အာဏာသိမ်း ဒိုင်ယာရီ

အေအေနဲ့စစ်ကောင်စီအပစ်ရပ်ပီးနောက်ပိုင်းကျန်တဲ့EAOတွေလဲခြောက်လအပစ်ရပ်မယ်လို့ကောလဟာလသတင်းတွေထွက်ပေါ်လာတယ်။ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းပေမယ့်ဒါဟာလဲတော်လှန်ရေးအတွက်သတိထားရမယ့်အချက်တစ်ခုပဲ။အခုလောလောဆယ်မှာစစ်တပ်နဲ့တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကြားKNUကလွဲလို့တိုက်ပွဲတွေငြိမ်သက်နေတယ်။အဲ့ဒီလိုသာတကယ်ဖြစ်လာခဲ့မယ်ဆိုရင်NUGအနေနဲ့ဘာတွေပြင်ဆင်ထားမလဲ။ကြည့်ရတာတော့ဘာမှပြင်ဆင်ထားပုံမပေါ်ဘူး။ အရှိကိုအရှိအတိုင်းသုံးသပ်ရမယ်ဆိုရင်ဖက်ဆစ်စစ်တပ်ဟာတနိုင်ငံလုံးစစ်မျက်နှာဖွင့်ထားရပေမယ့်အခုချိန်ထိအင်အားတောင့်တင်းနေတုန်းပဲ။တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကိုတိုက်စစ်မဖွင့်နိုင်တော့ပေမယ့်ခံစစ်ကိုကောင်းကောင်းတည်ဆောက်ထားနိုင်တယ်။စစ်တပ်ကိုလက်ရှိပုံစံနဲ့အပြုတ်တိုက်ဖို့ဆိုတာထင်သလောက်မလွယ်သေးဘူး။ရခိုင်ကအေအေကိစ္စမှာသိသာတယ်။ အေအေဟာစစ်တပ်အင်အားနည်းနေတယ်လို့ထင်ရတဲ့အချိန်ရခိုင်မှာစစ်မျက်နှာဖွင့်တိုက်စစ်ဆင်ခဲ့တယ်။ဒါပေမယ့်ထင်သလောက်ခရီးမပေါက်ခဲ့ဘူး။နယ်စပ်တွေမှာစစ်တပ်ရဲ့စခန်းငယ်လေးတွေကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပေမယ့်မောင်တောနဲ့ပလက်ဝလိုမြို့တွေကိုခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့အနေအထားကိုမရောက်ခဲ့ဘူး။ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကစစ်တပ်ရဲ့ဗျူဟာကုန်းစခန်းတွေကိုတောင်မသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ဘူး။နှစ်လခန့်မီးကုန်ယမ်းကုန်တိုက်ခိုက်ပြီးတဲ့နောက်မှာအေအေအနေနဲ့လက်နက်အင်အားအရင်းအမြစ်ကုန်ခန်းသွားတာကြောင့်အပစ်ရပ်လိုက်တာလို့ယူဆချင်စရာပဲ။စစ်တပ်ကမဆိုင်တဲ့အရပ်ဖက်ကိုပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ပိတ်ဆို့တာတွေလဲပါမှာပေါ့။တကယ်ကရခိုင်ကအရပ်သားတွေရဲ့စစ်ဘေးဒုက္ခဟာစစ်ကိုင်းနဲ့ယှဉ်ရင်မပြောပလောက်သေးဘူး။ဒီတခေါက်တိုက်ပွဲတွေခြားထဲမှာရခိုင်ကရွာတွေမီးတိုက်မခံရသေးဘူး။ဒါကြောင့်အေအေအနေနဲ့အပစ်ရပ်လိုက်တာဟာစစ်တပ်ကိုရင်ဆိုင်ဖို့အချိန်ခါမသင့်သေးဘူးလို့ယူဆထားလို့ဖြစ်နိုင်တယ်။  

