ပဲခူးတိုင်း သာယာဝတီထောင်က ငရဲခန်းဖြစ်တယ်လို့ လွတ်ငြိမ်းနဲ့ ပြန်လွတ်လာသူတွေက မှတ်ချက်ပြုထားကြပါတယ်။
ငရဲခန်းလို့ သတ်မှတ်ခေါ်တွင်ရလောက်တဲ့အထိ ဖိနှိပ်ရက်စက်တာတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံနေရတာတွေ ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။
မကြာသေးမီက စစ်ကောင်စီရဲ့ လွတ်ငြိမ်းနဲ့ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာတဲ့ မောင်ကျော် (အမည်လွှဲ)က သူ့ရဲ့ ထောင်တွင်းအတွေ့အကြုံတွေ၊ ထောင်တွင်းဖိနှိပ်မှုတွေအကြောင်းကို မဇ္ဈိမကို ပြောပြလာပါတယ်။
မောင်ကျော်က ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့က ရန်ကုန်မြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံလိုက်ရသူ ဖြစ်ပါတယ်။
အဖမ်းခံရတဲ့နောက် စစ်ကြောရေးမှာ တစ်လနဲ့ငါးရက်အထိ စစ်ဆေးမေးမြန်းတာခံရသူ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကြောရေးအတွင်းက နေ့ရက်တွေကို ကျော်ဖြတ်လို့အပြီးမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့က အင်းစိန်ထောင်ကို ပို့ဆောင်ခြင်းခံရသူ ဖြစ်ပါတယ်။
အဲ့ဒီနောက်မှာတော့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့က ပုဒ်မ ၅၀၅−က နဲ့ မောင်ကျော်ကို စစ်ကောင်စီက ထောင်ဒဏ်သုံးနှစ် ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။
ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံရတဲ့နောက်မှာလည်း မောင်ကျော်တစ်ယောက် ထောင်ပြောင်းရွှေ့ခံရတဲ့အထဲ ပါဝင်လာပါတယ်။ သူဟာ စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့က သာယာဝတီထောင်ကို ပြောင်းရွှေ့ခြင်း ခံလိုက်ရတာပါ။
“သာယာဝတီထောင်ကို ဝင်ဝင်ခြင်း ဘူးဝကို ဝင်ကတည်းက ထောင်ပိုင်တွေနဲ့ ထောင်ဝန်ထမ်းတွေ အကစ ဝန်ထမ်းတွေက ‘ဟေ့ကောင်တွေ မင်းတို့ခေါင်းငုံ့’ ဆိုပြီး စရိုက်ပါတယ်။ လဲကျသွားတဲ့အထိလည်း ဆက်ရိုက်ပါတယ်။ ‘ဒီထောင်က မင်းတို့နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေအတွက် သင်္ချိုင်းပဲ၊ ဒီထောင်က နိုင်ငံရေးသမားတွေကို သတ်လာတာ။ မင်းတို့ကို သတ်ပစ်လိုက်လို့ရတယ်၊ ငါတို့မှာ စာလေးတစ်စောင်ရေးပြီးတင်ရုံပဲ’ ပြောတာပေါ့ဗျာ”လို့ မောင်ကျော်က ပြောပြပါတယ်။
မောင်ကျော် ရောက်ရှိလာတဲ့ သာယာဝတီထောင် ရဲ့ ပထမဆုံးအတွေ့အကြုံက သက်တောင့်သက်သာမရှိလှပါ။ သာယာဝတီထောင်ရဲ့ ပထမဆုံး ငရဲခန်းအခြေအနေကို စကြုံလိုက်ရတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
စတင်ဖမ်းဆီးခံလိုက်ရချိန်မှာ မင်္ဂလာဒုံအကူ(၂)စစ်ကြောရေးမှာ ကိုးရက်ကြာခဲ့ပြီး သုံးရက်တိတိ ဆက်တိုက် ရိုက်နှက်စစ်ဆေးခံခဲ့ရတဲ့အကြောင်းကို ပြန်ပြောင်း ပြောပြလာပါတယ်။
