Military Coup Myanmar

အေအေကရခိုင်မှာတမြို့ပြီးတမြို့သိမ်းနေသလိုKIAကလဲရှမ်းမြောက်ကမဘိမ်းမြို့ကိုသိမ်းယူလိုက်ပါပြီ။ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းကစပြီးရှမ်းမြောက်နဲ့ကချင်ပြည်နယ်အစပ်ကဒေသတွေကိုKIAနဲ့PDFပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေစတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက်ဒီနေ့မှာတော့မဘိမ်းမြို့ကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ဒါ့အပြင်မဘိမ်းမြို့အရှေ့ဘက်ရှိမိုးမိတ်မြို့ကိုလဲဆက်လက်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိတယ်။ထိုဒေသတွေဟာရှမ်းမြောက်၊ကချင်၊စစ်ကိုင်း၊မန္တလေးအစပ်မှာတည်ရှိနေပြီးဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းအရဗျူဟာကျတယ်။ထိုလမ်းကြောင်းကိုရရှိရင်ရှမ်းမြောက်ကနေစစ်ကိုင်းတိုင်းအထိတော်လှန်ရေးအဖွဲ့‌တွေဘက်ကလက်နက်ရိက္ခာတွေအတားအဆီးမရှိပို့နိုင်မှာဖြစ်တယ်။ဒါ့‌ကြောင့်ထိုလမ်းကြောင်းပေါ်ကမြို့တွေဖြစ်တဲ့စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာဆိုရင်ထီးချိုင့်နဲ့ကသာ၊ရှမ်းမြောက်မှာဆိုရင်နမ့်ဖက်ကာဒေသနဲ့မိုးမိတ်မြို့တို့ကိုထိန်းချုပ်နိုင်အောင်ကြိုးစားနေကြတယ်။နမ့်ဖက်ကာကိုတော့ဟိုတရက်ကစစ်တပ်ရဲ့ရဟတ်ယာဉ်ပျက်ကျပြီးကတည်းကတော်လှန်ရေးအဖွဲ့‌တွေရရှိထားတယ်။ထိုဒေသတွေဟာစစ်ရေးအရအရေးပါတာကြောင့်စစ်ကောင်စီဘက်ကလဲအပြင်းအထန်ခုခံနေတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာအေအေကပလက်ဝပြီးနောက်ဒုတိယမြောက်မြို့အဖြစ်ပေါက်တောမြို့ကိုထပ်မံသိမ်းပိုက်လိုက်ပါတယ်။မနေ့ကတနေကုန်နီးပါးတိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားပြီးစစ်ကောင်စီကကြည်းရေလေပူးပေါင်းခုခံခဲ့ပေမယ့်နောက်ဆုံးမှာတော့မြို့ကိုအေအေကသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်နေတာကြောင့်မြို့ခံတွေကိုတော့မြို့ထဲပြန်ဝင်ခွင့်မပြုသေးဘူး။ ရခိုင်ပြည်နယ်မြို့တော်စစ်တွေအရှေ့ဘက်ရေမိုင်၁၆မိုင်ခန့်အကွာတွင်ရှိသောပေါက်တောမြို့ကို၂၀၂၃နိုဝင်ဘာလလယ်လောက်ကတည်းကအေအေကစတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ထိုအချိန်ကအေအေကမြို့မရဲစခန်းကိုစီးနင်းပြီးပြန်ဆုတ်ခွာပြီးနောက်စစ်တပ်ကပေါက်တောမြို့ကိုပြန်လည်ထိန်းချုပ်ကာဒေသခံအများအပြားကိုလူသားဒိုင်းအဖြစ်ဖမ်းဆီးထားခဲ့တယ်။ဒါကြောင့်မြို့တွင်းတိုက်ပွဲများဖြစ်ခဲ့ပြီးအေအေကဒေသခံတွေကို၃ကြိမ်ထက်မနည်းကယ်ထုတ်ခဲ့ရတယ်။လက်ရှိအချိန်မှာပေါက်တောမြို့ပတ်ဝန်းကျင်မြို့တွေမှာလဲတိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေပြီးမင်းပြားနဲ့ရမ်းဗြဲမြို့တွေမှာဆိုစစ်တပ်ကမြိုပေါ်ရပ်ကွက်တွေကိုရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိလက်နက်ကြီးတွေလေကြောင်းတွေနဲ့အပြင်းအထန်တိုက်ခိုက်နေလို့ပိတ်မိနေတဲ့ဒေသခံပြည်သူတချို့သေဆုံးမှုတွေရှိနေတယ်။

လောက်ကိုင်ကျဆုံးခြင်းက မည်သည့်အဓိပ္ပာယ်ဆောင်နေသနည်း။ ညီနောင်မဟာမိတ်အဖြစ် စုဖွဲ့ထားသည့် တအာင်းတပ် (TNLA)၊ ရက္ခိုင့်တပ် (AA)၊ ကိုးကန့်တပ် (MNDAA) တို့အတွက် လောက်ကိုင်ကို အောင်နိုင်ခြင်းသည် ၂၀၂၃၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ တွင် “၁၀၂၇” အမည်ဖြင့် စတင်သည့်...

ပဲခူးတိုင်းထဲမှာစစ်ကောင်စီဟာတပ်သားသစ်စု‌ဆောင်းတဲ့အနေနဲ့ပြည်သူ့စစ်ဖွဲ့စည်းဖို့ဆိုပြီးအတင်းအကျပ်ပြုလုပ်နေပါတယ်။အထူးသဖြင့်တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုးတွေအားနည်းနေသေးတဲ့ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းမှာစစ်တပ်နဲ့အုပ်ချုပ်ရေးမှုးတွေကလူဦးရေစာရင်းတွေတောင်းခံနေတယ်။ပြီးတော့ပြည်သူ့စစ်ဖွဲ့ဖို့ဆိုပြီးတရွာကိုဘယ်နှယောက်ဆိုပြီးတောင်းတယ်။လူမပေးနိုင်ရင်ငွေညစ်နေပါတယ်။ရထားတဲ့သတင်းတွေအရတချို့ရွာတွေမှာတစ်ရွာကိုငါးယောက်တောင်းပါတယ်။ပြည်သူ့စစ်ထဲမဝင်ချင်ရင်တစ်ယောက်ကိုသိန်း၂၀နှုန်းနဲ့တစ်ရွာကိုသိန်းတစ်ရာပေးရတယ်။တချို့ရွာတွေမှာတော့မဲနှိုက်ခိုင်းပြီးမဝင်မနေရပုံစံမျိုးလုပ်နေတယ်။ဒါ့ကြောင့်ထိုရွာတွေကလူငယ်လူရွယ်တွေဟာရွာထဲမှာမနေရဲပဲရှောင်တိမ်းနေရတယ်။ပြည်သူတွေစားဝတ်နေရေးမပြေလည်တဲ့ကြားထဲကစစ်တပ်ကရွာတွေကိုသူပုန်ဆန်ဆန်အတင်းဓားပြတိုက်ဆက်ကြေးတောင်းသလိုပုံစံလုပ်နေတာပါ။အကြမ်းဖက်စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ကပြည်သူ့စစ်နဲ့လုံခြုံရေးကွန်ယက်များဖွဲ့စည်းမယ်လို့ပြောပြီးနောက်အခုလိုပြည်သူ့စစ်ဖွဲ့စည်းဖို့စစ်တပ်ကဖိအားပေးခြိမ်းခြောက်လာတာဖြစ်တယ်။ဒီကာလအတွင်းလျော့ပါးသွားတဲ့သူတို့ရဲ့စစ်အင်အားကိုရတဲ့နည်းနဲ့ဖြည့်တင်းချင်တာလဲပါမှာပေါ့။အရင်ခေတ်တွေတုန်းကတောင်တပ်သားသစ်စုဆောင်းတဲ့အနေနဲ့ပေါ်တာဆွဲရင်ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်လုပ်ကြတာပါ။အခုတော့စစ်သူပုန်တွေဟာတကယ့်ကိုသူပုန်ဆန်ဆန်ပဲပေါ်ပေါ်တင်တင်လုပ်နေကြပြီ။

