အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

ဥကရစ်ကတိုက်ပွဲအပြီးတစ်လကျော်အကြာထိုဒေသမှာမငြိမ်သပ်သေးပဲတိုက်ပွဲတွေနေ့စဉ်ဆိုသလိုဖြစ်ပွားနေတယ်။စခန်းကိုမရလိုက်ပေမယ့်ဥကရစ်ထစစ်ကောင်စီစခန်းတည်ရှိရာမြဝတီဝေါလေလမ်းကိုKNUကထိန်းချုပ်ထားလို့စစ်ကောင်စီကထိုလမ်းကြောင်းကိုပြန်ရဖို့ကြိုးစားနေတာပါ။စစ်တပ်ကနေ့စဉ်နီးပါးစစ်အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့စစ်ကြောင်းထိုးတယ်။KNUဘက်ကထိုလမ်းပေါ်ကသုံးထပ်ကွေ့မှာအထိုင်ချပြီးအပြင်းအထန်ခုခံနေလို့ထိုးသမျှစစ်ကြောင်းတိုင်းလိုရာမရောက်ပဲစစ်တပ်ဘက်ကအကျအဆုံးများစွာနဲ့ပြန်လည်ဆုတ်ခွာနေရတယ်။ဇူလိုင်လအတွင်းထိုဒေသကတိုက်ပွဲတွေမှာစစ်သူပုန်နှစ်ရာကျော်သေဆုံးသွားတယ်လို့သိရတယ်။ဒါကြောင့်အခုရက်ပိုင်းစစ်တပ်ဖက်ကဗျူဟာပြောင်းပြီးနှစ်ဖက်ညှပ်တိုက်ဖို့ပြင်ဆင်နေတယ်။ စစ်တပ်ဖက်ကအောက်ခြေစစ်သားတွေသေချင်သလိုသေဂရုမစိုက်ပဲလူအင်အားလက်နက်အင်အားအလုံးအရင်းသုံးပြီးတိုက်ခိုက်နိုင်ပေမယ့်တိုက်ပွဲကာလတစ်လကျော်ကြာလာချိန်မှာတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဘက်မှာတော့လူအင်အားလက်နက်အင်အားအကန့်အသတ်တွေရှိလာတယ်။စစ်တပ်ဖက်ကထိုဒေသကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့မရမကကြိုးစားမှာမို့အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှKNUဘက်ထိန်းထားနိုင်ဖို့မလွယ်လောက်ဘူးထင်တယ်။

NUGရဲ့ဆော်ဩမှုဖြင့်တနိုင်ငံလုံးမှာပြည်သူ့သစ္စာအဓိဌာန်ပြုပွဲတွေဒီနေ့ပြုလုပ်ကြတယ်။ရန်ကုန်မှာဆိုသတ်မှတ်ထားတဲ့အချိန်၁၀နာရီ၃၇မိနစ်မှာသံပုံးတွေကားဟွန်းတွေတီးကြတယ်။စစ်ကောင်စီဖက်ကလဲတန်ပြန်သောအားဖြင့်မတရားဖမ်းဆီးမှုတွေအနိုင်ကျင့်မှုတွေဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတယ်။လှည်းတန်းဈေးမှာသံပုံးတီးလို့ဆိုပြီဈေးသည်တွေကိုရိုက်နှက်ဖျက်စီးသွားတယ်။ ဆူးလေဘုရားအနီးတစ်ဝိုက်မှာလဲ လမ်းပေါ်က လူငယ်တွေရဲ့ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေမှာ ကြိုးပေးကွပ်မျက်မှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်လူမှုကွန်ရက်မှာ အနီရောင်နဲ့ အနက်ရောင် ပရိုဖိုင်းတွေတင်ထားတာ ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးခဲ့ပြီးရှိရင်တခါထဲဖမ်းခေါ်သွားတယ်။ ညဘက်တွေမှာလဲညမထွက်ရအမိန့်ကို ည ၈ နာရီကနေ မနက် ၄...

ရှမ်းပြည်နယ်မှာရှမ်းပြည်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်SSPPနဲ့စစ်တပ်တို့စစ်ရေးတင်းမာလျက်ရှိတယ်။ရှမ်းပြည်နယ်အလည်ပိုင်းကSSPPတပ်စခန်းသုံးခုကိုစစ်တပ်ကရွှေ့ခိုင်းပေမယ့်SSPPကမရွှေ့ပေးနိုင်ကြောင်းအကြောင်းပြန်လိုက်တာကြောင့်စစ်တပ်ကထိုဒေသမှာစစ်အင်အားတိုးချဲ့နေတယ်။SSPPဘက်ကလဲသူတို့မဟာမိတ် ဝ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေအပါအဝင်စစ်ရေးအရပြင်ဆင်လျက်ရှိတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်ဟာနယ်မြေကျယ်ပေမယ့်အခုကာလမှာပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းကလွဲရင်တိုက်ပွဲတွေမရှိသလောက်ပဲ။အခုစစ်ရေးတင်းမာမှုကပေါက်ကွဲထွက်လာရင်စစ်ကောင်စီကိုပိုမိုအကျပ်ရိုက်စေလိမ့်မယ်။ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလဲထိုနည်းတူစစ်တပ်နဲ့အေအေတို့စစ်ရေးတင်းမာလျက်ရှိတယ်။အခုလောလောဆယ်ငြိမ်သက်နေတဲ့ထိုပြည်နယ်နှစ်ခုမှာစစ်မျက်နှာသစ်တွေဖွင့်နိုင်ရင်တော်လှန်ရေးအတွက်ကြီးမားတဲ့အထောက်အပံဖြစ်စေလိမ့်မယ်။

ရန်ကုန်မြို့မှာ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကောင်စီက လုံခြုံရေးတွေ ပိုမို တင်းကျပ်လာပြီး စစ်တပ်နဲ့ ရဲတွေဟာ စစ်ကားတွေနဲ့ နေ့ရောညပါ အချိန်ပြည့်နီးပါး ကင်းလှည့်တာတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်။ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့က ဦးဂျင်မီနဲ့ ဦးဖြိုးဇေယျာသော် အပါအဝင်လေးဦးကို စစ်ကောင်စီက...

ရန်ကုန်ကကိုဂျင်မီနဲ့ကိုဇေယျာသော်တို့မိသားစုတွေနေထိုင်တဲ့နေအိမ်တွေရှေ့ကိုမနေ့ကလူတစုရောက်လာပြီးအော်ဟစ်ဆဲဆိုကာခဲတွေနဲ့ပစ်ပေါက်ကြတယ်။နာရေးဖြစ်နေတဲ့အိမ်ကိုအခုလိုလုပ်တာဟာအတော်ရိုင်းစိုင်းပြီးလူမဆန်တဲ့အပြုအမူပဲ။ဒီလုပ်ရပ်ကိုစစ်ကောင်စီကလူမိုက်တွေငှားပြီးပြုလုပ်ခိုင်းတာအသေအချာပဲ။အရင်ကလဲဒီလိုလုပ်ရပ်မျိုးကိုသူတို့ပဲကျူးလွန်နေကြလေ။ ဒီနေ့မှာလဲရန်ကုန်မြို့တော်ခန်းမရှေ့မှာစစ်တပ်ထောက်ခံတယ်လို့အမည်ခံတဲ့လူအုပ်ကြီးကသေဒဏ်ပေးတာကိုထောက်ခံပွဲပြုလုပ်ကြတယ်။ထိုထောက်ခံပွဲကိုစစ်တပ်ကလုံခြုံရေးယူပေးတယ်။သေဒဏ်ပေးတာထောက်ခံတယ်ဆိုတာမျိုးအရင်ကတစ်ခါမှမကြာဖူးဘူး။စစ်ကောင်စီဟာဟိုးအရင်သုံးနေကျနည်းလမ်းဟောင်းတွေကိုပဲပြန်သုံးနေတယ်။ဒါပေမယ့်လျော့တွက်လို့မရဘူး။ထိုအမည်ခံထောက်ခံပွဲတွေပြုလုပ်ပြီးထောင်ထဲမှာကျန်နေသေးတဲ့သေမိန့်ကျနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလေးဆယ်ခန့်ကိုဆက်လက်စီရင်ဖို့ပြင်ဆင်နေတယ်။ထိရောက်တဲ့တုန့်ပြန်မှုတစ်စုံတရာကိုအချိန်မီမလုပ်ရင်တော့ကျန်တဲ့သူတွေလဲဆက်လက်စီရင်ခံရမှာအသေအချာပဲ။

