အာဏာရှင်အားလုံးတွင် အိပ်မက်များရှိပြီး အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည်လည်း ခြွင်းချက်မဟုတ်ပေ။
ပြီးခဲ့သောအပတ်က နေပြည်တော်စည်ပင်သာရေးကော်မတီ အစည်းအဝေးသို့ သူတက်ရောက်ပြီး မြို့သူမြို့သားများအတွက် မြေအောက်ရထားစနစ်များနှင့် လျှပ်စစ်ဘတ်စ်ကားများသာမက တက္ကသိုလ်များလည်း ပါဝင်သည့် သပ်ရပ်ပြီး အဆင့်မြင့်သော စိမ်းလန်း မြို့တော်ကြီးကို ဖန်တီးရန် ညွှန်ကြားလိုက်သောအခါ လူအများအပြားအတွက် ရယ်စရာဖြစ်ရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ပျဉ်းမနား မြို့စွန်တွင်တည်ရှိသော မင်းတို့စံရာ နေပြည်တော်ကို ယခင်စစ်အုပ်စုဖြစ်သော နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီက ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် အစိုးရရုံးစိုက်ရာနေရာတခုလုံး ရွှေ့ပြောင်းရေးအတွက် လျှို့ဝှက်ဆုံးဖြတ်ပြီး ၂၀၀၀ ပြည်နှစ်တွင် စတင်ပြီး တိတ်တဆိတ် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ မြို့တော်သစ်တည်ဆောက်သော ကုန်ကျစရိတ်ကို အများပြည်သူသို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်း မရှိသော်လည်း ထိုစီမံကိန်းအတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံမှ ၄ ဘီလီယံအထိ ကုန်ကျနိုင်ကြောင်း သတင်းများက ဆိုသည်။
အချို့မီဒီယာများက ထိုမြို့တော်ကြီးသည် အသက်ဝိဉာဉ်ကင်းမဲ့သည့် တစ္ဆေမြို့ကြီးဖြစ်ကြောင်း ဖေါ်ပြသည်။ သို့သော် ထိုမြို့တော်ကြီးသည် ယခုအခါ အုပ်ချုပ်ရေးမြို့တော်ဖြစ်နေပြီး စစ်အာဏာသ်ိမ်း ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေသည်။ ၎င်းတို့၏လက်များတွင် သွေးစွန်းနေသော ဗိုလ်ချုပ်အများအပြားသည် ထိုမြို့တော်တွင် အငြိမ်းစားယူ နေထိုင်ကြသည်။ သို့သော် ထိုမြို့တော်ကြီးသည် လူသန်း ၂၀ နေထိုင်ရန် ပုံစံရေးဆွဲထားပြီး နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး အချက်အခြာနေရာဖြစ်လာမည်ဟု သူ့ကိုယ်သူ ဝန်ကြီးချုပ်ခန့်ထားသူက သူ၏ မိန့်ခွန်းတွင် ပြောသည်။ လက်ရှိအချိန်အထိ လူဦးရေ တသန်းအောက်သာရှိသော ထိုမြို့တော်သည် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုများနှင့် စီးပွားရေးရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်ထားသည့် အာဏာရှင်များနှင့် ဗိုလ်ချုပ်များအတွက် လူထုအုံကြွမှုများမှ အကာအကွယ်ပေးသည့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော နေရာတခုထက် မပိုသေးပေ။
လက်ရှိအချိန်အထိ လူဦးရေ တသန်းအောက်သာရှိသော မြို့သည် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုများနှင့် စီးပွားရေးရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်ထားသည့် အာဏာရှင်များနှင့် ဗိုလ်ချုပ်များအတွက် လူထုအုံကြွမှုများမှ အကာအကွယ်ပေးသည့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော နေရာတခုထက် မပိုသေးပေ။
မြန်မာ့နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် (ဖြုတ်ချခံအစိုးရ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး) ကိုလည်း ထိုမြို့မှ နေရာတခုခုတွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ချုပ်နှောင်ထားသည်။ သူ့ကိုမည်သည့်နေရာတွင် ချုပ်နှောင်ထားသည်ကို အတိအကျမသိရသော်လည်း သူ့ကို ထိပ်တန်း တပ်မှူးများ၏နေအိမ်များအနက်တခုတွင် ချုပ်နှောင်ထားသည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။
အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်သည် နေပြည်တော်၏ အနာဂတ်နှင့်ပတ်သက်သည့် သူ၏ ထူးဆန်းအံ့သြဖွယ်ရာ ညွှန်ကြားချက်ကို မစားရဝခမန်း ပြောနေစဉ်မှာပင် တိုင်းပြည်မှာ ကျဆုံးနိုင်ငံတော်အဆင့်သို့ အလျှင်အမြန် ဆက်လက်ကျဆင်းနေသည်။ နိုင်ငံ၏ ထောင်များတွင် နိုင်ငံရေးသမားများ၊ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ သတင်းသမားများနှင့် သမားတော်များဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ စီးပွားရေးသည် ပြိုလဲနေပြီး မြို့ကြီးများနှင့် ကျေးလက်များတွင် အကြမ်းဖက်မှုများက လျှော့ကျခြင်းမရှိဘဲ ငယ်ရွယ်ပညာတတ်သူများသည် တောတောင်များအတွင်း