ရှမ်းမြောက်မှာညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးရပ်တန့်သွားပေမယ့်တိုက်ပွဲတွေကတော့ဆက်လက်ပြင်းထန်လျက်ရှိတယ်။ညီနောင်သုံးဖွဲ့နေရာမှာကချင်EAOတစ်ခုဖြစ်တဲ့KIAကအစာထိုးဝင်ရောက်လာတယ်လေ။KIAဟာ၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးမတိုင်မီကကချင်ပြည်နယ်မှာစစ်ကောင်စီကိုစခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေဆင်နွှဲခဲ့ပေမယ့်၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးကာလအတွင်းမှာတော့ငြိမ်ချက်သားကောင်းနေတယ်။ဒါ့ပေမယ်ရှမ်းမြောက်မှာအပစ်ရပ်ပြီးနောက်နေ့ကစလို့KIAဟာမြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းမှာတိုက်ပွဲတွေဖော်ဆောင်လာတာတွေ့ရတယ်။ရှမ်းပြည်နယ်နမ့်ဖက်ကာဒေသ၊မဘိမ်းနဲ့မိုးမိတ်မြို့တွေကိုတပြိုင်နက်ဆိုသလိုတိုက်ခိုက်လာတာတွေ့ရတယ်။မနေ့တနေ့ကတင်နမ့်ဖက်ကာဒေသမှာစစ်ကောင်စီရဲ့တိုက်လေယာဉ်တစ်စီးကိုပစ်ချနိုင်ခဲ့သေးတယ်လေ။KIAဟာကချင်ပြည်နယ်ထဲမှာလဲစစ်ကောင်စီကိုအနားမပေးပဲကျောက်စိမ်းထွက်ရှိရာဖားကန့်ဒေသစစ်ကောင်စီတပ်စခန်းတွေကိုတိုက်ခိုက်လျက်ရှိတယ်။မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့ထိုးစစ်တွေတရုတ်ရဲ့ဖိအားကြောင့်ရပ်တန့်လိုက်ရချိန်မှာKIAကသူတို့နေရာဝင်ယူလိုက်တာဟာအားရဖို့ကောင်းတဲ့အချက်တစ်ခုပဲ။မြောက်ပိုင်းကEAOတွေအချင်းချင်းစစ်ရေးမှာအချိတ်အဆက်တွေရှိနေတယ်လို့ခံစားမိတယ်။စစ်ကောင်စီကိုလုံးဝအနားမပေးဘူးဆိုတဲ့ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုနဲ့တိုက်ပွဲဝင်နေကြတယ်လို့ထင်မိတယ်။ဒီတိုင်းဆိုရင်မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းမှာမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေဆက်ရှိနေဦးမယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း ၊ မုံရွာမြို့နယ် တောင်ခြမ်းရှိ ညောင်ဖြူပင်ကျေးရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့က ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ရက် ည ၉ နာရီခွဲအချိန်တွင် ဝင်ရောက်၍ နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများထံက သိရသည်။ အိမ်ခြေ ၅၀၀...