NUG CRPH NLD KNU KNPP CNF ABSDF စတဲ့နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရောတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေပါပေါင်းပြီးစစ်ကောင်စီကိုအမြစ်ဖြတ်တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့စုပေါင်းကြေငြာလိုက်ပြီ။ဒါဟာဒီတော်လှန်ရေးအတွက်တိုက်ပွဲခရာတွပ်သံလို့ကြေငြာချက်ထဲမှာထည့်သွင်းသွားတယ်။ကိုဂျင်မီနဲ့ကိုဇေယျာသော်တို့ကိုစစ်ကောင်စီကသေဒဏ်စီရင်ပြီးနောက်ပိုင်းပြည်တွင်းအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့အပြင်းထန်ဆုံးတိုက်ပွဲခေါ်သံပဲ။ဒီနေရာမှာNLDပါတီပါဝင်လာတာဟာထူးခြားမှုတစ်ခုပဲ။NLDဟာပုံမှန်အားဖြင့်အကြမ်းမဖက်ရေးလမ်းစဉ်ကိုသာတောက်လျောက်ကိုင်စွဲလာခဲ့တယ်။အခုလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးပြင်းထန်လာချိန်မှာလဲပါတီခေါင်းဆောင်တွေထောင်ထဲရောက်နေတာကိုအကြောင်းပြပြီးသူတို့ရဲ့လက်ရှိတော်လှန်ရေးမူဝါဒကိုတိတိကျကျမထုတ်ပြန်ခဲ့ဘူး။NUCCထဲကတောင်မှထွက်သွားသေးတယ်။အခုဒီကြေငြာချက်ထဲမှာပါလာတယ်ဆိုတော့လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကိုလက်ခံလိုက်ပြီးဆိုတဲ့သဘောပေါ့။ နိုင်ငံတကာဖက်ကတုံပြန်မှုတွေကတော့ထူးမခြားနားပါပဲ။မလေးရှားကတော့အာဆီယံဘုံသဘောတူညီမှုငါးချက်အတွက်အချိန်သတ်မှတ်ဖို့ပြောတယ်။ဒါပေမယ့်ဒါဟာဖြစ်မလာသေးဘူး။ဖြစ်လာခဲ့ရင်လဲတိုးတက်မှုလို့မပြောနိုင်ဘူး။သူတို့ကိုအားကိုးလို့မရတဲ့အတွက်ကိုယ်ဘာသာကိုယ်လုပ်စရာရှိတာလုပ်မှရမယ်။