စစ်ကောင်စီနဲ့အပစ်ရပ်ကြောင်းအေအေဖက်ကလဲတရားဝင်ကြေငြာသွားပြီ။အရင်တခေါက်ကအတိုင်းဂျပန်နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းကဆာဆာကာဝါကပဲကြားဝင်ပွဲစားလုပ်ပေးသွားတာပါ။အပစ်ရပ်တယ်ဆိုပေမယ့်လဲနှစ်ဖက်လုံးကတပ်တွေရောက်တဲ့နေရာမှာရပ်ထားပြီးစစ်ဆက်မတိုက်တော့တဲ့သဘောပဲ။နှစ်ဖက်ခိုင်မာတဲ့သဘောတူညီချက်ဘာတစ်ခုမှမရှိဘူး။အေ‌အေဖက်ကတော့ရခိုင်ပြည်သူတွေကိုငဲ့ပြီးအပစ်ရပ်လိုက်တာလို့ပြောသွားတယ်။စစ်ကောင်စီကအေအေနဲ့ဖြစ်တဲ့တိုက်ပွဲတွေကြောင့်ရခိုင်တပြည်နယ်လုံးကိုပိတ်ဆို့ထားပြီးဖြတ်လေးဖြတ်လုပ်ထားတယ်။အကျိုးဆက်အနေနဲ့ရခိုင်မှာကုန်ပစ္စည်းရှားပါးမှုတွေဖြစ်လာပြီးဆေးဝါးတွေဆိုဝယ်လို့တောင်မရတော့တဲ့အခြေအနေဖြစ်လာတယ်။ဒါကြောင့်အေအေအနေနဲ့ရခိုင်ပြည်သူတွေသက်သာအောင်အခုလိုဆုံးဖြတ်လိုက်တာလို့သိရတယ်။အခုလောလောဆယ်တော့စစ်တပ်ကရေလမ်းကြောင်းတချို့ဖွင့်ပေးလိုက်ပြီးကုန်းလမ်းတွေကိုတော့ပိတ်ဆို့ထားဆဲပဲ။ အေအေကစစ်တပ်နဲ့အပစ်ရပ်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီးဝေဖန်မှုတွေအမျိုးမျိုးထွက်ပေါ်နေတယ်။အချို့ကအေအေကိုဆဲကြတယ်။တော်လှန်ရေးကိုသစ္စာဖောက်သွားပြီလို့ပြောြကတယ်။တချို့ကတော့အေအေကသူ့လမ်းသူလျှောက်နေတဲ့အတွက်သူအဆင်ပြေသလိုမီးစင်ကြည့်ကမှာပဲလို့ပြောြကတယ်။တကယ်တော့အေအေဟာNUGနဲ့ဘာမှပူးပေါင်းထားတာမဟုတ်ဘူး။ဘာသဘောတူညီချက်မှလဲမယူထားဘူး။သူ့ကံကြမ္မာသူလွတ်လပ်စွာဖန်တီးနိုင်တဲ့အတွက်သူ့ကိုဘာမှသွားပြောလို့မရဘူး။ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်အေအေအနေနဲ့ရခိုင်မှာအပစ်ရပ်လိုက်တော့တော်လှန်ရေးအတွက်အားလျော့သွားတာပေါ့။

လေးနှစ်တကြိမ်ကျင်းပတဲ့ကမ္ဘာဖလားပြိုင်ပွဲကြီးကတော့ရောက်ရှိလို့လာပါပြီ။အရင်နှစ်တွေကဆိုကမ္ဘာဖလားလှိုင်းလုံးကြီးကမြန်မာပြည်ကိုဝင့်ဆောင့်နေကျပဲ။လူတိုင်းဒီအကြောင်းပဲပြောကြပြီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွေမှာဘောလုံးပွဲကြည့်တဲ့သူတွေနဲ့ပြည့်နှက်နေခဲ့တာပါ။ဒီနှစ်တော့လူတွေဟာစားဝတ်နေရေးအတွက်ရုန်းကန်နေရလို့ပြိုင်ပွဲရှိမှန်းတောင်သတိမထားမိကြတော့ဘူး။ဘောလုံးပွဲရှိတဲ့အချိန်တွေကညမထွက်ရအမိန့်နဲ့အချိန်ကိုက်နေလို့အရင်လိုလက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွေမှာလွတ်လွတ်လပ်လပ်ကြည့်လို့အဆင်မပြေတော့ဘူး။အိမ်မှာပဲကြည့်ဖို့ကလဲမီးတွေကပျက်နေသေးတယ်။ဒါကမြို့ပေါ်ကအခြေအနေတွေဖြစ်ပြီးရွာတွေဖက်ဆိုရင်စစ်ဘေးရှောင်နေရလို့ဘောလုံးပွဲဆိုတာဘာမှန်းတောင်မသိကြတော့ဘူး။လာမယ့်လဆိုရင်မြန်မာ့လက်ရွှေးစင်အသင်းကန်ရမယ့်အာဆီယံပြိုင်ပွဲတွေရှိသေးတယ်။ဒီအချိန်မှာတော့ပြည်သူတွေလဲစစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံလက်ရွှေးစင်ဘောလုံးအသင်းကိုသပိတ်မှောက်ထားကြတယ်။အားပေးဖို့နေနေသာသာပွဲရှိမှန်းတောင်မသိကြတော့ဘူး။  

