အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

စစ်ကိုင်းတိုင်းရဲ့မြို့တော် မုံရွာမြို့မှာ စစ်အုပ်စုက တွေ့သမျှလူကို ပေါ်တာဆွဲ ဖမ်းဆီးကာ အသေခံ စစ်သားသစ်အဖြစ် စုဆောင်းနေလို့ ပြည်သူတွေ အိမ်အပြင်ထွက် သွားလာတာတွေ မလုပ်ဝံ့တော့ဘဲ စျေးတွေလည်း ပိတ်ထားရတယ်။ စစ်အုပ်စုဟာ ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်က စလို့...

ဇန်နဝါရီ ၂၆၊ ၂၀၂၅။ (တနင်္ဂနွေ) အတင်းအဓ္ဓမစစ်မှုထမ်းဥပဒေ ပြဌာန်းပြီးတစ်နှစ်ခန့်အကြာမှာနည်းဥပဒေပေါ်ထွက်လာပါပြီ။ထိုနည်းဥပဒေထဲမှာတော့ စစ်မှုထမ်းခေါ်ယူမှုအတွက်အသေးစိတ်ဖော်ပြထားတယ်။အချက်အတော်များများမှာတော့လူငယ်တွေကို လွတ်လမ်းမရှိအောင်ပိတ်ဖမ်းထားတယ်။ စစ်မှုထမ်းဖို့ခေါ်တဲ့အချိန်ထွက်ပြေးရင်ထောင်၃နှစ်ကျမှာဖြစ်ပြီး ထောင်ကလွတ်လာရင်လဲစစ်မှုထမ်းရမှာပါ။ပြည်ပထွက်ပြေးမယ့်လူငယ်တွေကိုလဲ အလွတ်မပေးတော့ပါဘူး။အသက်၁၈နှစ်မှ၃၅နှစ်အတွင်းလူငယ်တွေ ပြည်ပထွက်ချင်ရင်စစ်ကောင်စီရဲ့ခွင့်ပြုချက်ရမှ ထွက်လို့ရတော့မှာပါ။လက်ရှိပြည်ပမှာရောက်နေတဲ့လူငယ်တွေလဲ ပတ်စပို့စ်သက်တမ်းတိုးချင်ရင်စစ်ကောင်စီရဲ့ခွင့်ပြုချက်လိုလာပါပြီ။စစ်မှုမထမ်းချင်လို့ ပြည်ပရောက်နေလဲစစ်ကောင်စီဆင့်ခေါ်ရင် ပြည်တွင်းပြန်လာပြီးစစ်မှုထမ်းရမှာပါ။မဟုတ်ရင်ပတ်စပို့ သက်တမ်းတိုးမပေးတော့ပါဘူး။ဒါ့အပြင်အမျိုးသမီးစစ်မှုထမ်းတွေကို ခေါ်ယူတော့မယ်လို့သိရတယ်။မိန်းကလေးတွေပါ အလွတ်မပေးတော့ပါဘူး။မြန်မာပြည်ကလူငယ်တွေအတွက်တော့ ထိုနည်းဥပဒေဟာအိပ်မက်ဆိုးတစ်ခုပါပဲ။ဘယ်လိုပြေးပြေးမလွတ်နိုင်တော့တဲ့...

ရခိုင်ပြည်နယ်၊မြောက်ဦးမြို့နယ်က စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့သုံ့ပန်းတွေ ဖမ်းဆီးထိမ်းသိမ်းထားတဲ့နေရာကို စစ်တပ်ကပဲဗုံးကြဲသွားလို့စစ်သုံ့ပန်း၃၀ကျော် သေဆုံးသွားပါတယ်။မှားယွင်းမှုမဟုတ်ပဲ တမင်ကိုဗုံးကြဲသွားခြင်းပါ။ထိုစစ်သုံ့ပန်းတွေဟာ အေအေကမကြာမီလွတ်ပေးဖို့ စီစဥ်ထားတဲ့သူတွေဖြစ်တယ်။အလားတူဖြစ်စဥ်မျိုးပြီးခဲ့လတွေက ရခိုင်ပြည်နယ်ပေါက်တောမြို့မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့သေးတယ်။စစ်ကောင်စီဟာရန်သူ့လက်ထဲရောက်နေတဲ့ ကိုယ့်လူတွေကိုကယ်တင်ဖို့မကြိုးစားပဲ လူမဆန်စွာရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိသတ်ဖြတ်နေတာပါ။ထိုကဲ့သို့အဖွဲ့အစည်းမျိုးအတွက် အသက်ပေးပြီးတိုက်နေတဲ့စစ်သူပုန်တွေကိုလဲ အံ့သြမိတယ်။ စစ်ကိုင်းထဲမှာလဲNUGကရုံးထိုင်မယ်လို့ပြောပြီးနောက်မှာ ခမ်းပတ်နဲ့မော်လူးမြို့တို့ကို​ဗုံးကြဲခဲ့လို့ ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေရှိခဲ့တယ်။စစ်ကောင်စီဟာသတင်းအတိအကျရလို့မဟုတ်ပဲ သူတို့ထင်တဲ့နေရာတွေလေကြောင်းက တိုက်ခိုက်သွားတာပါ။NUGကဘယ်​ရောက်နေမှန်းတောင် မသိသေးပဲ...