အဲ့ဒီ စစ်ကြောရေးစခန်းမှာ ရှိနေစဉ်က ဘေးအခန်းက သေဆုံးသွားသူတွေလည်းရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မင်္ဂလာဒုံအကူ (၂) စစ်ကြောရေးမှာ ကိုးရက်ကြာပြီးနောက် ရွှေပြည်သာစစ်ကြောရေးကို ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ရွှေပြည်သာ စစ်ကြောရေးမှာကတော့ အိမ်သာရေနဲ့ပဲ မျက်နှာသစ် အိမ်သာထဲကရေကိုပဲ သောက်ခဲ့ရတာပါ”လို့ မောင်ကျော်က ပြောပြပါတယ်။
စစ်ကြောရေးနေ့ရက်တွေကို ကျော်ဖြတ်လို့အပြီးမှာ အင်းစိန်ထောင်ကို ပို့ဆောင်ခံရပါတယ်။ အင်းစိန်ထောင်အတွင်းမှာ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုနဲ့ ထောင်တွင်းဖိနှိပ်မှုတွေ ကြုံခဲ့ရပေမယ့် သာယာဝတီထောင်က အတွေ့အကြုံတွေက ပိုပြီးဆိုးဆိုးရွားရွားကြုံခဲ့ရတဲ့အကြောင်းကို ပြောပြပါတယ်။
“နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကိုလည်း အလုပ်ကြမ်းခိုင်းပါတယ်။ မလုပ်ချင်ရင် အလုပ်ဖိုးဆိုပြီး ၅၀,၀၀၀ (ငါးသောင်း)ပေးရတယ်။ ထောင်အခန်းဆေးသုတ်တာက အစ အကျဉ်းသားတွေဆီက ပိုက်ဆံကောက်တယ်” လို့ မောင်ကျော်က သာယာဝတီထောင်တွင်းက အတွေ့အကြုံကို ပြောပြပါတယ်။
သူတို့ရဲ့နောက်မှ ရောက်လာကြသူတွေကို ပိုပြီးဖိနှိပ်မှု ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နောက်ပိုင်းရောက်လာသူတွေကို သံခြေချင်းနဲ့ တစ်လထားတာ၊ အလုပ်ကြမ်းခိုင်းတာတွေ လုပ်ပါတယ်။ အလုပ်ကြမ်းမလုပ်ချင်သူတွေကို ထောင်တာဝန်ရှိသူတွေက ငွေကျပ် ၁၅၀,၀၀၀ (တစ်သိန်းခွဲ)ပေးရမယ်ဆိုပြီး တောင်းတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
အကျဉ်းသားအချင်းချင်း ပို့တဲ့စာ မိသွားတဲ့အခါ စာပို့တဲ့ အကျဉ်းသားကို တိုက်ပိတ်တာ၊ ဒေါက်ခြေချင်းခတ်ပြီးတော့ ထောင်တစ်ပတ် ပတ်ပြေးခိုင်းပြီး အနောက်ကနေ လေးဂွတွေနဲ့ ထောင်ဝန်ထမ်းတွေဝိုင်းပစ်ကြတဲ့အကြောင်းကို ပြောပြပါတယ်။
နိုင်ငံရေးအမှုနဲ့ ထောင်ပြောင်းရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ‘ဘာအမှုလဲ’ မေးမြန်းပါတယ်။ ‘နိုင်ငံရေးအမှု’လို့ပြန်ပြောလိုက်တာနဲ့ “မင်းတို့နိုင်ငံရေးသမားတွေ မကောင်းလို့ ငါတို့အခုလိုလုပ်နေရတာ”လို့ဆိုပြီး ရိုက်နှက်တာကို ခံခဲ့ရတယ်လို့ မောင်ကျော်က ပြောပြပါတယ်။
“ကျွန်တော် သာယာဝတီထောင်တွင်းမှာရှိနေစဉ်က နိုင်ကျဉ်းတော့မဟုတ်ဘူး အခြားအမှုနဲ့ အကျဉ်းသားတစ်ယောက်ကို ပုံစံထုတ်မောင်းပြီး ရိုက်တာမှာ လက်လွန်ပြီး အကျဉ်းခန်းထဲပြန်ရောက်ရုံရှိသေးတယ် အမောဖောက်ပြီး ဆုံးသွားပါတယ်”လို့ မောင်ကျော်က ဆက်ပြောပါတယ်။
ဒီလို ထောင်ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ မဆင်မခြင်လုပ်ရပ်တွေကြောင့် အသက်ဆုံးသွားရတဲ့ အကျဉ်းသားတွေရှိနေတဲ့အကြောင်း မောင်ကျော်ရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေက လှစ်ဟာပြလို့ နေပါတယ်။