စစ်သင်တန်းများ တက်ရောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အခြားနိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေးနေကြသည်။ ပေါက်ကွဲမှုများ၊ ပစ်ခတ်မှုများ၊ ပစ်မှတ်ထား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများသည် ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးမြို့လယ်တွင်သာမက နိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင်ပါ သာမန်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်မျှသာ ဖြစ်လာနေသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများကို နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းက ပြစ်တင်ရှုတ်ချနေပြီး အနောက်နိုင်ငံအစိုးရများက စစ်ကောင်စီကို အရေးယူပိတ်ဆို့နေကြသည်။ အိမ်နီးချင်းအချို့အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစုက စစ်ကောင်စီက ငမ်းငမ်းတက်လိုချင်နေသည့် တရားဝင်မှုကို မပေးလိုကြပေ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ပြောသော စိမ်းလန်းစိုပြေအဆင့်မြင့်မြို့တော်တွင် မြေအောက်ရထားများပြေးဆွဲနေသည့် သူ၏ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက် အကောင်အထည်မဖော်မီ မြန်မာနိုင်ငံသည် ငရဲ မဟုတ်လျှင်ပင် ပိုမိုကျပ်တည်း ဆိုးရွားသည့် ဖရိုဖရဲအခြေအနေသို့ ကျဆင်းပေတော့မည်။
စီးပွားပျက်ကပ်
ဇူလိုင်လက ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ မြန်မာစီးပွားရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်မှု အစီရင်ခံစာအရ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေသော နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းနှင် လျှင်မြန်စွာ ကူးစက်နေသော ကိုဗစ်နိုင်တင်း တတိယလှိုင်းသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်က ကပ်ရောဂါကြောင့် ချည့်နဲ့နေသော စီးပွားရေးကို အပြင်းအထန်ထိခိုက်စေကြောင်းသိရသည်။ စီးပွားရေးသည် ၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ၁၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျုံ့သွားပြီး အသက်များ၊ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းများ၊ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှင့် အနာဂတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတကို များစွာဆိုးရွားစေမည်ဟု ဆိုသည်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ပြောသော စိမ်းလန်းစိုပြေအဆင့်မြင့်မြို့တော်တွင် မြေအောက်ရထားများပြေးဆွဲနေသည့် သူ၏ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက် အကောင်အထည်မဖော်မီ မြန်မာနိုင်ငံသည် ငရဲ မဟုတ်လျှင်ပင် ပိုမိုကျပ်တည်း ဆိုးရွားသည့် ဖရိုဖရဲအခြေအနေသို့ ကျဆင်းပေတော့မည်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွက် လွတ်လပ်သော စီးပွားရေးပညာရှင်များ (IEM) ၏ အစီရင်ခံစာသစ်တွင် စစ်ကောင်စီ၏ ကပ်ဘေးသဖွယ် ဆိုးရွားလှသော စီမံခန့်ခွဲမှု အမှားများသည် အစွမ်းကုန် ဆိုးရွားလှသည့် ဘဏ်လုပ်ငန်း အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်စေကြောင်း ဖေါ်ပြသည်။ IEM သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ အစိုးရနှင့် ဘဏ်လုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ကိုင်နေသော ဘောဂဗေဒနှင့် ဘဏ္ဍာရေးကျွမ်းကျင်သူများ၏ အဖွဲ့ဖြစ်သည်။
အထက်ပါအစည်းအဝေးတွင် စစ်ခေါင်းဆောင်၏ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်ကို တာဝန်ကျေ မှတ်စုရေးသားနေသည့် လက်အောက်ငယ်သားများကို တွေ့ရသည်မှာ သနားစရာကောင်းလှသည်။ ၎င်းတို့သည် လုံလောက်စွာ ရဲရင့်ထက်မြက်သူများဖြစ်လျှင် ၎င်းတို့၏ အကြီးအကဲကို မြေပြင်မှ ပကတိအခြေအနေများအား ပြောကြားကြမည်ဖြစ်သည်။ ဆန္ဒပြပွဲများတွင် ချထားသောတပ်များအတွက် ပစ်သတ်မိန့်ပေးခဲ့သော သူ၏ အာဏာလုပြီး ၆ အကြာတွင် ပြောကြားသည့် နေပြည်တော် ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ညွှန်ကြားချက်များသည် အရှိ ပကတိတရားနှင့် လုံးဝကင်းကွာနေပေကြောင်း။
Source: ဧရာ၀တီ