မန္တလေးမြို့မှာ စစ်အုပ်စုက လူငယ်လူရွယ်တွေကို ထင်တိုင်းကျဲ ပေါ်တာဆွဲ ဖမ်းဆီးနေပြီး စစ်သင်တန်း ပေးကာ အသေခံ စစ်သား အဖြစ် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ နေရာတွေဆီ ပို့လွှတ်နေပါတယ်။ စစ်အုပ်စုက လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို ပေါ်တာဆွဲတာ၊ ဧည့်စာရင်းစစ်ရင်း ပေးတာဆွဲတာ၊ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်နဲ့...

တရုတ်သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးကရင်ပြည်နယ်က ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းထဲလိမ်လည်ခေါ်ဆောင်ခံရတဲ့အဖြစ်အပျက်ဟာ တရုတ်နိုင်ငံမှာတိုင်းသိပြည်သိဖြစ်သွားပြီးနောက် တရုတ်အစိုးရကဇင်ယော်စစ်ဆင်ရေးနဲ့ကရင်ပြည်နယ်ထဲက ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းတွေကို အရေးယူမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ထိုကျားဖြန့်အရှုပ်မှာစစ်ကောင်စီရော ထိုင်းနိုင်ငံရောစောချစ်သူရဲ့BGFတပ်တွေပါ ပါဝင်ပတ်သက်နေပါတယ်။လက်ရှိအချိန်မှာတော့သူတို့မသိပါဘူးဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ အားလုံးကငြင်းဆိုထားကြတယ်။ တရုတ်ကစစ်ဆင်ရေးတစ်ခုနဲ့အရေးယူမယ်ဆိုတာကလဲ ထူးဆန်းနေတယ်။ထိုဒေသမှာတရုတ်သြဇာခံတပ်မရှိပါဘူး။ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကို အသုံးချမလဲမပြောတတ်ဘူး။ကျားဖြန့်အရေးအကြောင်းပြုပြီးကရင်ပြည်နယ်မှာ အပြောင်းအလဲတစ်ခုဖြစ်ပေါ်လာမှာလား။

ဧရာဝတီတိုင်းရဲ့နာမည်ကျော်ကမ်းခြေနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ချောင်းသာနဲ့ငွေဆောင်ကမ်းခြေမှာတိုက်ပွဲတွေ နီးကပ်လာတာကြောင့်အပန်းဖြေသူတွေမရှိသလောက် ဖြစ်သွားပြီ။ဒီအချိန်ဟာ လာရောက်လည်ပတ်သူအများအပြားရှိလေ့ရှိတဲ့ကာလဖြစ်ပေမယ့် အခုတော့ထိုကမ်းခြေတွေက ဟိုတယ်တွေလဲပိတ်ကုန်ကြပြီ။ပြီ။ ဒေသခံတွေကတော့အထုတ်ပြင်နေကြပါပြီ။တချို့လဲပုသိမ်မြို့ဘက်ကို ရွေ့ပြောင်းသွားကြတယ်။ရွေ့ပြောင်းသူတွေများလာတာကြောင့် ပုသိမ်မြို့ပေါ်မှာအိမ်ငှားခတွေစျေးတက်ကုန်တယ်။ရခိုင်ပြည်နယ်ကနာမည်ကျော်ငပလီကမ်းခြေဟာလဲ အေအေလက်အောက်ရောက်သွားတာကြောင့်ထိုကမ်းခြေနှစ်ခုသာ ပိတ်လိုက်ရရင်မြန်မာပြည်မှာလည်ပတ်စရာကမ်းခြေဒေသ မရှိသလောက်ဖြစ်သွားမှာပါ။ဘေးရန်ကင်းစွာလည်ပတ်နိုင်တဲ့ဒေသတွေဟာ တနိုင်ငံလုံးမှာတဖြည်းဖြည်းနဲ့နည်းလာပါပြီ။

ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့်ဆက်စပ်ဒေသတွေဖြစ်တဲ့ မကွေးတိုင်း၊ပဲခူးတိုင်း၊ဧရာဝတီတိုင်းထဲကနယ်မြေတွေကို စတင်တိုက်ခိုက်နေပြီလို့အေအေကတရားဝင်ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။မကွေးတိုင်းဘက်မှာ ဆိုအမ်းပဒန်းလမ်းပေါ်က စစ်ကောင်စီစခန်းတွေ၊ပဲခူးတိုင်းဘက်မှာဆို တောင်ဂုတ်ပြည်လမ်းပေါ်ကစခန်းတွေနဲ့ဧရာဝတီတိုင်းထဲကကမ်းခြေဒေသတွေကို အေအေနဲ့ဒေသခံတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်းထိုးစစ်ဆင်နေပါတယ်။မကွေးတိုင်းထဲမှာဆိုစစ်တပ်ရဲ့စစ်လက်နက်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်စက်ရုံအမှတ်၂၁ကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ကရှော့တိုက်ဒုံးနဲ့ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့လို့ ပျက်စီးမှုတွေရှိခဲ့တယ်။ထိုစက်ရုံဟာလေယာဥ်ဗုံးတွေအဓိကထုတ်လုပ်တဲ့စက်ရုံပါ။အရင်တုန်းကထိုစက်ရုံတွေ အနားတောင်မကပ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့်အခုတော့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေက ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်နေပါပြီ။ ဧရာဝတီတိုင်းထဲမှာတော့ အေအေသိမ်းပိုက်ထားတဲ့ဘောမိရွာဟာ စစ်တပ်ကဗုံးကြဲလို့ပြာဖြစ်သွားပါပြီ။စစ်ကောင်စီတပ်တွေကတော့ ငွေသောင်ယံမြို့မှာ ခံစစ်အကြီးအကျယ်ပြင်နေပါတယ်။    

တကယ်တော့ မြန်မာပြည်ထဲကလက်နက်ကိုင်၂ဖွဲ့အပစ်ရပ်ဖို့ သဘောတူတာကိုသက်ဆိုင်ရာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ဘာမှမထုတ်ပြန်ပဲတရုတ်နိုင်ငံကသတင်းထုတ်ပြန်တယ်ဆိုတာ နိုင်ငံအတွက်အတော်ရှက်ဖို့ကောင်းပါတယ်။ပိုဆိုးတာက ထိုနှစ်ဖွဲ့မှာတစ်ဖွဲ့ကနိုင်ငံတော်အာဏာယူထားတဲ့စစ်ကောင်စီ ဖြစ်နေတာပါပဲ။တရုတ်ဟာမြန်မာပြည်ရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးလာတာအတော်တရားလွန်နေပါပြီ။စစ်ကောင်စီကလဲ သူတို့တည်မြဲဖို့အရေးတရုတ်ကို ဘာမဆိုပေးမယ်ဆိုတာမျိုးပါ။ဒီပုံစံအတိုင်းဆိုနိုင်ငံတော်ဟာတဖြည်းဖြည်းနဲ့တရုတ်ရဲ့လက်အောက်ခံ ပုံစံမျိုးရောက်သွားပါလိမ့်မယ်။ အခုလိုMNDAAအနေနဲ့ အပစ်ရပ်လိုက်တာဟာတော်လှန်ရေးအတွက်ရော MNDAAအတွက်ရောကောင်းကျိုးပြုမယ်လို့ ယူဆကြတယ်။အပစ်ရပ်ဖို့သဘောတူလိုက်တဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီဟာ MNDAAထိန်းချုပ်ဒေသတွေကိုလေကြောင်းကနေအကြောင်းမဲ့ တိုက်ခိုက်ဗုံးကြဲနေလို့မရတော့ပါဘူး။ဒါ​ကြောင့်ဒေသပြန်လည်ထူထောင်ရေးနဲ့ အင်အားပြန်လည်ဖြည့်တင်းရေးကိုလွတ်လပ်စွာ လုပ်ခွင့်ရသွားမယ်။ဒီလိုနဲ့MNDAAအင်အားတောင့်တင်းလာတာနဲ့အမျှ...

