သုံးသပ်ချက်များ

စစ်ရေး၊ လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ ကိစ္စများတွင် နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရအဖွဲ့ အကျပ်ရိုက်ခဲ့ရသည့် လွန်ခဲ့သော ငါးနှစ်က အကြောင်းများကို အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ၊ ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင် မန်းဝင်းခိုင်သန်းထံမှ သိရသည်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရန် လုပ်ဆောင်နေသည့်...

International Crisis Group ရဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်ရဲ့စောင့်ကြည့်ရမယ့် ပဋိပက္ခတွေ စာရင်းထဲမှာ မြန်မာ ပါလာတယ်။ မြန်မာ နိုင်ငံရဲ့ပဋိပက္ခဟာ လာမယ့်နှစ်မှာ ပိုသည်းထန်လာဖို့ရှိတယ်။ အန်တိုနီဒေးဗစ်ကတော့မြန်မာ့ပဋိပက္ခအတွက်လာမယ့် ၆လ က အခရာကျတယ်လို့ဆိုတယ်။ ကြားရတဲ့သတင်းတွေအရတော့ စကစက...

စစ်ရေးမှာ အမြဲတမ်း မှန်တယ်လို့ ပြောလို့ရတဲ့အချက်အလက်က တော်တော်နည်းတယ်။အဲ့နည်းနည်းထဲက ပြောပါဆိုရင်တော့အသာစီးရသူဟာနယ်မြေရှင်းတယ်ဆိုတဲ့အချက်ရယ်၊အလယ်စည်းအပိုင်းအခြားနယ်မြေစိုးမိုးမှုရယ်ပဲ။ အလယ်စည်းအပိုင်းအခြားနယ်မြေစိုးမိုးမှုဆိုတာကတော့အလယ်စည်းကိုကြည့်တယ်။နယ်မြေစိုးမိုးမှု အလယ်စည်းဟာ မြို့ဘက်ကို ကပ်လာရင် မြို့အထိုင်တပ်တွေအရေးနိမ့်လာတာကိုပြပြီးမြို့ပြနဲ့ ဝေးသွားရင်တော့အထိုင်တပ်တွေအားသာလာတာကိုပြတယ်။လောလောဆယ်မှာ တိုင်းဒေသကြီးတစ်ခုရဲ့ မြို့တော်ဆင်ခြေဖုံးအထိတိုက်ပွဲတွေကပ်လာတယ်။ပထမဆုံးနယ်မြေစည်းအရမ်းကျဉ်းလာတာကိုပြနေတယ်။စကစအခြေအနေကိုတော်တော်လေး မြင်သာလာတယ်။မြန်မာပြည် နိုင်ငံရေးသမိုင်းကို ပြန်ကြည့်ရင် ၁၉၈၈ နောက်ပိုင်းမှာ ခွန်ဆာက...

လာမယ့် ၂၀၂၂မှာ ဘာတွေဖြစ်လာမလဲဆိုပြီး ဝေဒပညာရှင်တွေ ကြိုတင်ဟောကိန်းတွေတွက်၊ နက္ခတ်ပညာရှင်တွေလည်း အလုပ်တွေများနေကြမယ့် အခုလိုအချိန်မှာ သေချာတာကတော့ ကြီးမားပြင်းထန်လှတဲ့ စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ကျနော်တို့ရှေ့မှောက် ရောက်လာတော့မယ်ဆိုတာပါပဲ။ သတင်းမီဒီယာတွေနဲ့ ဝေဒပညာရှင်တွေကတော့ လာမယ့် ၅လဟာ ရှေ့မတိုးနောက်မဆုတ်တဲ့ Stalemate လို့...

“ဒီမိုကရေစီဟာ ဘယ်နေရာမှာ ထိပါးတိုက်ခိုက်ခံနေရသည်ဖြစ်စေ အဲဒီအတွက် အမေရိကန်က ရပ်တည်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်” အထက်ပါ နှုတ်ထွက်စကားကို အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က မြန်မာနိုင်ငံ၌ စစ်တပ်က တရားမဝင်အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်စဉ်ပြီးပြီးချင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ‘ဒီမိုကရေစီကို ကာကွယ်ရေးသည်...

စကစတပ်ရဲ့စစ်အင်အားအနေအထားဘယ်လိုရှိ့လဲ၊စစ်အင်္ဂါရပ်ဘယ်လိုရှိ့လဲဆိုတာ အချက်အလက်ရှားပါးလို့ မပြောတတ်ပါဘူး။ယေဘူယျအားဖြင့် ရရှိ့တဲ့အချက်အလက်တွေအရ တပ်ရင်းပေါင်း ၅၀၀ နီးပါး၊စစ်အင်အား ၃ သိန်းနဲ့ ၅သိန်းကြားလို့ပဲခန့်မှန်းကြပါတယ်။ပြောင်းလဲလာတဲ့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းအခြေအနေအရ ခြေလျင်တပ်ရင်းတစ်ခုရဲ့စစ်ထွက်အင်အားကို ၁၂၅ ဦးလို့သက်မှက်ထားတာတော့ဖတ်ဖူးပါတယ်။ ခြေလျင်မဟုတ်တဲ့စစ်လက်ရုံးတပ်တွေရဲ့အင်အားကတော့တပ်ဆင်ထားတဲ့စစ်လက်နက်၊ယန္တယားပစ္စည်းတွေပေါ်မှုတည်မယ်ထင်ပါတယ်။ဥပမာ ရေငုတ်သင်္ဘောတစ်စင်းမှာ ရေအောက်ငုတ်ချိန် တာဝန်ချိန် ၃လအတွက်အင်အား၁၅၀ရှိ့တယ်ဆိုအလှည့်ကျတာဝန်ထမ်းနိုင်ဖို့နောက်ထပ်၁၅၀နှစ်သုတ်စာလိုတယ်လို့မှတ်ဖူးပါတယ်။တင့်ကားတစ်စီးမှာအဖွဲ့သား၆ယောက်ပါတယ်ဆိုတင့်ကား၃၀လောက်ပါမယ့်တင့်ကားတပ်ခွဲကြီးတစ်ခုဆို မောင်းနှင်အဖွဲ့သား...

အင်မတန်အားကြီးတဲ့ တနိုင်ငံလုံးပါတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ လူထုလှုပ်ရှားမှုကြီးတစ်ခု ထပ်ဖြစ်လာမယ်လို့ မျော်လင့်မထားခဲ့ကြပါဘူး။ စစ်တပ်ရဲ့ ဖိနှိပ် သတ်ဖြတ် ရက်စက်မှု သိပ်ကြီးလွန်းတာကြောင့်၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတော်တော်များများ လည်း အဖမ်းခံထားရတာကြောင့် လူထုအစုအဖွဲ့လိုက် အကြမ်းမဖက် ဆန့်ကျင်နိုင်တဲ့စွမ်းရည် မရှိတော့ဘူးလို့ အများစုက တွေးခဲ့ကြတာပါ။...

အဲဒီနေ့ပေါ့။ စစ်အာဏာရှင်ဟာ သွေးထွက်သံယိုနဲ့ နောက်ဆုံးအော်လိုက်တယ်။ “ မလုပ်ကြပါနဲ့ “ လို့။ အဲဒီနေ့ပေါ့။ လူပေါင်းများစွာကို ရက်ရက်စက်စက်သတ်ပစ်ခဲ့တဲ့ စစ်အာဏာရှင်ကို ပြည်သူတွေက နာကျည်းစွာနဲ့ ပြန်သတ်ပစ်လိုက်ကြတာ။ အဲဒီနေ့ကစစ်အာဏာရှင်ဟာ မွေးရပ်မြို့ဆာတ်( Sirt )ရဲ့ အနောက်ဘက်အစွန်အဖျားက...

ဘယ်သူကစလိုက်တယ်တော့မသိဘူး စစ်ကိုင်းဟာပထမဆုံးလွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်လာမယ်ဆိုတဲ့စကား အခုတလောခဏခဏတွေ့လာရတယ်။ အဲဒီတော့စစ်ကိုင်းတိုင်း လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်တော့မှာလား လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်ဖို့ရောဘာတွေလိုလဲဆိုတာ သုံးသပ်ကြည့်ရအောင်။ တိုင်းဒေသကြီးတွေထဲမှာတော့ လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်ဖို့ အလားအလာအကောင်းဆုံးဆိုပေမယ့် စစ်ကိုငိးဟာ လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်ဖို့လိုအပ်ချက်တွေရှိနေပါသေးတယ်။ ပြည်နယ်တွေထဲမှာတော့ စစ်ကိုင်းထက်ပိုအလားအလာရှိတဲ့ပြည်နယ်တွေတောင်ရှိနေပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဟာ ဘာလို့အလားအလာကောင်းတာလဲလို့ပြောရရင် PDF တွေက Defacto ရယူထားနိုင်တဲ့အထိ...

"စကစနှင့်လက်ရှိခရီးသွားစီးပွား" သက်တမ်း၂၅နှစ်ကျော်လာပြီဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့ခရီးသွားစီးပွားဟာ ယခုဆိုရင် ကိုဗစ်၁၉ နဲ့ စကစအာဏာသိမ်းမှုကြားမှာရပ်တန့်နေခဲ့တာ၂ နှစ်ကြာပါပြီ။ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလဆန်းမှာတော့၂၀၂၂ ခုနှစ်ရဲ့နှစ်ဦးပိုင်းမှာမြန့်မာခရီးသွားပြန်လည်ဖွင့်လှစ်တော့မယ်လို့ စကစ ကကမ္ဘာကို ​ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ စကစလက်အောက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတည်ငြိမ်အေးချမ်းကြောင်းပြချင်တာရယ်၊ စကစရဲ့ဘတ်ဂျတ်လိုငွေပြနေမှုကြောင့်ခရီးသွားကဏ္ဍကနေနိုင်ငံခြားဝင်ငွေ/ဝင်ငွေလိုချင်တာရယ်ကြောင့်ပါပဲ။ သို့သော်လည်း မကြာသေးခင်ကမှ MOHT...