ချင်းနဲ့ရခိုင်ပြည်နယ်အစပ်ကအရေးပါတဲ့ပလက်ဝမြို့ကိုနောက်ဆုံးမှာတော့အေအေကသိမ်းပိုက်နိုင်လိုက်ပါပြီ။ပလက်ဝမြို့အခြေစိုက်ဗျူဟာကုန်းတွေနဲ့တပ်ရင်းစစ်ဌာနချုပ်တွေကိုဆက်တိုက်ဆိုသလိုသိမ်းပိုက်ပြီးနောက်အခုဆိုရင်မြို့ကိုပါအပြီးသတ်သိမ်းပိုက်လိုက်ပါပြီ။အေအေရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရသံချပ်ကာကားတွေ၊ဟောင်ဝစ်ဇာအမြောက်တွေအပါအဝင်လက်နက်ခဲယမ်းအမြောက်အမြားကိုပါသိမ်းဆည်းရမိပြီးနောက်စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေကင်းစင်တဲ့ဒေသအဖြစ်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ဒါ့ကြောင့်ပလက်ဝမြို့ဟာအေအေပထမဆုံးထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့မြို့နယ်ဖြစ်လာတယ်။ ပလက်ဝမြို့ဟာအိန္ဒိယ-မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သုံးနိုင်ငံနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအတွက်အရေးပါတဲ့မြို့တစ်ခုဖြစ်တယ်။အိန္ဒိယရဲ့ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းစီမံကိန်းကြီးဖြတ်သန်းသွားရာမြို့လဲဖြစ်တယ်။ထိုဒေသဟာဗျူဟာအရအရေးပါတာကြောင့်အေအေဟာအခြေခံနယ်မြေတစ်ခုရရှိရေးအတွက်အပြင်းအထန်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။နောက်ဆုံးမှာတော့ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာပထမဆုံးလွတ်မြောက်နယ်မြေတစ်ခုကိုအေအေတို့ရရှိခဲ့ပါပြီ။ဆက်လက်ပြီးလဲရခိုင်မြောက်ပိုင်းကမြို့တွေဖြစ်တဲ့ပေါက်တော၊မင်းပြား၊မြေပုံ၊မြောက်ဦးစတဲ့မြို့တွေကိုရရှိရေးဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်လျက်ရှိပါတယ်။

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ကွတ်ခိုင်မြို့၊နမ့်ဖက်ကာမှာဗုံးလာကြဲတဲ့စစ်ကောင်စီလေယာဉ်တစ်စီးကိုKIAကဒီနေ့ပစ်ချနိုင်ခဲ့တယ်။ပစ်ချခံလိုက်ရတဲ့လေယာဉ်ဟာတရုတ်နိုင်ငံထုတ်FTC2000အမျိုးအစားဖြစ်တယ်လို့သိရတယ်။လေယာဉ်မှုးနှစ်ဦးစလုံးကတော့အသက်ရှင်ဖွယ်ရာမရှိဘူး။ထိုအမျိုးအစားလေယာဉ်တွေကိုစစ်ကောင်စီကအာဏာသိမ်းနောက်ပိုင်းကာလမှတရုတ်ထံတွင်ဈေးပေါပေါနဲ့ဝယ်ယူခဲ့တာလို့သိရတယ်။ဒီလဆန်းပိုင်းမှာလဲKIAကကချင်ပြည်နယ်မှာစစ်ကောင်စီရဲ့ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးကိုပစ်ချနိုင်ခဲ့သေးတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်ရသေ့တောင်မြို့နယ်မှာလဲစစ်ကောင်စီတပ်သား၂၀၀ခန့်အေအေထံကိုလက်နက်ချခဲ့တယ်လို့သိရတယ်။ရသေ့တောင်မြို့နယ်ကကြိမ်ချောင်းဗျူဟာကိုအေအေကတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ချိန်မှာစစ်ကောင်စီတပ်တွေလက်နက်ချခဲ့တာပါ။တချို့‌စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေကတော့ခြေဦးတည့်ရာထွက်ပြေးသွားကြတယ်။ရှမ်းမြောက်လောက်ကိုင်မြို့မှစစ်သူပုန်တွေလက်နက်ချပြီးနောက်ပိုင်းမှာလဲရခိုင်ပြည်နယ်ဘက်မှာအစုလိုက်အပြုံလိုက်လက်နက်ချမှုတွေဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေတယ်။

မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့ရဲ့၁၀၂၇ စစ်‌ဆင်ရေးဟာ တချိန်မှာရပ်တန့်သွားမယ်ဆိုတာမျှော်လင့်ပြီးသားပါ။ ဘယ်အချိန်မှာရပ်တန့်မယ်မှန်း ကြိုမသိခဲ့ပေမယ့် အခုရပ်တန့်လိုက်တဲ့အချိန်မှာတော့ တော်လှန်ရေးအတွက် အကျိုးများစွာဖြစ်ထွန်းခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီကိုအတော်အထိနာစေခဲ့တယ်။ ဒီစစ်ဆင်ရေးမရှိခင်ကဆို နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ သူမသာကိုယ်မသာအခြေအနေနဲ့ အချိန်အတော်ကြာအီနေခဲ့တာပါ။ ထိုသို့အီနေတဲ့အခြေအနေမျိုးကြောင့် ပြည်သူတွေဟာ လမ်းပျောက်နေသလို၊ မျှော်လင့်ချက်တွေတဖြည်းဖြည်းနည်းလာနေသလိုခံစားနေရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီအခြေအနေတွေကို ဒီစစ်ဆင်ရေးက...