မနေ့ကသေဒဏ်စီရင်မှုအတွက်ဒီနေ့ဘန်ကောက်၊ဂျပန်၊လန်ဒန်ကမြန်မာတွေစုရုံးဆန္ဒပြကြတယ်။ပြည်တွင်းမှာတော့လက်ရှိအခြေအနေအရဆန္ဒပြလို့မရဘူး။လမ်းပေါ်ထွက်တာနဲ့စစ်တပ်ကအကုန်ပစ်သတ်မှာလေ။တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့တုန့်ပြန်မှုတွေကတော့ချက်ချင်းလက်ငင်းမတွေ့ရသေးဘူး။ဒါပေမယ့်အားလုံးဟာဖက်ဆစ်စစ်တပ်ကိုအမြစ်ဖြတ်ဖို့အသီးသီးပြင်ဆင်နေကြတယ်။ ယူအန်၊အာဆီယံအပါအဝင်ပြည်တွင်းပြည်ပအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ကန့်ကွက်ရှုတ်ချစာတွေကတော့ထုံးစံအတိုင်းပလူပျံနေတာပါပဲ။လေပဲလာပြီးလက်မပါလို့ကတော့စစ်တပ်ကဒီထက်ပိုပြီးဆိုးသွမ်းနေဦးမှာပဲ။နောက်တဆင့်တက်ပြီးလောလောဆယ်အမှုတွေရင်ဆိုင်နေရတဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုတောင်သေဒဏ်မချမှတ်ဘူးလို့မပြောနိုင်ဘူး။

ဒီနေ့ဟာမြန်မာပြည်သူတရပ်လုံးရှော့ရသွားတဲ့နေ့တစ်နေ့ပဲ။စစ်ကောင်စီဟာသေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရတဲ့ကိုဂျင်မီနဲ့ကိုဇေယျာသော်အပါအဝင်နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလေးဦးကိုတကယ်သေဒဏ်စီရင်လိုက်ကြောင်းဒီမနက်စစ်ကောင်စီဝါဒဖြန့်သတင်းစာတွေထဲမှာပါလာတယ်။သက်ဆိုင်သူတွေရဲ့မိသားစုဝင်တွေအင်းစိန်ထောင်ကိုချက်ချင်းသွားမေးမြန်းတော့နေ့လည်ပိုင်းလောက်မှာထောင်ပိုင်ကအတည်ပြုလိုက်တယ်။သတင်းကသေချာသွားပြီးပေါ့။  ပြည်သူတရပ်လုံးပေါက်ကွဲကုန်ကြတယ်။ပြည်တွင်းရောပြည်ပကပါအတန်တန်တားဆီးနေတဲ့ကြားကအခုလိုတကယ်လုပ်လိမ့်မယ်လို့ဘယ်သူမှထင်မထားဘူးလေ။စစ်ကောင်စီဟာဥပဒေကြောင်းအရသေဒဏ်ကိုစီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိဘူး။ပြီးတော့အခုဖြစ်ရပ်မှာဘယ်နေ့ကစီရင်လိုက်တယ်ဆိုတာကိုလဲသေသေချာချာမပြောသလိုအလောင်းလဲမထုတ်ပေးဘူး။ကြိုးမိန့်နဲ့စီရင်တာတောင်ဖြစ်ချင်မှဖြစ်မယ်။ဘာမှမသိရဘူး။ ဒါဟာအားလုံးကိုအတိအလင်းစိန်ခေါ်လိုက်တာပဲ။ဘယ်သူမှဂရုမစိုက်ပဲသူတို့လုပ်ချင်ရာလုပ်မယ်ဆိုတဲ့သဘောပဲ။အကျိုးဆက်ကိုတော့သူတို့ပဲကောင်းကောင်းခံရလိမ့်မယ်။ပြည်သူကရန်ငါပြတ်သွားပြီ။ဒီဖြစ်ရပ်ကြောင့်တော်လှန်ရေးဟာအဆများစွာပိုမိုပြင်းထန်လာလိမ့်မယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲကတချို့စိုးမိုးနယ်မြေတွေမှာပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေပေါင်းပြီးအခွန်တွေကောက်နေပြီ။အခွန်ဖြတ်ပိုင်းပုံစံတွေကိုလဲNUGကထုတ်ပြန်ပေးထားတယ်။အရင်ထဲကထိုဒေသတွေမှာကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေကလမ်းပိုင်းတွေကိုပုံမှန်စစ်ဆေးလေ့ရှိတယ်။အခုတော့နောက်တဆင့်တက်လာပြီပေါ့။တကယ်သာဖိဖိစီးစီးကောက်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော်လှန်ရေးအတွက်အများကြီးအထောက်အပံ့ဖြစ်နိုင်တယ်။ ကယားပြည်နယ်မှာလဲစစ်ကောင်စီကနေပြည်တော်နဲ့နီးတဲ့မိုးဗြဲမြို့ကိုအပြည့်အဝထိန်းချုပ်ဖို့စစ်ကြောင်းထိုးတိုက်ခိုက်နေတယ်။မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေထိပါလက်နက်ကြီးတွေနဲ့ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်နေလို့မြို့ခံတွေထွက်ပြေးနေရတယ်။KNDFဖက်ကပြန်တိုက်ထုတ်လိုက်လို့ပထမအကြိမ်မှာပြန်လည်ဆုတ်ခွာသွားပေမယ့်အခုဒုတိယအကြိမ်အင်အားလေးရာခန့်သံချပ်ကာကားတွေအပါအဝင်နဲ့ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ဖို့ကြိုးစားလာတယ်။ မိုးဗြဲမြို့ဟာကယားပြည်နယ်အဝင်ဝမှာရှိပြီးသူ့ကိုစစ်တပ်ကထိန်းချုပ်နိုင်ရင်တစ်ပြည်နယ်လုံးကိုလက်နက်ရိက္ခာတွေကပို့ဖို့လွယ်ကူသွားမှာမို့တိုက်ခိုက်နေတာဖြစ်တယ်။တဖက်ကတွေးကြည့်ရင်တော့မိုးဗြဲမြို့ကိုတောင်စစ်ကောင်စီကအခုထိအပြည့်အဝမထိန်းချုပ်နိုင်သေးဘူးဆိုရင်ပြည်နယ်ထဲကကျန်တဲ့ဒေသတွေဟာတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေလက်အောက်မှာရှိနေတာအသေအချာပဲ။