ဇန်နဝါရီလ၁၆ရက်မှာပြန်လည်ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ဒုတိယအကြိမ်တွေ့ဆုံံမှုအပြီးမှာစစ်ကောင်စီနဲ့ရှမ်းမြောက်က EAOတစ်ခုဖြစ်တဲ့MNDAAတို့တရားဝင်အပစ်ရပ်ဖို့သဘောတူညီချက်ရသွားပြီလို့ ကြားဝင်ညှိိနှိုင်းပေးတဲ့တရုတ်နိုင်ငံကဒီနေ့မှာထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။အပစ်ရပ်ဖို့ သဘောတူညီချက်ရအပြီးမှာပဲ MNDAAကိုပိတ်ဆို့ထားတဲ့ ကုန်သွယ်​​​ရေးလမ်းကြောင်းတွေကို တရုတ်ဘက်ကဖွင့်ပေးလိုက်တယ်။တွေ့ဆုံံပွဲရလဒ်တွေကို အသေးစိတ်မသိရသေးပေမယ့်MNDAAက ဖမ်းမိထားတဲ့စစ်သုံ့ပန်းတွေကို လွတ်ပေးဖို့သဘောတူခဲ့ပါတယ်။ဒါ့အပြင်အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မြို့ဖြစ်တဲ့ လားရှိုးကနေလာမယ့်ဇွန်လနောက်ဆုံးထားပြီး MNDAAဘက်ကဆုတ်ခွာပေးရမယ်လို့ သတင်းတွေထွက်နေပေမယ့် အတည်မပြုနိုင်သေးပါဘူး။ တရုတ်ဖက်ကအတင်းဖိအားပေးပြီး နှစ်ဖက်တွေ့ဆုံံဆွေးနွေးခိုင်းလို့နောက်ဆုံးမှာ အခုလိုအပစ်ရပ်ဖို့သဘောတူညီချက်ရရှိလာတာပါ။၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးပထမပိုင်းတုန်းကလဲ တရုတ်ရဲ့ဖိအားပေးမှုကြောင့်MNDAAနဲ့TLNAတို့ အပစ်ရပ်ခဲ့ရပေမယ့်ငါးလခန့်သာခံခဲ့တာပါ။အခုသဘောတူညီမှုမှာတော့...

အေအေရဲ့ထိုးစစ်ဟာရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဧရာဝတီတိုင်းထဲကို ရောက်ရှိလို့လာနေပါပြီ။ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ဘက်စွန်းက ဂွမြို့ကိုသိမ်းပိုက်ပြီးနောက်ဒီလဆန်းမှာပဲ ရခိုင်နဲ့ဧရာဝတွနယ်စပ်ကမကျီးဇင်ရွာကို အေအေကဆက်လက်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့တယ်။အခုလဲ မကျီးဇင်ရွာတောင်ဘက်ကဘောမိရွာမှာ အင်အားအများအပြားနဲ့တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်သူပုန်တွေကိုမနေ့က တိုက်ခိုက်မောင်းထုတ်လိုက်ပါတယ်။ဘောမိရွာစစ်သူပုန်အင်အားငါးရာခန့်အပြင် သံချပ်ကာကားတွေနဲ့ပါခံစစ်ပြင်ထားပေမယ့်လဲ အေအေရဲ့အလစ်အငိုက်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တစ်ရာခန့်သေဆုံး၈၀ခန့်ဒဏ်ရာရကာ အင်အား၂၀၀ကျော်ခန့်ကတော့​​ခွေးပြေးဝက်ပြေးထွက်ပြေးသွားကြတယ်။စစ်သူပုန်တပ်တွေဖရိုဖရဲဖြစ်ကုန်ပြီး သံချပ်ကာကားတွေကိုပါပြန်မသယ်နိုင်တော့လို့ မီးရှို့ဖျက်စီးသွားကြကာတောင်ဘက်မှာရှိတဲ့ ငွေသောင်ယံမြို့ဘက်ဆုတ်ခွာသွားပါတယ်။အင်အားငါးရာခန့်အပြင် သံချပ်ကားကားတွေလေကြောင်းပစ်ကူတွေရှိနေတာတောင် အေအေရဲ့ထိုးစစ်ကိုတစ်ရက်တောင်တောင့်မခံနိုင်တာဟာ ဧရာဝတီတိုင်းထဲကစစ်ကောင်စီတပ်တွေ...