ရှမ်းမြောက်မှာ၂ဦးသဘောတူအပစ်ရပ်ထားပေမယ်ံစစ်ကောင်စီကတော့တရုတ်ဦးစီးဦးဆောင်ပြုထားတဲ့သဘောတူညီချက်ကိုပေါ်ပေါ်တင်တင်ပဲချိုးဖောက်လိုက်ပါတယ်။ကျောက်မဲမြို့ရှိစစ်ကောင်စီတပ်တွေဟာTLNAတပ်တွေတည်ရှိရာစခန်းကိုမနေ့ကထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။နှစ်ဖက်ထိတွေ့တိုက်ပွဲ၂နာရီခန့်ဖြစ်ပွားပြီးပြည်သူတွေထိခိုက်မှာစိုးသောကြောင့်TLNAဘက်နောက်ဆုတ်ပေးလိုက်ရတယ်။ဒါ့အပြင်TLNAသိမ်းယူထားတဲ့မြို့‌တွေကိုလဲလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ဒါဟာအပစ်ရပ်သဘောတူညီချက်ကိုပူပူနွေးနွေးချိုးဖောက်လိုက်တာပဲ။ဒီအတိုင်းဆက်သွားရင်တော့မကြာမီမှာသဘောတူညီချက်ကပျက်မှာပဲ။စစ်တပ်ဟာကတိမတည်ဘူးဆိုတာလူတိုင်းလဲသိနေတာပဲလေ။ဒါ့ကြောင့်လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့စစ်တပ်ဘက်ကထိုးစစ်တွေက်ဆက်လက်ရှိနေနိုင်တယ်။ ရှမ်းမြောက်မှာစစ်တပ်ဟာအနည်းငယ်အနားရသွားပေမယ့်ရခိုင်မှာတော့ဆုံးရှုံးမှုတွေဆက်တိုက်ကြုံတွေ့‌နေရတယ်။ပလက်ဝနယ်မြေကနာမည်ကြီးမီးဝဗျူဟာကုန်းစခန်းကြီးအေအေကအပြီးသတ်သိမ်းပိုက်ရရှိကြောင်းကြေညာလိုက်တယ်။ထိုဗျုဟာစခန်းကိုအေအေက၂၀၂၀ခုနှစ်တုန်းကလဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သေးတယ်။အဲ့ဒီအချိန်တုန်းက၄၅ရက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်းမရရှိခဲ့ပဲပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရတယ်။အခုနောက်ဆုံး၂ပတ်သာသာအချိန်လောက်အတွင်းမှာပဲနာမည်ကြီးဗျူဟာကုန်းကြီးတစ်ခုကိုထပ်မံရရှိလိုက်တယ်။မီးဝဗျူဟာကုန်းကိုအလွယ်တကူရရှိလိုက်တာဟာစစ်ကောင်စီတပ်‌တွေစစ်ရေးနဲ့စိတ်ဓာတ်ရေးရာမှာဘယ်လောက်ထိကျဆင်းနေပြီဆိုတာသိသာစေတယ်။