ICJကမြန်မာနိုင်ငံကိုတရားစွဲခွင့်ရှိတယ်လို့ဒီနေ့မှာအမိန့်ချမှတ်လိုက်တယ်။စစ်ကောင်စီကခုခံချေပခဲ့ပေမယ့်လဲအရာမထင်ခဲ့ဘူး။ ဒါပေမယ့်လဲဒီအမှုကကြာဦးမှာပါ။တရားစွဲဆိုခွင့် ရှိတယ်လို့ ICJ ကအမိန့်ချမှတ်ခဲ့မယ်ဆို ဂမ်ဘီယာကတရားစွဲထားတဲ့လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုစွပ်စွဲချက်ဆက်ပြီးတရားဆိုင်ရမယ်။NLDအစိုးရလက်ထက်နဲ့စစ်ကောင်စီလက်ထက် ၂ ဆက်လုံးဂမ်ဘီယာက မြန်မာနိုင်ငံကို တရားစွဲခွင့်မရှိလို့ ICJ ကို ကန့်ကွက်ခဲ့ကြတယ်။ဂမ်ဘီယာကစွဲဆိုထားတဲ့စစ်တပ်ကနေလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကျူးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့အမူတခုလုံးပြီးဖို့ကလအတော်ကြာအုံးမှာပါ။အခန့်မသင့်ရင် နှစ်ပေါက်အုံးမယ်ထင်မိတယ်။အခုတောင် နှစ်နဲ့ချီကြာနေပြီမဟုတ်လား။နှစ်လတွေကြာပြီးလို့ အမူတခုလုံးကိုICJ က အဆုံးသတ်အမိန့် ချမှတ်ပြီးလို့စစ်ကောင်စီက ရှိနေသေးရင်လက်မခံဘူးလို့...