အင်းစိန်ထောင်အတွင်းမှာ ရှိနေစဉ်ကလည်း နိုင်ကျဉ်းတစ်ဦးကို ဝိုင်းဝန်းရိုက်နှက်ပြီး အခန်းထဲပြန်ထည့်ထားစဉ်မှာ အရိုက်ခံရတဲ့ ဒဏ်ရာကြောင့် နာကျင်ပြီး အော်နေတာကို ဆေးကုသခွင့် မပေးခဲ့တဲ့အတွက် အသက်ဆုံးရှုံးလိုက်ရသူ တစ်ဦးရှိခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“အရိုက်ခံထားရပြီး ခြေကျိုးလက်ကျိုးထားတဲ့သူတွေ အများကြီးရှိတယ်။ တချို့ဆို ပုံမှန်စိတ်မဟုတ်တော့ဘူး၊ ငူတူတူ ငိုင်တိုင်တိုင်ကြီးတွေဖြစ်တဲ့အထိ ရိုက်ထားတာတွေရှိတယ်။ နှစ်လပိုင်းလောက်ကဆို မန္တလေးကနေ ထောင်ပြောင်းလာတဲ့အမျိုးသမီးကို တိုက်ထဲတွေအထိ လေးဂွနဲ့ပစ်တာ သံတိုင်ကိုမှန် ပြန်ကန်ပြီး လေးသီးအစမှန်လို့ မျက်ခုံးနား ကွဲသွားတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာ အမျိုးသမီးက ထပြောတော့ အပြင်ကိုခေါ်ထုတ်ပြီးရိုက်တယ်။ တိုက်ပိတ်တယ် တိုက်ထဲအတိလည်း လိုက်ရိုက်တယ်လို့ကြားသိရတယ်”လို့ မောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
အမျိုးသမီးအကျဉ်းသားတွေ နှိပ်စက်ခံရတဲ့အကြောင်းကို မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့မဟုတ်ပေမယ့် သတင်းတွေကို ကြားသိနေရတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါတယ်။
“ထောင်တွင်းမှာ ဆေးဝါး၊ အစားအသောက်ဆိုတာ အကုန်သိပြီးတဲ့အတိုင်း လူ့အခွင့်အရေးနဲ့အညီ ဘာတစ်ခုမှမရှိပါဘူး၊ ညွှန်မှုးလာလို့ လိုအပ်တာ ထပြောဆိုလို့များ ပြောလိုက်မိပြီးရင် ညွှန်မှုးပြန်တာနဲ့ အရိုက်ခံရတာပဲ” လို့ဆိုပါတယ်။
ထောင်တွင်းကိစ္စရပ်တွေကို ပြောပြရတာဟာ အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ကျန်ရှိနေကြတဲ့ တော်လှန်ရေး ရဲဘော်ရဲဘက်တွေအတွက် ပြည်သူတွေနဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေက အကူအညီတစ်စုံတစ်ရာ ပေးနိုင်စေဖို့အတွက် မျှော်လင့်ထားလို့ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ထောင်ထဲမှာ ကျန်နေတဲ့ကျွန်တော့်ရဲဘော်ရဲဘက်တွေဟာ အပြင်မှာ တစ်ခါမှ မလုပ်ခဲ့ဖူးတဲ့ အလုပ်ကြမ်းတွေကို နိုင်ကျဉ်းတွေအနေနဲ့ လုပ်နေရပါတယ်။ ထောင်ဝင်စာလာတွေ့တဲ့ သူလည်းရှိသလို မိသားစုစီးပွားရေးအဆင်မပြေလို့ လာမတွေ့နိုင်သူတွေ ခွင့်မပြုလို့ မတွေ့ရသူတွေလည်းရှိနေတော့ ပါဆယ်မရကြသူတွေလည်း အများကြီးပါ။ ပိုက်ဆံကလည်းခက်ခဲနေကြတော့ ပါဆယ်လေးမျှော်စားရမှာကို ပါဆယ်ပါမရနေကြတာပါ။ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ထောင်ထဲက ရဲဘော်ရဲဘက်တွေကိုလည်း တတ်နိုင်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့ကူညီကြပါလို့ ပြောချင်ပါတယ်”လို့ မောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
Source -Mizzima
