘူး။လုပ်ရတာနဲ့ပေးဆပ်ရတာမတန်တော့ဘူး။သူတို့လေးတွေလုံခြုံတဲ့တနေရာမှာပဲကိုယ်တတ်နိုင်တာကိုဆက်လုပ်နေတာပိုပြီးအဆင်ပြေလိမ့်မယ်။ရလဒ်ကတော့မြို့ကြီးတွေကိုစစ်ကောင်စီကအပိုင်အုပ်စီးမိပီလို့ပြောနိုင်ပီပေါ့။

ရခိုင်မှာအောက်တိုဘာလထဲတိုက်ပွဲတွေငြိမ်နေပါတယ်မှတ်နေတာအေအေဒီနေ့သတင်းထုတ်ပြန်လိုက်တယ်။ပီးခဲ့လဒုတိယနှစ်ပတ်အတွင်းတိုက်ပွဲတွေမှာစစ်ကောင်စီတပ်သားနှစ်ဆယ်ကျော်သေဆုံးတယ်တဲ့။ခွင့်ပြန်တဲ့နယ်ခြားစောင့်ရဲငါးဆယ်ကျော်လဲထွက်ပြေးနေတယ်တဲ့။ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလဲသွေးမအေးသေးဘူးပေါ့။ ထူးခြားမှုအနေနဲ့တိုက်ခိုက်မှုတွေတစ်ခါမှမဖြစ်ဖူးတဲ့ရှေးဟောင်းယဥ်ကျေးမှုနယ်မြေပုဂံမြို့နားကငါ့သရောက်မှာရဲစခန်းကိုPDFတွေကဆိုင်ကယ်တွေနဲ့အလစ်ဝင်ပစ်သွားလို့စခန်းမှုးအပါအဝင်တစ်ဆယ်ကျော်သေဆုံးသွားတယ်။လက်နက်တွေလဲပါသွားတယ်။စစ်ကောင်စီတပ်တွေကိုဘယ်နေရာမှအနားပေးလို့မရဘူး။လစ်ရင်လစ်သလိုသင်ခန်းစာပေးနိုင်လေကောင်းလေပဲ။  

ဘာလိုလိုနဲ့တမိုးကုန်ဆုံးလို့ပွင့်လင်းရာသီကိုပြန်ရောက်လာပြန်ပြီ။မနှစ်ကဒီလိုအချိန်ပွင့်လင်းရာသီရောက်တာနဲ့စစ်ကောင်စီဟာစစ်ကိုင်းတိုင်းကိုအနော်ရထာစစ်ဆင်ရေးဆိုပြီးထိုးစစ်ကြီးတစ်ခုစခဲ့တယ်။တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကြံကြံခံရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။ကရင်ပြည်နယ်လေးကေကော်ကိုလဲထိုးစစ်စဖို့ပြင်ဆင်နေတဲ့ကာလပေါ့။ ဒီနှစ်မှာပွင့်လင်းရာသီမှာတော့စစ်ကောင်စီတပ်တွေငြိမ်နေတယ်။ဘယ်ဒေသကိုမှစစ်ဆင်ရေးကြီးတွေလုပ်မယ်ဆိုတဲ့အသံမျိုးမကြားမိသေးဘူး။သူတိုအင်အားနည်းနေလို့ခံစစ်ပြင်နေတာလား၊တခုခုကိုကြိတ်ကြံနေတာလားတော့မပြောတတ်ဘူး။အလားတူပဲတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေဘက်ကလဲလှုပ်ရှားမှုတွေနည်းပါးသွားသလိုပဲ။NUGကတစ်နှစ်အတွင်းအပြတ်တိုက်မယ်ပြောလို့ပြင်ဆင်နေကြတာလား၊တော်လှန်ရေးအရှိန်ကျသွားတာလားတော့မပြောတတ်ဘူး။နှစ်ဖက်စလုံးမှာဘယ်လိုတွေဖြစ်လာမလဲဆိုတာလာမယ့်လတွေမှာအဖြေပေါ်လာလိမ့်မယ်ထင်တယ်။