အေအေနဲ့အပစ်ရပ်လိုက်ကြောင်းစစ်ကောင်စီကဘီဘီစီကိုပြောသွားတယ်။အေအေဘက်တော့ဘာမှတုန့်ပြန်မှုမရှိသေးဘူး။ပလက်ဝနဲ့မောင်တောမြောက်ပိုင်းမှာတော့တိုက်ပွဲတွေဒီရက်ပိုင်းမရှိတော့ဘူးလို့ကြားတယ်။စစ်တပ်ဖက်ကရွာတွေကိုလဲလက်နက်ကြီးတွေနဲ့မပစ်တော့ဘူးတဲ့။တကယ်သာအေအေနဲ့စစ်ကောင်စီအပစ်ရပ်လိုက်ရင်တော်လှန်ရေးအတွက်ကြီးမားတဲ့နစ်နာမှုပဲ။အေအေဟာNUGနဲ့ပူးပေါင်းမှုမရှိပေမယ့်ရခိုင်မှာစစ်မျက်နှာတစ်ခုဖော်ဆောင်ပေးထားပြီးစစ်တပ်ကိုခေါင်းခဲစေတယ်။အခုရခိုင်မှာစစ်ပွဲတွေရပ်သွားရင်စစ်ကောင်စီဟာပြည်မနဲ့တခြားနယ်တွေကိုပိုဖိလာလိမ့်မယ်။ဘာလို့အပစ်ရပ်တာလဲ၊စစ်တပ်နဲ့အေအေအကြားဘာသဘောတူညီချက်တွေရသွားတာလဲဆိုတာကတော့နောက်ရက်တွေမှာသိရမှာပေါ့။  

ကရင်ပြည်နယ်၊ တပ်မဟာ ၆ နယ်မြေအတွင်းကို စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ ရန်ကုန်တိုင်း၊လှည်းကူးမြို့နယ်၊အင်း တိုင်အခြေစိုက် အမှတ် ၁၁ ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ် ( တမခ ၁၁) လက်အောက်ခံတပ်ရင်းတချို့ ထပ်မံဝင် ရောက်လာတယ်။ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း KNU တပ်မဟာ ၅...

ရန်ကုန်သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်မှာအငြိမ်းစားဗိုလ်မှုးကြီးတစ်ဦးပစ်သတ်ခံလိုက်ရပြန်ပြီ။ဒါမျိုးပြီးခဲ့တဲ့လတွေကတစ်ခုဖြစ်ဖူးသေးတယ်။အငြိမ်းစားစစ်တပ်အရာရှိတွေဟာငြိမ်ငြိမ်မနေပဲစစ်တပ်ကိုသတင်းပေးအားပေးကူညီနေတာကြောင့်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကရှင်းလင်းရတာလို့ပြောထားတယ်။ မနေ့ကလဲရန်ကုန်မြို့ပြင်အမှတ်လမ်းမပေါ်ကစစ်တပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်ကိုအဝေးထိန်းမိုင်းနဲ့တိုက်ခိုက်လို့စစ်သားလေးယောက်သေဆုံးခဲ့တယ်။ထိုဂိတ်တွေဟာလမ်းမကြီးပေါ်မှာသွားလာနေတဲ့ပြည်သူတွေကိုနည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ငွေညစ်နေတဲ့ဂိတ်တွေပဲ။ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ရန်ကုန်ကUG တွေအခက်အခဲတွေကြားက ရသလောက်လှုပ်ရှားနေတာသိရတော့ကျေနပ်မိတယ်။  

မြန်မာအကျဉ်းထောင်တစ်ခုမှာ နှစ်နှစ်နီးပါး အကျဉ်းချခံရပြီးနောက် ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က လွတ်မြောက်လာ ခဲ့တဲ့ သြစတြေးလျ စီးပွားရေးပညာရှင် ရှောင်တာနဲလ်က စစ်ကြောရေးနဲ့ အကျဉ်းထောင်တွင်း ဖြတ်သန်းခဲ့ရပုံ တွေကို အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ The Australian သတင်းစာသို့ ပြောပြခဲ့တယ်။ သူဟာဖမ်းဆီးခံရပြီးနောက် ၆...

ကရင်ပြည်နယ်ကော်ဘရာစစ်ကြောင်းကရိက္ခာပို့တဲ့ယာဉ်တန်းကိုစစ်တပ်ကခြုံခိုတိုက်ခိုက်လို့ကော်ဘရာစစ်သည်သုံးဦးကျဆုံးသွားတယ်။ကျဆုံးသွားတဲ့သူတွေထဲမှာနာမည်ကြီးသူတွေပါသွားတော့ယူကျုံးမရဖြစ်ကြတာပေါ့။စစ်ရဲ့သဘောတရားကတော့ဒီလိုပါပဲ။ကိုယ့်ဖက်ကပဲအသာရနေတာမှမဟုတ်တာ။ဒီလထဲမှာတော့အခြားEAOအဖွဲ့တွေထပ်စာရင်ကရင်ပြည်နယ်ထဲမှာစစ်တပ်နဲ့KNUတို့ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုတွေပိုမိုများပြားနေတယ်။KNUတပ်မဟာ၅ကတော့ဟိုးအရင်တုန်းကသူတို့ဆုံးရှုံးလက်လွတ်ခဲ့ရတဲ့စခန်းတွေအကုန်ပြန်သိမ်းမယ်လို့ကြွေးကြော်ထားတယ်။တခြားEAOတွေကတော့လက်ရှိမှာငြိမ်ချက်သွားကောင်းနေတယ်။

အာဆီယံကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအစည်းအဝေးမှာစစ်ကောင်စီကကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးကိုမဖိတ်တော့ဘူး။အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းထိုအစည်းအဝေးတွေမှာအာဆီယံကစစ်ကောင်စီကိုဆက်လက်ဖိတ်ကြားနေခဲ့ပေမယ့်ဒီတခေါက်စစ်‌ကောင်စီကိုအဖက်မလုပ်တော့တာထူးခြားမှုတစ်ခုပဲ။ဒါမျိုးကဖြစ်သင့်နေတာကြာပြီ။နောက်ပိုင်းမှာအာဆီယံကစစ်ကောင်စီကိုထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေတင်မကပဲဒေသတွင်းမှာလုံးဝပစ်ပယ်ထားဖို့ဆွေးနွေးထားတယ်။လူရာဝင်ချင်လွန်းလို့နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတချို့လွှတ်ပေးခဲ့တဲ့စစ်ကောင်စီအဖို့တော့ကြိုးစားသမျှအရာမထင်ခဲ့ဘူးပေါ့။ မင်္ဂလာဒုံကဖျက်စီးခံရတော့မယ့်ရပ်ကွက်ထဲမှာနေထိုင်တဲ့အမျိုးသားတစ်ယောက်နဲ့အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကတော့ကိုယ့်ကိုကိုယ့်သတ်သေသွားကြပြီ။နေရင်းထိုင်ရင်းကိုယ့်အိမ်ဖျက်စီးခံရတော့မယ့်အခြေအနေမှာဘယ်လောက်တောင်မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေမလဲ။စစ်ကောင်စီကတော့ပြည်သူတွေရဲ့ဘဝပေါင်းများစွာကိုနည်းမျိုးစုံနဲ့ဖျက်စီးနေတယ်။

ရန်ကုန်တိုင်း၊မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်ပျဉ်းမပင်စက်မှုဇုန်အနီးကလူနေရပ်ကွက်တွေကိုစစ်တပ်ကတပ်ပိုင်မြေအဖြစ်သတ်မှတ်ပြီးအတင်းပြောင်းရွှေ့ခိုင်းနေတယ်။ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းတဲ့နေရာဟာအိမ်ခြေတစ်ထောင်ကျော်ရှိပြီးအိမ်ကြီးအိမ်ကောင်းတွေလဲပါဝင်နေတယ်။ထိုနေရာဟာကျူးကျော်လဲမဟုတ်ပဲအနှစ်နှစ်ဆယ်ကျော်နေထိုင်သူတွေရှိနေတာပါ။နိုဝင်ဘာ၁၈ရက်ကိုနောက်ဆုံးထားဖျက်သိမ်းခိုင်းထားပြီးအခုနိုဝင်ဘာ၂၂အထိအချိန်တိုးပေးထားတယ်။တချို့အိမ်တွေဖျက်နေကြပြီးတချို့အိမ်တွေကတော့စောင့်ကြည့်နေကြတယ်။စစ်တပ်ကပီးခဲ့တဲ့အပတ်ကလဲရန်ကုန်မရမ်းကုန်းကရပ်ကွက်တစ်ခုမှာအိမ်ခြေသုံးရာလောက်ဖျက်ဆီးသွားသေးတယ်။မန္တလေးမြို့မှာဆိုအခြေအနေတွေပိုဆိုးတယ်။မြို့ပြင်ရောမြို့ထဲမှာပါမထင်ရင်မထင်သလိုပြည်သူပိုင်အိမ်ေတွကိုဘူဒိုဇာတွေနဲ့ထိုးပြီးဖျက်စီးနေတယ်။သူတို့သိမ်းချင်တဲ့မြေနေရာတွေကိုကျူးကျော်လို့သတ်မှတ်ပြီးပြောင်းရွှေ့ဖို့တောင်အချိန်မပေးပဲဖျက်စီးတော့တာပဲ။ဂရမ်ရှိတဲ့အိမ်တွေလဲဖျက်စီးခံနေရတာကြောင့်ဒီကာလကြီးမှာပြည်သူတွေဟာဘယ်နေရာမှာပဲနေနေအာမခံချက်မရှိတော့တဲ့ပုံစံမျိုးဖြစ်နေပြီ။